30% phụ nữ Sơn La sinh nở tại nhà, cả mẹ và con đều nguy hiểm

Tại hội thảo chia sẻ kết quả Dự án Nâng cao hệ thống y tế và cải thiện dinh dưỡng tại sơn la, diễn ra ngày 25/9, TS Dũng cho biết, mỗi năm toàn tỉnh Sơn La có khoảng  30.000 phụ nữ mang thai, trong đó có gần 30% trường hợp sinh con tại nhà, trên nương.

Nguyên nhân của tình trạng trên là do nhiều yếu tố ảnh hưởng như phong tục tập quán sinh con tại nhà, do khoảng cách địa lý đường xa… không tiếp cận các dịch vụ y tế.

Đây là một trong những lý do khiến tỷ lệ tử vong mẹ và tử vong sơ sinh ở Sơn La cao hơn nhiều so với trung bình toàn quốc. 

Cụ thể, tỷ lệ tử vong ở người mẹ là 85 ca tử vong trên 1.000 ca sinh sống và tỷ lệ tử vong ở trẻ khi sinh là 24 ca trên 1.000 trẻ đẻ sống, cao hơn mức trung bình toàn quốc (tỷ lệ tử vong mẹ: 54 ca tử vong/1.000 ca sinh sống và tỷ lệ tử vong ở trẻ khi sinh là 16% ca tử vong/1.000 trẻ đẻ sống).

Tại 6 xã thực hiện dự án thậm chí 46% trường hợp sinh tại nhà mà chỉ có 5,4 trường hợp sinh được đỡ bằng người có kỹ năng đỡ đẻ). Cũng chỉ có dưới 30% các bà mẹ mang thai được khám thai đủ 4 lần. 

Nhằm cải thiện tình hình sức khỏe cho mẹ và bé, thay đổi nhận thức của người dân về sức khỏe sinh sản, dinh dưỡng, từ 4 năm nay (2016-2020), Dự án Nâng cao hệ thống y tế và cải thiện dinh dưỡng tại Sơn La đã hướng tới các mục tiêu như:  tăng tiếp cận và sử dụng dịch vụ y tế thiết yếu của phụ nữ mang thai, bà mẹ và trẻ em, trong đó có tăng cường sự hỗ trợ của nam giới và các thành viên trong gia đình...; 

Tăng tiêu thụ thực phẩm và thức ăn bổ sung giàu dinh dưỡng (nâng cao kiến thức dinh dưỡng, thực hành nuôi dưỡng trẻ nhỏ cho phụ nữ và nam giới, tăng cường tiếp cận và tiêu thụ thực phẩm, thức ăn giàu vi chất dinh dưỡng)

Sau gần 5 năm triển khai dự án, tỷ lệ phụ nữ mang thai được khám tiền sản từ 4 lần trở lên và được xét nghiệm cần thiết như xét nghiệm nước tiểu và xét nghiệm máu gần như gấp đôi vào cuối kỳ so với đầu kỳ dự án (từ 29% lê 53%).

Tỷ lệ phụ nữ mang thai nhận được viên sắt và axit folic và tỷ lệ trẻ mới sinh được tiêm phòng uốn ván tăng đáng kể (từ 53% lên 62%). Tỷ lệ phụ nữ đẻ tại các cơ sở y tế tăng từ 53% lên 78%. Đặc biệt, tỷ lệ phụ nữ sinh tại nhà giảm hơn một nửa (46% vào thời điểm đầu kỳ dự án so với 21% vào thời điểm cuối kỳ dự án); Tỷ lệ phụ nữ đẻ tại nhà cô đỡ tăng từ 5% lên đến 36%...

Kết quả đánh giá dự án cho thấy thành công trong việc tăng cường thực hành dinh dưỡng tốt. Tỷ lệ trẻ mới sinh được bú mẹ hoàn toàn trong một giờ đầu sau sinh tăng từ 61% (đầu kỳ) lên 87% vào cuối kỳ của dự án. Tỷ lệ trẻ được bú mẹ hoàn toàn tới sáu tháng tuổi tăng từ 17% vào đầu kỳ dự án lên 30% vào cuối kỳ dự án…

Dự án những năm qua đã góp phần tăng cường sự tham gia của nam giới vào vấn đề sức khỏe của bà mẹ và trẻ em, bao gồm việc người chồng tăng chăm sóc và hỗ trợ phụ nữ mang thai tiếp cận dịch vụ.

Chia sẻ tại Hội thảo, bà Nguyễn Thị An - Giám đốc HealthBridge Canada tại Việt Nam cho biết, Dự án có sự hỗ trợ của Bộ các vấn đề toàn cầu Canada và Tổ chức HealthBridge Foundation Canada được triển khai thực hiện tại 102 bản thuộc 6 xã của 2 huyện Thuận Châu và Yên Châu của tỉnh Sơn La.

Trước khi triển khai dự án, tỷ lệ tử vong mẹ và tử vong sơ sinh tại tỉnh Sơn La ở mức cao hơn nhiều so với trung bình của toàn quốc.

Bà  Sandra Le Courtois - Đại diện Đại đại sứ quán Canada tại Việt Nam cho hay Canada luôn ưu tiên và quan tâm đầu tư cho các chính sách phát triển y tế cho những đối tượng bà mẹ và trẻ em ở những vùng khó khăn tại các quốc gia trên thế giới.

Bà Bà Sandra Le Courtois cũng đánh giá Dự án đã có nhiều thành công, góp phần nâng cao kiến thức và sức khỏe cho không chỉ bà mẹ, trẻ em mà còn cả người dân Sơn La.