TS Dương Thị Hiền - Trưởng khoa Xét nghiệm của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Bắc Giang cho biết, với sự hỗ trợ của nhiều đơn vị khác, Bắc Giang hiện xét nghiệm được 35.000 mẫu/ngày, cơ bản đáp ứng được nhu cầu truy vết Covid-19.
PV: Số lượng mẫu xét nghiệm Covid-19 quá lớn đang gây áp lực thế nào đến nhân viên y tế của CDC Bắc Giang?
TS Dương Thị Hiền: Hàng ngày số lượng mẫu đưa về ồ ạt. Hiện tại nhân lực của CDC Bắc Giang đang rất thiếu. Riêng về đội làm xét nghiệm gần như có rất ít thời gian để ngủ tính từ đầu đợt dịch đến giờ.
Ngoài ra còn cần 1 đội ngũ ngồi phân loại rồi lại điều chuyển đến các cơ sở khác. Và hiện tại quy trình lấy mẫu ở các địa phương đều dựa vào các bản viết tay, rồi gửi qua ảnh chụp, hoặc email.
Hiện CDC đã phải dành cả một phòng lớn cho hàng chục tình nguyện viên ngồi để “mã hóa” lại một lần nữa lên máy tính để gửi bản mềm cho các cơ sở, rất tốn thời gian, chưa kể ảnh lại mất nét, mất thông số… nói chung vô cùng vất vả.
Hiện tại năng lực xét nghiệm của CDC Bắc Giang thế nào, thưa bà?
- Hiện Bắc Giang có 2 đơn vị có khả năng xét nghiệm sàng lọc khẳng định Covid-19 bằng kỹ thuật sinh học phân tử - Realtime PCR là CDC Bắc Giang và BV đa khoa tỉnh Bắc Giang.
Tuy nhiên với số lượng nhân sự và cơ sở trang thiết bị hiện có, thì công suất của hai cơ sở còn thấp. CDC Bắc Giang có thể đảm nhận 1.500 mẫu đơn/ngày, nếu xét nghiệm gộp mẫu thì được 7.500 mẫu/ngày, còn BV đa khoa tỉnh Bắc Giang có thể xử lý 500 mẫu đơn/ngày, tức khoảng 2.500 mẫu gộp/ngày.
Trong khi đó, số lượng mẫu giám sát trung bình hàng ngày nhiều hơn gấp vài chục lần. Như hôm qua số lượng mẫu ở Việt Yên lên đến 45.000 mẫu. Ngoài ra số mẫu cho các trường hợp bầu cử, từ thành viên Ban chỉ đạo đến những người phục vụ công tác bầu cử là khoảng 25.000 mẫu.
Tổng cộng gần 70.000 mẫu. Do đó, cần đến sự hỗ trợ từ các đơn vị khác mới hoàn thành.
Vậy Bắc Giang đang nhận được sự hỗ trợ xét nghiệm Covid-19 nào?
- Bộ Y tế đã kịp thời nắm bắt tình hình và tích cực hỗ trợ cho Bắc Giang rất nhiều trong khâu xét nghiệm. Trước tiên phải nói tới việc thành lập các tiểu ban, trong đó có Tiểu ban Xét nghiệm do GS.TS Lê Thị Quỳnh Mai, Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương phụ trách.
Nhờ sự chỉ đạo của Bộ Y tế, đã có 8 đơn vị hiện đang hỗ trợ công tác xét nghiệm cho Bắc Giang. Có thể kể đến: Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương; BV Bạch Mai; Trường ĐH Y tế Công cộng; Trường ĐH Y Hà Nội; BV bệnh Nhiệt đới Trung ương; Học viện Quân Y 103; Trung tâm Nhiệt đới Việt – Nga…
Đặc biệt là Trung tâm Nhiệt đới Việt – Nga điều hẳn một xe xét nghiệm lưu động rất hiện đại, hỗ trợ cả cơ sở CDC chính và 2 chi nhánh CDC nữa. Ngoài ra các CDC Quảng Ninh, CDC Hải Phòng cũng hỗ trợ thêm cho Bắc Giang trong giai đoạn đầu đợt dịch.
Đặc thù của phòng xét nghiệm Realtime PCR là khi mình chạy 2 – 3 lô số lượng mẫu là lại phải tạm dừng, dành thời gian để thực hiện quy trình khử nhiễm để chất lượng kết quả thực sự đảm bảo. Cho nên nếu không có sự hỗ trợ của khá nhiều đơn vị, thì công tác xét nghiệm sẽ bị gián đoạn.
Hiện tại, mỗi ngày năng lực đáp ứng xét nghiệm của cả CDC Bắc Giang và các cơ sở tuyến trung ương hỗ trợ là khoảng 35.000 mẫu/ngày, đáp ứng được nhu cầu cấp bách hiện nay.
Được biết từ ngày 24/5 sẽ có sự thay đổi lớn trong quy trình lấy mẫu xét nghiệm Covid-19 tại Bắc Giang. Sự thay đổi này là thế nào, thưa bà?
- Nhận thấy việc lấy mẫu xét nghiệm Covid-19 tại Bắc Giang còn chưa khoa học, mất thời gian, công sức nên mới đây, Viện Vệ sinh dịch tễ TƯ đã cử cán bộ rà soát, trao đổi với CDC Bắc Giang để đưa ra được một biểu mẫu có thể coi là “số hóa” ngay từ đầu trong việc lấy mẫu xét nghiệm.
Từ việc bố trí khu lấy mẫu, đặc biệt là đã đưa ra một biểu mẫu nhập danh sách lấy mẫu rất nhanh, tránh sai sót, hoàn toàn dễ thực hiện trên Excel và đặc biệt là thống nhất cho tất cả tỉnh. Có thể coi đây như một ứng dụng vừa giúp các đội lấy mẫu và cả tiếp nhận xử lý nhanh hơn, nhàn hơn, chính xác hơn.
Và trong chiều 22/5, cán bộ Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương đã có buổi hướng dẫn trực tuyến cho tất cả các huyện, thành phố Bắc Giang quy trình này, và Ban Chỉ đạo phòng chống dịch Bắc Giang sẽ áp dụng trên toàn tỉnh vào ngày 24/5.
Tôi cho rằng, nhờ tất cả những sự phối hợp và kinh nghiệm của các chuyên gia trong Bộ Phận hỗ trợ đặc biệt Bộ Y tế, và sự hỗ trợ của các đơn vị xét nghiệm thì công tác xét nghiệm của tỉnh Bắc Giang có thể đáp ứng được yêu cầu cấp bách thời điểm này.
Xin cảm ơn bà!