Một trong những nhiệm vụ quan trọng mà hoàng đế Trung Quốc cần làm là đảm bảo giống nòi bằng việc sinh con trai. Vì mục đích này, họ sở hữu hậu cung khổng lồ với rất nhiều phi tần, được chia thành hệ thống cấp bậc đầy đủ. Ngoài ra, lượng lớn thái giám cũng được triển khai để phục vụ những người phụ nữ này.
Đứng đầu hệ thống hậu cung là hoàng hậu, vợ chính thức của hoàng đế. Hoàng hậu là người được tôn kính nhất, cũng là hình mẫu mà phụ nữ Trung Quốc hướng tới. Trong hậu cung, chỉ có hoàng đế và thái hậu có địa vị cao hơn hoàng hậu, tất cả những người còn lại đều phải tuân theo lệnh của bà.
Khi vua chết đi, ngôi vị hoàng đế sẽ được truyền cho người con, trong khi hoàng hậu được thăng lên ngôi hoàng thái hậu. Một số người lại trực tiếp nắm ngôi, trở thành nữ hoàng như Võ Tắc Thiên.
Dưới hoàng hậu là các phi tần. Số lượng và vị trí của họ phụ thuộc vào triều đại cầm quyền. Trong thời nhà Thanh, hậu cung sẽ có một hoàng quý phi, hai quý phi và 4 phi tần. Cấp bậc thấp hơn nữa là thê thiếp với số lượng cũng thay đổi theo từng vua.
Theo luật lệ nhà Chu, một hoàng đế có thể có 9 thượng phi, 27 trung phi và 81 hạ phi. Tuy nhiên, triều đại nhà Hán không đặt giới hạn số lượng thê thiếp của hoàng đế. Có hoàng đế đã sở hữu hậu cung với số lượng lên tới 20.000 người.
Triều Minh (1368-1644) đã đặt ra hệ thống chính thức để lựa chọn phi tần gia nhập hậu cung của hoàng đế. Quá trình tuyển chọn diễn ra trong Tử Cấm Thành sau mỗi ba năm. Các ứng viên đều từ 14 đến 16 tuổi, được lựa chọn dựa trên lý lịch, đức hạnh, hành vi, tính cách, dung mạo và tình trạng sức khỏe.
Để đảm bảo rằng tất cả trẻ sinh ra trong hậu cung đều là con của hoàng đế, nam giới không được phép phục vụ phụ nữ trong hậu cung. Ngoại lệ duy nhất là giới hoạn quan, những người đã bị triệt sản.
Thái giám đã xuất hiện trong suốt lịch sử của Trung Quốc. Không chỉ là người hầu việc, họ còn có thể giành quyền lực và sự giàu có bằng cách tham gia vào chính trị hậu cung. Dưới thời nhà Minh, đã có tổng cộng 100.000 thái giám phục vụ hoàng đế và hậu cung.
Sự cạnh tranh trong hậu cung
Với số lượng lớn phi tần trong hậu cung, sự cạnh tranh để giành ưu ái từ hoàng đế là điều không thể tránh khỏi. Vị trí được thèm muốn nhất là hoàng hậu, việc mang thai một đứa con trai cho hoàng đế cũng là điểm lợi lớn trong hậu cung.
Những người đầy tham vọng sẽ lên kế hoạch chống lại các đối thủ của mình bằng cách hình thành liên minh với thái giám. Nếu mưu đồ thành công, người phụ nữ này có thể lên được vị trí cao hơn. Đổi lại, họ sẽ thưởng cho thái giám hỗ trợ mình tiền bạc và địa vị quyền lực.
Tuy nhiên, không phải tất cả hậu cung đều đầy rẫy âm mưu. Truyền thuyết về hoàng đế Hiên Viên kể rằng ông có 4 phi tần, không chọn lựa theo bề ngoài mà dựa trên năng lực của họ. Một người được coi là người phát minh ra nghệ thuật nấu ăn và đũa, trong khi một phi tần khác được cho là đã phát minh ra lược. Họ đã cùng nhau giúp hoàng đế cai trị đất nước.
Nhiều thê thiếp có số phận bi thảm khi hoàng đế qua đời. Họ bị hiến tế, thường là chôn sống, để đoàn tụ với chủ nhân của mình ở thế giới bên kia.