Kết quả Tổng điều tra dân số cho thấy, TP.HCM có tổng tỷ suất là 1,39 con, hiện ở mức rất thấp so với mức sinh thay thế của cả nước là 2,09 con. TP.HCM hiện đang được xếp trong nhóm 21 tỉnh, thành phố có mức sinh thấp.
Theo Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình TP.HCM, căn cứ theo các mô hình nhân khẩu học, mức sinh thấp sẽ tác động mạnh đến cơ cấu dân số TP trong tương lai.
Trong điều kiện kinh tế tiếp tục tăng trưởng, tốc đô thị hóa cao, sự hội nhập quốc tế ngày càng sâu, rộng, mức sinh thấp kéo dài sẽ để lại nhiều hệ lụy như già hóa dân số nhanh, thiếu hụt nguồn lao động, ảnh hưởng đến an sinh xã hội...
Hiện nay, chỉ số già hóa (tỷ số dân số từ 60 tuổi trở lên so với dân số dưới 15 tuổi) của TP.HCM là 49,4% cao hơn so với số liệu của cả nước là 48,8%, TP đang bước vào giai đoạn già hóa dân số.
Ông Phạm Chánh Trung, Phó chi cục trưởng Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình TP cho biết, với mục tiêu cụ thể là nỗ lực giải quyết tình trạng mức sinh thấp; kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh, tận dụng hiệu quả cơ cấu dân số vàng, phân bố dân số hợp lý, thích ứng với già hóa dân số; nâng cao chất lượng dân số, cần phải có một chính sách hỗ trợ mới phù hợp với mục tiêu công tác dân số và tình hình kinh tế - xã hội tại TP trong thời gian tới.
Chi cục đã xây dựng dự thảo chế độ hỗ trợ thực hiện công tác dân số và kế hoạch hóa gia đình tại TP.HCM giai đoạn 2021-2025 với các chính sách khuyến sinh đặc thù như người thực tế cư trú trên địa bàn TP.HCM khi sinh con lần thứ 2 được hỗ trợ kinh phí đồng chi trả phần còn lại sau khi đã trừ chi phí được bảo hiểm y tế thanh toán. Nội dung này được thực hiện theo khung giá quy định của bảo hiểm xã hội.
Hỗ trợ mua nhà ở xã hội một lần đối với các cặp vợ chồng sinh đủ hai con. Theo đó, các cặp vợ chồng là thành viên hộ nghèo khi mua nhà ở xã hội được hỗ trợ tối đa không quá 10% giá trị căn nhà. Các cặp vợ chồng thuộc thành viên hộ cận nghèo khi mua nhà ở xã hội được hỗ trợ tối đa không quá 5% giá trị căn nhà. Các cặp vợ chồng thực tế cư trú trên địa bàn TP.HCM khi mua nhà ở xã hội được hỗ trợ tối đa không quá 3% giá trị căn nhà.
Người có công vận động nam - nữ chuẩn bị kết hôn chấp nhận thực hiện khám sức khỏe trước khi kết hôn được bồi dưỡng 100.000 đồng; Hỗ trợ khám sức khỏe trước khi kết hôn, khám sàng lọc trước sinh cho bà mẹ mang thai và xét nghiệm sàng lọc sơ sinh…
Dự kiến dự thảo này sẽ trình UBND và HĐND TP vào kỳ họp HĐND tháng 12 sắp tới.