“Chúng tôi mất ăn, mất ngủ vì nhà máy chế biến tinh bột sắn”

"Mất ăn, mất ngủ..."

Về bản Quỳnh Châu, xã Mường Bằng, huyện Mai Sơn, sau khi Cục Cảnh sát Phòng chống tội phạm về môi trường phát hiện công ty này có dấu hiệu xả nước thải chưa đúng quy định vào sáng 4/12 vừa qua, bà con nơi đây ai cũng bức xúc về tình trạng mùi hôi thối nồng nặc, ô nhiễm tiếng ồn, bụi bặm, được cho rằng phát ra từ hoạt động sản xuất tinh bột sắn của Công ty CP Chế biến nông sản BHL Sơn La.

Trao đổi với phóng viên Dân Việt, ông Và A Nếnh - Công an viên bản Quỳnh Châu bức xúc: "Từ khi nhà máy chế biến tinh bột sắn (Công ty CP Chế biến nông sản BHL Sơn La - PV) đi vào hoạt động, người dân chúng tôi cũng mất ăn, mất ngủ. Mùi hôi thối cộng với ô nhiễm tiếng ồn ảnh hưởng rất lớn đến việc học tập của các cháu học sinh trong bản. Năm nào, 2 đứa con của tôi cũng bảo gia đình phải chuyển đi nơi khác. Nếu ở đây, con không thể học được, nhất là vào buổi tối".

Ông Và A Nếnh cho biết thêm ban ngày thì nhìn vậy, nhưng đến tối, nhà máy hoạt động hết công suất, ồn như máy xát gạo ngày xưa, mùi hôi thối nồng nặc, khiến người dân không thể nào ngủ được. "Ban đêm, gia đình tôi phải trùm chăn kín đầu để ngủ. Mùa đông như này còn đỡ, chứ vào mùa hè trùm chăn lên thì nóng, mà bỏ chăn ra lại không ngủ được. Về lâu dài, bà con dân bản ở đây không thể sống được đâu. Người dân chúng tôi đề nghị phải có phương án di dời các hộ dân ở đây đến nơi ở mới", ông Nếnh tha thiết yêu cầu.

Ông Giàng A Thào - Bí thư Chi bộ bản Quỳnh Châu đã bật khóc trước ống kính của phóng viên các cơ quan báo chí vào năm 2018 khi phản ánh về tình trạng ô nhiễm của nhà máy sắn. Ông Thào than thở năm 2017, khi nhà máy chế biến tinh bột sắn đi vào hoạt động, đời sống sinh hoạt của người dân trong bản bắt đầu bị đảo lộn. Bà con phải sống chung với cảnh mùi hôi thối, tiếng ồn, bụi mù từ đó đến nay. Sau một đêm thức dậy, cây cối, mái lợp phủ một lớp bụi màu trắng như có ai rải tro bếp lên.

"Năm 2017, tôi phát hiện trong khu vực nhà máy có một hang to bằng gian nhà. Nhà máy xả nước thải trực tiếp vào hang đó. Lúc đó, nhà máy chưa xây tường bao nên tôi đã trực tiếp dùng điện thoại ghi hình việc xả thải của nhà máy. Vì quá bức xúc, tôi đã đăng lên mạng xã hội để các cơ quan chức năng và báo chí vào cuộc. Sau đó, nhà máy hứa sẽ xử lý dứt điểm việc ô nhiễm môi trường. So với năm 2017, đến nay, mùi hôi thối cũng đã giảm phần nào, nhưng tiếng ồn và bụi bặm vẫn như cũ và không có gì chuyển biến gì", ông Thào lắc đầu ngao ngán.

Theo ông Thào, từ khi nhà máy đi vào hoạt động đến nay, người dân bản đã nhiều lần làm đơn kêu cứu gửi lên các cấp, các ngành từ xã đến huyện, tỉnh và trung ương để có hướng giải quyết. Tuy nhiên, đến nay, tình trạng ô nhiễm môi trường vẫn chưa được giải quyết dứt điểm.

Ông Điêu Chính Phín - Công an viên bản Quỳnh Châu bức xúc: "Mặc dù nhà tôi ở cách khu vực hoạt động của nhà máy khoảng 1km, nhưng vẫn ngửi thấy mùi hôi nồng nặc. Chúng tôi đi làm cả ngày mới về. Khi về đến nhà, người đã mệt, cộng với mùi hôi khó chịu, tiếng ồn từ nhà máy khiến chúng tôi mất ăn, mất ngủ. Người dân không biết kêu ai. Chúng tôi kiến nghị lên xã, xã bảo phải chấp nhận thôi. Nhà tôi ở đây còn không chịu được, huống hồ là 32 hộ dân đồng bào Mông ở ngay cạnh khu vực hoạt động của nhà máy".

Ông Sùng Giống Lử (56 tuổi, trú bản Quỳnh Châu) nói: "Gia đình tôi sinh sống ở đây từ năm 1996. Khi nhà máy chưa hoạt động, đời sống sinh hoạt của bà con diễn ra bình thường. Năm 2017, nhà máy chế biến tinh bột sắn đi vào hoạt động, chúng tôi bắt đầu hứng chịu tình trạng ô nhiễm không khí, tiếng ồn phát ra từ nhà máy. Ăn cơm, uống nước, hít thở không khí đều có mùi hôi thối. Người già như 2 vợ chồng tôi đã khó ngủ rồi, có đêm thức trắng vì ô nhiễm không khí và tiếng ồn. Nhiều người thân ở nơi khác mỗi khi đến thăm nhà đều bảo gia đình tôi và người dân ở đây đi vệ sinh bậy bạ hay sao, mà họ đi từ đầu bản đến cuối bản đều ngửi thấy mùi hôi thối khó chịu. Tôi đề nghị các cấp chính quyền và nhà máy giải quyết dứt điểm vấn đề ô nhiễm môi trường để người dân yên tâm lao động sản xuất và ổn định cuộc sống.

Ý kiến người dân phản ánh về mùi là đúng

Trao đổi với phóng viên Dân Việt về vấn đề ô nhiễm môi trường mà người dân bản Quỳnh Châu cho rằng do hoạt động của Công ty CP Chế biến nông sản BHL Sơn La gây ra, ông Lường Văn Dùi - Chủ tịch UBND xã Mường Bằng cho biết trong năm 2020, xã chưa thấy người dân báo cáo và phản ánh. Còn việc lực lượng chức năng phát hiện Công ty CP Chế biến nông sản BHL Sơn La có dấu hiệu xả thải chưa đúng quy định ra môi trường, hiện lực lượng chức năng đã lấy mẫu gửi đi xét nghiệm. Việc đúng hay sai như thế nào vẫn chưa có kết quả.

Đem những phản ánh của người dân bản Quỳnh Châu trao đổi với ông Vũ Hưng Bình - Giám đốc Công ty CP Chế biến nông sản BHL Sơn La, ông Bình cho biết mùi hôi trong tinh bột sắn không tránh được. Còn về việc thải ra môi trường, phía công ty không thải ra khỏi khuôn viên đất nhà máy bao giờ để ảnh hưởng đến môi trường xung quanh. Ý kiến phản ánh của người dân về mùi là đúng, vì người dân đang ở trong ranh giới đất của công ty mà tỉnh chưa đền bù xong. Còn 3,5ha tỉnh giao, người dân vẫn đang ở trong đất của công ty.

Khi phóng viên tiếp tục hỏi về thông tin ngày 4/12, lực lượng chức năng phát hiện Công ty CP Chế biến nông sản BHL Sơn La có dấu hiệu xả thải chưa đúng quy định ra môi trường, ông Bình nói: "Bản chất sự việc có thể em chưa nắm hết. Nó giống như anh bỏ thuốc phiện vào túi em và anh bắt em. Anh bỏ thuốc phiện vào túi em, anh bắt em thì em là người vi phạm. Sau đó, anh rút túi thuốc phiện ra, em lại là người trong sạch. Toàn bộ hệ thống xử lý của anh vẫn đang chạy bình thường. Trong quá trình cơ quan cảnh sát điều tra vào đây 3, 4 ngày, anh vẫn cho chạy, anh có dừng máy đâu".

Như trước đó Dân Việt đã đưa tin, ngày 4/12, Cục Cảnh sát Phòng chống tội phạm về môi trường (Bộ Công an) phối hợp với Phòng Cảnh sát môi trường (Công an tỉnh Sơn La), Sở Tài nguyên và Môi trường Sơn La, UBND huyện Mai Sơn, Công an huyện Mai Sơn phát hiện Công ty CP Chế biến nông sản BHL Sơn La có dấu hiệu xả nước thải chưa đúng quy định.

Cụ thể, Đoàn kiểm tra đã phát hiện Công ty CP Chế biến nông sản BHL Sơn La sử dụng máy bơm tõm loại 6kg đấu nối với đường ống mềm phi 150 dẫn đến họng ống cứng phi 200. Từ họng này đấu nối ngầm xuống lòng đất để xả thải với dấu hiệu chưa qua xử lý ra môi trường.

Theo đó, lực lượng chức năng đã yêu cầu Công ty CP Chế biến nông sản BHL Sơn La dừng ngay hoạt động xả thải có dấu hiệu trái quy định. Đồng thời, lực lượng chức năng yêu cầu giữ nguyên hiện trạng tại khu vực xử lý nước thải và các đường ống, tiến hành lấy mẫu nước thải tại 2 vị trí để đánh giá mức độ ô nhiễm.

Cùng với đó, đoàn kiểm tra tiến hành đào xung quanh vị trí ống xả thải ngầm. Bước đầu, xác định có một đường ống đặt ngầm loại ống nhựa cứng phi 200, dài khoảng 28m, cắm sâu xuống lòng đất.

Có thể nói, việc Công ty CP Chế biến nông sản BHL Sơn La đi vào hoạt động từ năm 2017 đã góp phần giúp cho người nông dân trồng sắn trên địa bàn huyện Mai Sơn nói riêng và tỉnh Sơn La nói chung tiêu thụ sản phẩm, tạo công ăn việc làm, nâng cao thu nhập. Tuy nhiên, qua ghi nhận thực tế, những gì người dân bản Quỳnh Châu phản ánh với phóng viên Dân Việt là có cơ sở.

Thiết nghĩ cơ quan chức năng của tỉnh Sơn La, huyện Mai Sơn và Công ty CP Chế biến nông sản BHL Sơn La cần nhanh chóng xử lý những kiến nghị, phản ánh của người dân và có giải pháp xử lý dứt điểm để bà con yên tâm lao động sản xuất, ổn định cuộc sống.

Báo điện tử Dân Việt sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc về vụ việc này.