Những sáng kiến của Việt Nam trở thành tài sản chung của ASEAN

Những bài học quý giá

Nhìn lại 1 năm đầy sóng gió Việt Nam giữ vai trò Chủ tịch ASEAN, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nhận định: Ngày 7/1, tại lễ khởi động Năm chủ tịch ASEAN 2020, Thủ tướng đã đề nghị Năm chủ tịch ASEAN 2020 phải: "Thực chất về nội dung, chu đáo, trọng thị về lễ tân, hậu cần và bảo đảm tốt về an ninh, an toàn". Lúc đó, không ai có thể hình dung được, chỉ hơn 1 tháng sau "con tàu" ASEAN sẽ phải đi qua vùng biển động, dông bão dữ dội của đại dịch COVID-19, bị chao đảo bởi tình hình thương mại, kinh tế suy giảm mạnh, cạnh tranh địa chiến lược quốc tế diễn ra gay gắt tại khu vực…

"Nhưng, bằng ý chí kiên cường, quyết tâm cao, hành động mạnh mẽ của cả Cộng đồng ASEAN, sự hợp tác hiệu quả của các đối tác và tay lái vững vàng của "thuyền trưởng" Việt Nam, đến hôm nay nhìn lại chúng ta cùng tự hào tuyên bố Năm chủ tịch ASEAN 2020 đã thành công toàn diện, trọn vẹn và thực chất", Thủ tướng khẳng định.

Ghi nhận lại những thành công đã đạt được: đó là những thành công về chất và lượng các văn kiện được thông qua, những sáng kiến, ưu tiên của Việt Nam đã trở thành tài sản chung của ASEAN; thành công trong bảo đảm an ninh, an toàn, trọng thị về lễ tân và thành công trong quảng bá hình ảnh Cộng đồng ASEAN và Việt Nam hòa bình, ổn định, phát triển thịnh vượng trong tâm thức của bạn bè quốc tế….

Theo Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, 1 năm qua cũng để lại cho Việt Nam những bài học vô cùng quý báu: Đó là bài học về sự tổng chỉ đạo, thống nhất và theo dõi sát sao của lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Chính phủ đối với các hoạt động đối ngoại quốc gia, nhất là Năm chủ tịch ASEAN 2020.

Đó là bài học về phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị, các cơ quan, bộ ngành, doanh nghiệp, các tổ chức xã hội và người dân đóng góp cho thành công Năm chủ tịch ASEAN… Tiếp đó là bài học về phát huy bản sắc ngoại giao Việt Nam và "trường phái ngoại giao" Hồ Chí Minh. Đó là luôn vững bản lĩnh, kiên trì, kiên định mục tiêu, nguyên tắc song hết sức linh hoạt về sách lược - "dĩ bất biến, ứng vạn biến", biến "nguy" thành "cơ" thông qua cách làm sáng tạo, cùng với sự chân thành, thực tâm, chính trực, luôn vì lợi ích và trách nhiệm chung.

Thủ tướng cũng khẳng định bài học về việc chủ động, tích cực và sớm bắt tay chuẩn bị toàn diện, chuyên nghiệp, chu đáo cả về nội dung, lễ tân - hậu cần, an ninh, truyền thông… cho các hoạt động đối ngoại lớn.

Ngoài ra, còn là bài học lớn về tầm quan trọng của ngoại giao đa phương nói chung, cũng như vai trò của ASEAN nói riêng, trong đường lối đối ngoại của Việt Nam. Đó là sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa đối ngoại đa phương và song phương, tranh thủ hiệu quả các sự kiện đa phương để làm sâu sắc quan hệ song phương, huy động các nguồn lực quốc tế phục vụ công cuộc phát triển đất nước.

Cuối cùng là bài học về sự kết hợp hài hòa giữa đối nội và đối ngoại. Thành công của Năm chủ tịch ASEAN 2020 có nền tảng rất lớn từ thành công của Việt Nam thực hiện nhiệm vụ kép trong trạng thái bình thường mới vừa phòng chống, kiểm soát dịch COVID-19, vừa phục hồi phát triển kinh tế - xã hội, hỗ trợ doanh nghiệp, chăm lo đời sống người dân.

Chủ động, trách nhiệm, sáng tạo, bản lĩnh

Cũng tại Hội nghị tổng kết, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh khẳng định, Việt Nam đã hoàn thành nhiệm vụ Chủ tịch ASEAN theo cách chủ động nhất, trách nhiệm nhất, sáng tạo nhất, bản lĩnh nhất và hiệu quả nhất.

Cụ thể, Việt Nam đã xác định đúng và trúng chủ đề, có định hướng, ưu tiên và có những sáng kiến tốt cho Năm Chủ tịch ASEAN 2020. Việt Nam cũng rất linh hoạt, chủ động thích ứng với "tình trạng bình thường mới", chuyển đổi phương thức tổ chức hội nghị, hoạt động của ASEAN từ trực tiếp sang trực tuyến, tổ chức ký trực tuyến nhiều văn kiện quan trọng, tiêu biểu là ký kết Hiệp định RCEP.

Trong vai trò kép vừa là Chủ tịch ASEAN vừa là Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, Việt Nam đã thể hiện bản lĩnh và sự khôn khéo trong dung hòa những quan điểm, lợi ích khác nhau, nhất là giữa các nước lớn, qua đó bảo đảm các hội nghị diễn ra suôn sẻ, thành công.

Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh khẳng định, thành công đáng tự hào của Năm Chủ tịch ASEAN thực sự đã góp phần triển khai một cách hiệu quả đường lối đối ngoại của Đại hội lần thứ XII của Đảng, nâng cao vai trò và vị thế quốc tế của Việt Nam; giúp Việt Nam tạo thế đứng vững chắc trong ASEAN và trong khu vực; tạo cơ hội mở rộng và làm sâu sắc hơn quan hệ với các nước ASEAN và các đối tác bên ngoài;…

Phó thủ tướng cho rằng, dù năm Chủ tịch ASEAN 2020 đã khép lại với thành công rực rỡ nhưng còn nhiều việc cần tiếp tục triển khai. Trong đó, cần tổng kết, đánh giá những kết quả, kinh nghiệm và bài học của Năm Chủ tịch ASEAN 2020 để tạo đà vững chắc cho những bước đi tiếp theo trên con đường hội nhập, thực hiện thắng lợi đường lối đối ngoại của Đại hội XII, trong đó có việc nâng tầm đối ngoại đa phương.