Tại cuộc họp của Thường trực Ban Chỉ đạo quốc gia phòng chống dịch bệnh Covid-19 chiều mùng 2 Tết (ngày 13/2), PGS.TS Nguyễn Trường Sơn, Thứ trưởng Bộ Y tế - Tổ trưởng Tổ thường trực đặc biệt chống dịch Covid-19 của Bộ Y tế tại TP. Hồ Chí Minh cho biết, đến thời điểm này, từ chùm ca bệnh ở sân bay Tân Sơn Nhất, ngành y tế đã phát hiện 36 ca nhiễm (35 ca ở TP. Hồ Chí Minh và 1 ca ở Bình Dương).
TP. Hồ Chí Minh đã xét nghiệm trên 5.000 trường hợp người nhà tiếp xúc gần với các bệnh nhân, cơ bản là âm tính. Đồng thời thành phố cũng tiến hành xét nghiệm tầm soát ở những khu vực trọng điểm, đông người qua lại, tổng số hơn 4.800 mẫu đã được lấy, trên 2.000 mẫu âm tính, số còn lại đang chờ kết quả.
Tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn khẳng định: “Chuỗi lây truyền dịch tại TP. Hồ Chí Minh không xuất phát từ Hải Dương”.
Làm rõ vấn đề này, ông Phan Trọng Lân, Viện trưởng Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh cho biết, sau quá trình rà soát, giải trình tự gen toàn bộ các ca dương tính với virus SARS-CoV-2 của Công ty TNHH MTV Dịch vụ mặt đất sân bay Việt Nam (Sân bay tân Sơn Nhất), các bệnh nhân đều thuộc chủng A.23.1, đã xuất hiện ở 14 quốc gia (theo cơ sở dữ liệu của Tổ chức Sáng kiến toàn cầu chia sẻ dữ liệu cúm GISAID).
“Về mặt lý thuyết, chủng A.23.1 có khả năng lây lan nhanh; tuy nhiên qua đánh giá thực tiễn, chưa có báo cáo hoặc bằng chứng chủng virus này lây lan nhanh hơn”, PGS.TS Phan Trọng Lân nhấn mạnh.
Liên quan đến việc truy tìm nguồn lây nhiễm ca mắc Covid-19 tại TP. Hồ Chí Minh, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, Bộ Y tế chỉ đạo các địa phương, trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh, biện pháp quan trọng nhất là khoanh vùng, cách ly, phòng chống một cách triệt để, không cố "theo đuổi" nguồn gốc lây nhiễm; đặc biệt, huy động tất cả các biện pháp cần thiết trước tất cả các giả thuyết được đưa ra.
Bộ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh: “Chuỗi lây truyền ở TP. Hồ Chí Minh không ở mức độ cao bởi thời gian xuất phát điểm của các ca bệnh đầu tiên ở đây từ 15-17 ngày. Về mặt lý thuyết, có thể lây nhiễm nhanh, nhưng trong trường hợp cụ thể tại đây, lây nhiễm từ chủng A.23.1 tương tự các chủng cũ, thậm chí thấp hơn chủng ở Đà Nẵng, Hải Dương”.
Đánh giá cao các biện pháp kịp thời, khẩn trương phòng, chống dịch bệnh, GS.TS Nguyễn Thanh Long nhận định, đến nay đã cơ bản kiểm soát dịch bệnh ở TP. Hồ Chí Minh.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh, TP. Hồ Chí Minh vẫn phải triển khai quyết liệt các biện pháp phòng, chống dịch theo phương châm “quét hết tất cả những nơi nghi ngờ, càng mở rộng lấy mẫu càng yên tâm”, đặc biệt cần mở rộng diện xét nghiệm ở các khu vực trọng điểm, lưu ý đến công nhân, người lao động khu công nghiệp.
"Đây cũng là khuyến cáo chung với các địa phương. Chúng ta vẫn phải tiếp tục rà soát diện rộng, quét hết tất cả những nơi nghi ngờ, càng mở rộng lấy mẫu bao nhiêu, càng yên tâm bấy nhiêu, chuẩn bị sẵn sàng cho các tình huống xấu hơn”- Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nói.
Trước đó, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM (HCDC) đã thông báo về kết quả giải mã bộ gene của chủng SARS-CoV-2 từ các ca bệnh ở tổ bốc xếp tại sân bay Tân Sơn Nhất.
Kết quả định danh bằng phần mềm Pangolin cho thấy cả ba bộ gene SARS-CoV-2 thu nhận được đều thuộc chủng A.23.1. Chủng SARS-CoV-2 thuộc nhóm A.23.1 được phát hiệm lần đầu tiên ở Rwanda, Châu Phi vào khoảng cuối tuần thứ 3 của tháng 10 năm 2020.
Ngoài Rwanda, A.23.1 chỉ mới được phát hiện ở một số ít nước khác trên thế giới bao gồm Hoa Kỳ, Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất, Úc cũng như một số nước khác ở Châu Âu trong đó có Anh và Đan Mạch. Tuy nhiên, chưa cho thấy những dấu hiệu diễn biến bất thường ở các quốc gia này.
Như vậy chủng vi rút gây ra chuỗi lây nhiễm tại sân bay Tân Sơn Nhất không phải biến chủng có khả năng lây lan nhanh từ Anh (biến thể B.1.1.7) mà đang gây bệnh tại Hải Dương, Quảng Ninh cũng như chủng Nam Phi mà cả thế giới đang rất quan tâm.