Nhạc sỹ "Bài Thánh ca buồn": “Càng chết lên chết xuống vì tình yêu thì viết nhạc càng hay”

Tập 3 của "Chân dung cuộc tình" mang đến cuộc gặp gỡ thú vị cùng nhạc sĩ Nguyễn Vũ. Người nhạc sĩ đã chắt chiu những kỷ niệm tưởng đã xa bay trong cuộc đời mình để viết thành những bản tình ca bất hủ, làm say đắm bao người yêu nhạc.

Trong giới sáng tác âm nhạc, ít có nhạc sĩ trong dòng nhạc trữ tình thời vàng son thập niên 60-70 có được lượng khán giả đông đảo, từ giới trí thức đến cả bình dân. Nhưng nhạc sĩ Nguyễn Vũ lại là một trong số ít đã làm được điều đó. Ông là tác giả của hàng loạt ca khúc nổi tiếng được xem như "tiếng lòng" của bao người đang đắm chìm trong tình yêu như: Ga chiều phố nhỏ, Bài cuối cho người tình, Kỷ niệm xa bay… và nhất là ca khúc kinh điển Bài Thánh ca buồn.

Âm nhạc của nhạc sĩ Nguyễn Vũ có sự lãng mạn của Hà Nội - nơi ông sinh ra. Có sự trong trẻo, tươi mát của cao nguyên Đà Lạt - nơi ông lớn lên. Và có sự ngọt ngào, tình tứ đặc trưng của âm nhạc phương Nam - nơi ông thành danh. Chính sự đặc sắc đó nên dù không có số lượng ca khúc đồ sộ như nhiều nhạc sĩ khác nhưng các sáng tác của Nguyễn Vũ vẫn có một vị trí vững chắc trong kho tàng âm nhạc trữ tình qua suốt nhiều thập niên.

Khách mời đặc biệt trong chương trình về nhạc sĩ Nguyễn Vũ là danh ca Thái Châu. Anh là ca sĩ đầu tiên thể hiện rất thành công ca khúc kinh điển Bài Thánh ca buồn. Hồi tưởng về những gì đã qua, danh ca Thái Châu vẫn còn nhớ chính xác nhạc sĩ Nguyễn Vũ viết xong ca khúc này vào năm 1972 và ngay lập tức được Trung tâm Sơn Ca mua độc quyền, sau đó chỉ định nam danh ca thu âm ca khúc này.

"Ngày xưa, chỉ có anh chị em nào không rành về âm nhạc thì mới cần nhạc sĩ đến tập. Còn tôi biết nên tự tập rồi đi thu âm. Lúc đó, tôi thu rất nhanh, chỉ có hai lần là xong. Cứ như cảm xúc và ca từ đã thấm vào tim vào máu tôi từ lúc nào không hay", Thái Châu chia sẻ.

Anh rất vinh hạnh khi việc được thể hiện một ca khúc kinh điển. Đây cũng là cái duyên rất lớn trong sự nghiệp ca hát của nam danh ca vì nhờ Bài Thánh ca buồn mà giọng hát của anh được đông đảo khán giả đón nhận.

Nhưng với Thái Châu, đây cũng là ca khúc gắn liền với câu chuyện tình buồn của chính anh. Thái Châu bộc bạch, thời đó, đài truyền hình lúc nào cũng phát bài hát của anh, gia đình, bạn bè đều rất thích. Nam danh ca cũng hãnh diện khoe với bạn gái xem bài hát của mình. Nhưng rồi vào hôm Giáng sinh, anh hẹn đi lễ với bạn gái thì gia đình cô nhất quyết không cho đi vì thấy anh hát Bài Thánh ca buồn và biết anh là ca sĩ. Cũng từ đó mà việc gặp gỡ giữa nam danh ca và bạn gái cũng trở nên vô cùng khó khăn.

Theo nhạc sĩ Nguyễn Vũ, có thể nói ông bén duyên với nghệ thuật từ năm 13 tuổi. Lúc đó, ông được ba gửi lên nhà một người bạn nhạc sĩ tại Đà Lạt. Nhìn thấy bạn của ba đàn khiến ông rất thích nên cũng theo học đàn. Rồi ông được dẫn đi thi cuộc thi hát của Đài phát thanh Đà Lạt và đoạt ngay giải Nhất.

Dẫu có chất giọng tốt nhưng nhạc sĩ Nguyễn Vũ lại không theo đuổi con đường ca hát. Ông thành lập ban nhạc để đi biểu diễn kiếm tiền. Ông kể: "Tôi nhớ nhất lúc mới ra, chưa đủ lớn để diễn sân khấu nên đi đàn xổ số kiến thiết được 600 đồng mà hồi đó 600 đồng lớn lắm".

Việc sáng tác cũng đến với nhạc sĩ Nguyễn Vũ rất tình cờ. Theo lời ông chia sẻ, hồi đó, ông quen một người bạn gái tên Hải Yến qua chuyên mục "Tìm bạn bốn phương". Cô ngỏ lời đề nghị nhạc sĩ viết cho mình một bài hát. Mặc dù lúc đó ông khá hoảng hốt trước lời để nghị nhưng vẫn đi tìm người để theo học, rồi tự nghiên cứu về các kỹ thuật sáng tác. Tác phẩm đầu tiên ra đời khi nhạc sĩ Nguyễn Vũ mới 20 tuổi, bài hát ông "sáng tác thử" được mang đến nhà nhạc sĩ Thu Hồ để nhờ vị tiền bối xem giúp.

Dù là tác phẩm đầu tay nhưng ông lại khiến nhạc sĩ Thu Hồ hết sức ngạc nhiên vì không những không sai sót gì mà lại còn "nghe rất được". Với sự động viên và giới thiệu của nhạc sĩ Thu Hồ, ông mang đi bán được 5000 đồng. Số tiền này ông mời cả nhà đi ăn khao.

Nói về hành trình viết nhạc tiếp theo của mình, nhạc sĩ Nguyễn Vũ thẳng thắn, những tác phẩm âm nhạc sau này của ông hơi "cằn cỗi". Ông cho rằng, nhạc sĩ sẽ không viết được nhạc nếu không có tình yêu.

"Càng chết lên chết xuống vì tình yêu thì viết càng hay, chứ hạnh phúc quá viết không hay", ông chia sẻ.

Bên cạnh đó, khán giả truyền hình còn có cơ hội được chìm đắm với những giai điệu, những tác phẩm đã đi cùng năm tháng của nhạc sĩ Nguyễn Vũ như: Bài thánh ca buồn, Kỷ niệm bay xa, Huyền thoại chiều mưa, Lời cuối cho em, Bài cuối cho người tình, Ga chiều phố nhỏ… qua giọng hát ngọt ngào của danh ca Giao Linh, Kasim Hoàng Vũ, Vũ Phương, Hồng Ân, Cẩm Loan.