Hạ tầng xuống cấp và quá tải
Sau hơn 20 năm khai thác, các hạng mục công trình trên Quốc lộ 5 (QL 5) đã bị hư hỏng, xuống cấp trầm trọng khiến tuyến đường này trở thành điểm nóng về tình trạng mất an toàn giao thông. Đặc biệt là đoạn qua địa bàn tỉnh Hải Dương.
QL 5 được Chính phủ giao cho Tổng công ty Phát triển hạ tầng và đầu tư tài chính Việt Nam (VIDIFI) quản lý, bảo trì từ đầu năm 2006. Từ đó đến nay, lưu lượng các phương tiện tham gia giao thông trên tuyến đường này không ngừng tăng cao khiến tuyến đường bị quá tải và xuống cấp trầm trọng.
Tình trạng này kéo dài trên hầu hết tuyến QL 5 đi qua địa bàn tỉnh Hải Dương qua các huyện Cẩm Giàng, Nam Sách, Kim Thành và TP.Hải Dương. Có chỗ độ cao chênh lệch của mặt đường lên đến 10cm. Vết hằn lún xuất hiện kéo dài có đoạn hàng trăm mét tại các điểm mở cho phương tiện sang đường hay trên mặt cầu vượt. Việc này gây nguy hiểm cho các phương tiện giao thông, đặc biệt đối với người điều khiển xe ô tô, xe gắn máy. Không chỉ vậy, trên toàn tuyến quốc lộ còn có nhiều đoạn vạch kẻ đường bị mờ, thiếu hệ thống cảnh báo...
Bên cạnh đó, việc thiếu hệ thống cầu vượt, đèn tín hiệu… tại QL 5 cũng là một trong những nguyên nhân khiến tai nạn giao thông tại đây tăng cao. Tuyến đường chạy qua địa phận tỉnh Hải Dương có chiều dài 44,11km. Toàn tuyến có 18 vị trí được lắp đèn tín hiệu giao thông và đèn cảnh báo, 15 cầu vượt dân sinh, 28 lối mở sang đường và hàng chục lối đi trái phép do người dân tự ý phá dải phân cách. Chỉ riêng huyện Kim Thành đã có 5 cầu vượt dân sinh và hơn 10 điểm mở sang đường trên tổng số 17,8 km QL 5 chạy qua nhưng rất ít vị trí được lắp đèn cảnh báo, đèn tín hiệu giao thông. Tình trạng người dân đi bộ, đi xe máy sang đường qua các điểm mở phải đứng chờ ở dải phân cách trong khi hàng đoàn xe rầm rập chạy qua rất nguy hiểm. Đây cũng là nguyên nhân dẫn đến hàng loạt vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng đã xảy ra tại huyện Kim Thành trong tháng 1 và tháng 7/2019 khiến 13 người tử vong, 10 người bị thương.
Theo thống kê của Sở Giao thông Vận tải tỉnh Hải Dương, riêng QL 5 đoạn qua địa phận tỉnh Hải Dương có 148 điểm từ quốc lộ, đường tỉnh, đường huyện, đường xã đấu nối. Ven đường có 17 cửa hàng xăng dầu. Ngoài ra còn có 10 khu công nghiệp và 17 cụm công nghiệp đấu nối ra QL 5, hằng ngày có hàng chục vạn công nhân ra vào. Đặc biệt có tới 33 đoạn dân cư tập trung hai bên đường. Ở nhiều đoạn, người dân tự ý phá dỡ dải phân cách giữa để băng qua đường rất nguy hiểm.
Khi mới đưa vào sử dụng, QL 5 có lưu lượng xe đạt khoảng 5.000 lượt quy đổi/ngày đêm (công suất thiết kế từ 10.000-15.000 lượt xe quy đổi/ngày đêm). Thời gian phương tiện lưu thông luôn đảm bảo và ít xảy ra tai nạn giao thông. Tuy nhiên, theo số liệu thống kê của Tổng cục Đường bộ Việt Nam, hiện lưu lượng trên QL 5 rất lớn, khoảng 50.000 xe quy đổi/ngày đêm. Vượt nhiều lần so với năng lực khai thác của tuyến đường. Còn theo số liệu của Sở Giao thông Vận tải tỉnh Hải Dương ước khoảng 60.000 xe quy đổi/ngày đêm đi trên QL 5 qua địa phận của tỉnh, gấp nhiều lần so với tiêu chuẩn đường.
840 tỷ đồng sửa chữa 30 km đường quốc lộ 5
Từ năm 2006, sau khi được giao nhiệm vụ quản lý, bảo trì QL 5, VIDIFI đã triển khai bảo dưỡng thường xuyên như sửa chữa các hạng mục công trình, vận động người dân không vi phạm hành lang an toàn giao thông.
Bên cạnh đó, đơn vị đã rà soát các vị trí hư hỏng, hằn lún vệt bánh xe, cào bạt phẳng hơn 230.000 m2 mặt đường bị hằn lún lớn hơn 2,5 cm, sơn vạch kẻ đường trên toàn tuyến, tổ chức lại giao thông tại một số vị trí nút giao để phù hợp hiện trạng.
Ông Trịnh Phan Thịnh, Phó Giám đốc Ban Quản lý, bảo trì và khai thác QL 5 thuộc Tổng công ty Phát triển hạ tầng và đầu tư tài chính Việt Nam - VIDIFI) cho biết, năm 2019, sau khi các vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng xảy ra trên QL 5 đoạn qua địa phận huyện Kim Thành, tỉnh Hải Dương, VIDIFI đã triển khai ngay việc cắm biển giảm tốc độ tối đa (60 km/giờ), sơn vạch giảm tốc, đinh phản quang, vạch kẻ cho người đi bộ sang đường. Đồng thời, thuê tư vấn thiết kế cầu vượt và tổ chức lại giao thông tại 2 điểm giao khu vực km 63+040, km 64+420 theo hướng mở rộng nút giao, lắp đèn tín hiệu.
Riêng tại tỉnh Hải Dương, trong năm 2019, VIDIFI đã tiến hành cào bằng hơn 100.000 m2 phần trồi cao hơn mặt đường, sơn hơn 24.000 m2 vạch kẻ đường, thay thế 173 cột điện, 1 trạm biến áp và cắm hơn 2.000 đinh phản quang ở các vị trí cầu vượt...
Đối với việc sửa chữa lại mặt đường trên toàn tuyến, VIDIFI và các nhà thầu thi công đang triển khai các hạng mục như sửa chữa mặt đường, dải phân cách giữa, hệ thống thoát nước, biển báo, đèn tín hiệu, điện chiếu sáng... Trong đó ưu tiên sửa chữa khu vực đoạn từ km 46 đến km 76 qua tỉnh Hải Dương và một số nút giao khác.
Để có nguồn vốn cải tạo, sửa chữa QL 5, VIDIFI phải tính toán, cân đối vốn cũng như cơ cấu nguồn trả nợ để bố trí kinh phí thực hiện sửa chữa lớn, bảo đảm tuân thủ các quy định.
VIDIFI cũng đã kiến nghị Bộ Giao thông Vận tải xem xét, điều chỉnh giảm tốc độ tối đa cho phép đối với các phương tiện, trước mắt cắm biển hạn chế tốc độ tại một số nút giao, điểm mở sang đường. Đồng thời có những biện pháp hữu hiệu để giảm áp lực vận tải trên QL 5.
Từ ngày 15/9, VIDIFI bắt đầu tiến hành giai đoạn 1 dự án sửa chữa lớn QL 5. Theo đó, trong giai đoạn 1, VIDIFI đầu tư 840 tỷ đồng để sửa chữa 30 km đường QL 5 đoạn qua địa bàn tỉnh Hải Dương (từ Km 46 - Km 76) với 7 gói thầu gồm: xây lắp, sửa chữa tổng thể các nút giao, dải phân cách giữa, kết cấu mặt đường và hệ thống an toàn giao thông. Giai đoạn 1 dự kiến hoàn thành trong năm 2021.
Trong quá trình thi công, VIDIFI sẽ đóng tạm thời từng làn đường, các phương tiện vẫn được đi lại trên tuyến.