Chiều 23/2, Thượng toạ Thích Đức Thiện - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội đồng trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã có những trao đổi liên quan đến việc đang gây tranh cãi này.
Thượng toạ Thích Đức Thiện cho biết, trước sự bùng phát của dịch Covid-19, Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã có những văn bản hướng dẫn cho các Tăng, Ni, Phật tử, Cơ sở tự viện đảm bảo tinh thần chống dịch tốt nhất nhưng vẫn thoả mãn nhu cầu tâm linh trong lễ hội xuân. Giáo hội đã thực hiện lễ cầu an trực tuyến (online), nhiều chùa cũng tiến hành việc này rất tốt. Thực hiện nhiều buổi tụng kinh cầu an trực tuyến.
"Những ngày gần Rằm tháng Giêng, nhiều chùa có chương trình cầu an. Giáo hội Phật giáo Việt Nam thông qua mạng xã hội của mình đã mở một cổng đăng ký cầu an online và đã tiếp nhận được đăng ký của đông đảo người dân. Việc tiếp nhận này được gửi tới một số chùa.
Giáo hội cho rằng việc cầu an là nhu cầu thiết yếu, ai cũng mong muốn. Cùng với lễ cầu an, mọi người thường thành tâm phát tâm công đức. Đây là sự tự nguyện, Giáo hội không yêu cầu bất cứ điều gì.
Nhưng để tạo điều kiện thuận lợi và tránh tập trung đông người đến chùa, Giáo hội có phối hợp với ứng dụng ví điện tử Momo để tạo điều kiện cho các đồng bào Phật tử muốn phát tâm công đức thỏa mãn tâm nguyện của mình.
Tuy nhiên, hiện nay, Giáo hội mới chỉ thử nghiệm triển khai ở một số chùa. Đây là thử nghiệm để xác định, định hướng cho tương lai chúng ta ứng dụng công nghệ 4.0 vào các hoạt động xã hội, hưởng ứng chuyển đổi số quốc gia. Chúng ta nhìn rõ lợi ích là tránh tập trung đông người trong dịch Covid-19, minh bạch tiền công đức và có thể đi đến xóa bỏ đặt tiền lẻ trên tay tượng", Thượng toạ Thích Đức Thiện nhấn mạnh.
Thượng toạ Thích Đức Thiện cho rằng, đây là hoạt động thử nghiệm trên một số chùa, được các sư trụ trì hoan hỉ. Phải sau 3 tháng triển khai, có kết quả thì mới xem xét thành chủ trương, có bản thảo. Việc thử nghiệm diễn ra sát Tết Nguyên đán nên khá gấp gáp. Giáo hội sẽ có văn bản để các Ban Trị sự các tỉnh thành nắm được.
"Giáo hội khẳng định là chọn Momo là đối tác và sẽ chọn một ngân hàng và sẽ không có ngân hàng nào khác cả để cho mọi người rất rõ", Thượng toạ Thích Đức Thiện khẳng định.
Trước câu hỏi, liệu việc tiến hành cúng dường và phát tâm công đức lễ cầu an qua ví điện tử có thay đổi thói quen đi lễ chùa của người dân, Thượng toạ Thích Đức Thiện cho biết, đã qua năm thứ 2, một số chùa thực hiện cầu an trong mùa dịch. Với cách làm năm nay, tình hình đã có sự thay đổi rõ rệt. Mọi người làm tốt và hiểu việc làm cốt ở cái tâm. Dù làm trực tuyến nhưng vẫn thỏa mãn được nhu cầu tâm linh của mình.
"Việc mọi người đi chùa là không thay đổi. Nếu chúng ta tổ chức được nhiều khóa tu tập tốt thì lượng người đến vẫn đông. Không ngại nếu chúng ta phát triển online thì người dân không đến chùa. Cho nên cái đó cần nhình nhận một cách thực tế. Online năm nay mang lại hiệu quả rất tốt cho mọi người".
Theo Thượng toạ Thích Đức Thiện, tính đến nay, đã có 12 chùa thực thí điểm việc cúng dường và phát tâm lễ cầu an qua ví điện tử. Kết quả, mấy ngày đầu, lượng công đức rất nhiều. Nhưng khi có lệnh đóng cửa chùa, lượng người cúng dường qua ví điện tử cũng giảm. Điều này chứng tỏ người dân không công đức qua mạng mà muốn ra đến chùa quét mã.
"Thay vì đến bàn công đức đông người, người ta ra quét mã, nhất là các bạn trẻ. Tôi quan sát thì thấy các bạn trẻ rất thích công đức bằng cách này. Hiện nay, mình vẫn chưa đánh giá được là do bối cảnh dịch xảy ra. Thông qua ứng dụng ví Momo, chúng tôi tin sẽ chặn được hiện tượng giả mạo
Đơn cử, nếu một đơn vị giả mạo là chùa Phật Tích, thì đơn vị Momo phải xác định đó có đúng là chứng minh thư, số tài khoản ngân hàng của chùa Phật Tích không mới được giao dịch. Trung gian Momo chính là bộ lọc cho sự giả mạo, là công cụ máy lọc, nếu ai đó có ý định lừa đảo, lợi dụng.
Giáo hội nếu đi vào triển khai thì sẽ có ký kết với Momo. Sau đó, các đơn vị sử dụng sẽ có một tài khoản và tài khoản đó chỉ mang tên các chùa, Momo sẽ chặn các giả mạo khác. Việc này thuộc về công nghệ và thuật toán của Momo cho nên việc này rất đảm bảo", Thượng toạ Thích Đức Thiện nói thêm.
Trước mắt dịch Covid-19 còn diễn biến phức tạp nên việc cúng dường và phát tâm lễ cầu an ở 12 chùa trên sẽ thử nghiệm trong 3 tháng lễ hội. Sau đó, Giáo hội sẽ họp tổng kết, đánh giá ưu, nhược điểm phát sinh, hệ quả, hậu quả. Giáo hội rất muốn nghe ý kiến nhiều chiều để có có cái nhìn tổng quát, đánh giá, rút kinh nghiệm.