Nhân Ngày Gia đình Việt Nam 28/6: “Chuyện lạ” ở gia đình tứ đại đồng đường giữa phố cổ Hà Nội

Gia đình là nơi cất chứa ký ức đẹp

Trưa một ngày cận Ngày Gia đình Việt Nam (28/6), cuộc sống của gia đình cụ Nguyễn Thị Tề (89 tuổi, phố cổ Hàng Cân, phường Hàng Đào, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) vẫn giữ nếp sinh hoạt như mọi khi. Mặc dù tuổi đã cao, mái đầu tóc bạc phơ thế nhưng cụ Tề vẫn còn rất minh mẫn, tinh anh. 

Cụ Tề cùng con cháu sửa soạn hoa quả đặt lên ban thờ cùng với đó cắm bình hoa sen để trong gian nhà. Thắp hương cúng gia tiên xong, con dâu của cụ Tề bê mâm cơm lên để cả gia đình 4 thế hệ cùng ăn. 

Bữa cơm ấm áp, tình cảm và thi thoảng pha lẫn tiếng cười đùa khiến không khí gia đình luôn vui vẻ. Phố cổ Hà Nội vốn nổi tiếng đất chật người đông, việc sinh sống hoà thuận giữa nhiều thế hệ vốn dĩ là điều không dễ dàng. Vậy nhưng suốt bao năm qua, gia đình cụ Tề với 19 người vẫn chung sống vui vẻ trong ngôi nhà chật hẹp.

Cụ Tề trân trọng lật dở cuốn album nhuốm màu thời gian lưu giữ toàn bộ hình ảnh gia đình đến nay đã 60 năm. Đây là những tấm ảnh mà sinh thời cụ ông Nguyễn Viết Tường (SN 1931, chồng cụ Tề) dày công lưu giữ. Mọi ký ức như ùa về qua từng trang album. Dù cụ Tường đã vĩnh viễn ra đi đến nay gần 20 năm nhưng trong tâm trí cụ Tề, chồng mình vẫn còn mãi hiện hữu trong tâm trí vợ cùng con cháu.

Cụ Tề chia sẻ, lúc thì con gái bước sang tuổi 17 được nhiều người ở làng Cót (phường Yên Hoà, quận Cầu Giấy, Hà Nội) để ý tới bởi có dung mạo xinh xắn, hiền thục. Tuy nhiên, cụ chỉ vừa ý cụ Tường, một chàng trai chân thành, chịu thương chịu khó. Thời bấy giờ cuộc sống khốn khó nên đám cưới của hai vợ chồng diễn ra vô cùng giản đơn, chỉ có gia đình và một số người thân quen đến dự. Vợ chồng cụ Tề sau đó mở cửa hàng thuốc đông y. Đầu 1952, gia đình cụ chính thức chuyển về phố Hàng Cân ở cho đến nay. 

Giải phóng Tủ đô, cụ Tường xin vào Hợp tác xã sản xuất làm việc còn cụ Tề bán đồ dùng văn phòng phẩm. Vốn mê chụp ảnh nên từng khoảnh khắc của vợ con đều được cụ Tường chụp lưu giữ cẩn thận. 

Vốn tính cách thuỳ mị nhún nhường nên cụ Tề chưa bao giờ cãi vã hay lớn tiếng với chồng, con. Dù con có mắc lỗi gì, vợ chồng cụ Tề luôn nhỏ nhẹ khuyên bảo, không bao giờ xưng hô mày-tao với các con. Cụ cũng luôn gọi các con cháu bằng tên lịch sự, tôn trọng.

Nhờ sự hiền từ, đức độ của cha mẹ mà 3 con trai và 2 con gái của vợ chồng cụ Tề đều trưởng thành thành người có ích với xã hội, hiếu thuận với cha mẹ. Các cháu của cụ cũng nhìn ông bà, cha mẹ mà khôn lớn...

Gia đình 1 mẹ chồng, 3 nàng dâu chưa bao giờ xung đột

Có lẽ cuộc sống yên bình, hạnh phúc của hai cụ đã ảnh hưởng không nhỏ đến hôn nhân của các con sau này. Vì vậy, tới nay cụ bà đã có hơn 40 người con, cháu, chắt. Hiện đang có tới 14 người chắt đang sống cùng với cụ trong một mái nhà. Đại gia đình có lẽ lớn nhất nhì Việt Nam với 19 thành viên, 4 thế hệ dường như luôn lấy sự yên bình, hiếu thuận để đối xử với nhau.

Cụ Tế chia sẻ, hiện hai cô con gái lấy chồng ở quận Cầu Giấy và Long Biên, còn 3 người con trai lấy vợ vẫn sống cùng bố mẹ gần 50 năm qua. Học được đức tính khiêm nhường của cha mẹ nên các con cháu cụ Tề chưa từng xảy ra cãi vã, lớn tiếng với nhau.

"Tôi chung sống cùng 3 cô con dâu, mẹ con cũng như các chị em chưa bao giờ lớn tiếng to nhỏ. Tôi luôn nghiêm khắc nhắc nhở con cháu không được nặng lời với nhau. Có chuyện gì phải bảo nhau, chia sẻ rõ ràng, nhờ vậy mà hiểu nhau hơn, không tích tụ trong lòng, sống được thoải mái. 

Còn tôi cũng phải làm gương cho con cháu không đối xử bất công, nặng nhẹ với bên nào, không mắng, không lớn tiếng với các con. Nếu trong nhà luôn giữ được cái nếp từ trên xuống dưới thì mọi người sẽ đồng lòng, hoà thuận vui vẻ bên nhau", cụ Tề chia sẻ bí quyết hoà thuận.

Kéo từ trong ngăn tủ ra một chiếc hộp sắt nhỏ, cụ Tề cười nói đây là nơi đựng tiền chi tiêu sinh hoạt cho cả gia đình. Hàng ngày, tiền bán hàng cụ để một khoản trong tủ, các con ai đi chợ thì lấy tiền mua bán đồ dùng sinh hoạt chung, không cần hỏi.

Còn việc nội trợ, ai ở nhà sẽ phụ trách nấu cơm, dọn dẹp, nếu ai bận không nấu được cơm nước sẽ chủ động quét dọn, rửa bát… Chính vì không bao giờ tính hơn thiệt nên các con dâu của cụ luôn sống hòa thuận.

Làm con dâu cụ Tề đến nay đã gần 50 năm, bà Nguyễn Thị Kim Quy (67 tuổi) vui vẻ tự nhận mình may mắn. Bà Quy kể, từ khi về nhà chồng đến nay chưa từng mẹ chồng nàng dâu to tiếng với nhau. Đặc biệt, đi đâu làm gì mẹ con cũng "đồng hành" cùng nhau.

"Được làm con dâu mẹ, tôi rất vui vẻ thoải mái. Bố mẹ rất công bằng, các em trong nhà đều hiểu biết, cư xử với nhau thân tình, trân trọng, có gì chị em chia sẻ với nhau. Đặc biệt, 3 chị em dâu chúng tôi ở chung một mái nhà vẫn thường xuyên rủ nhau đi ăn sáng, cà phê rất vui vẻ. 

Tôi nhớ nhất những lần đại gia đình tổ chức đi du lịch với nhau, hơn 20 người vô cùng náo nhiệt. Có lần mẹ chồng tôi còn mời 3 gia đình thông gia cùng đi cho vui, đã đông vui càng náo nhiệt hơn", bà Quy chia sẻ. 

Nhà tôi trước đây vẫn giữ nếp các thế hệ trong gia đình ăn uống chung cùng nhau. Thế nhưng sau khi ông nhà tôi qua đời, hàng xóm cũng bảo để cho các con cháu ra ăn riêng với nhau cho tiện. Tôi sau đó cũng khuyên các con ra ăn riêng nhưng phải thời gian dài sau các con mới thực hiện. Những ngày đầu con cháu những lúc nhớ nhau vẫn tập trung ăn uống. Nhưng làm thế cũng tiện cho các con cháu hơn", cụ Tề kể.

"Bí quyết giúp tôi sống vui vẻ đến lúc này chính là con cháu. Mình vui vì gia đình mình các con không cãi vã, bất hòa. Vui hơn khi được tụ họp với con cháu bên mâm cơm, cùng nhau ăn uống nói chuyện. Có lúc nhà chật cứng con cháu đứa đứng, đứa thì ngồi ăn uống vui vẻ lắm. 

Nhà tôi trước đây vẫn giữ nếp các thế hệ trong gia đình ăn uống chung cùng nhau. Thế nhưng sau khi ông nhà tôi qua đời, hàng xóm cũng bảo để cho các con cháu ra ăn riêng với nhau cho tiện. Tôi cũng thấy các con cháu hiện nay bận bịu công việc, học hành, nếu yêu cầu các cháu ăn chung cũng bất tiện. Do đó, tôi khuyên các con tách ra ăn riêng nhưng phải thời gian dài sau các con mới thực hiện. Những ngày đầu, con cháu đều nhớ lúc tập trung ăn uống đông đúc nên cứ có dịp là lại tụ hội. những lúc nhớ nhau vẫn tập trung ăn uống", cụ Tề kể.

Đặc biệt vào các dịp giỗ Tết, việc đại sự, gia đình cụ Tề không bao giờ hết náo nhiệt, hơn 40 con trai, con gái, dâu rể, cháu chắt lại tụ hội về nhà, ăn chung, chia sẻ chuyện vui buồn. Đặc biệt, ngày 30 Tết, dù ai bận bịu ra sao con cháu cũng tụ tập đông đủ ăn uống vui vẻ cùng nhau.

Nhìn lên tấm ảnh chụp chung cùng hơn 40 người con cháu nhân dịp sinh nhật, cụ Tề vô cùng vui vẻ. Ở tuổi xế chiều, cụ mong các con cháu vẫn mãi yêu thương, bao bọc lẫn nhau để ngôi nhà nhỏ giữa phố cổ Hà Nội ấy vẫn gìn giữ được nét đẹp đáng quý…