Đến nay, theo đề án tuyển sinh đã được công bố, một số trường đại học "hot" không dành quá nhiều chỉ tiêu cho phương thức xét điểm thi tốt nghiệp THPT – vốn được coi là phương thức tuyển sinh truyền thống.
Tại ĐH Kinh tế Quốc dân, phương thức xét tuyển theo kết quả thi tốt nghiệp THPT năm 2022 giảm mạnh còn 10-15%. Các năm trước, ĐH Kinh tế Quốc dân thường dành khoảng 50-70% chỉ tiêu từ kỳ thi tốt nghiệp. Trong khi đó, chỉ tiêu cho phương thức xét tuyển thẳng theo quy chế tuyển sinh của Bộ GDĐT và xét tuyển kết hợp vào ĐH Kinh tế Quốc dân chiếm tới 80-85%.
Tương tự, ĐH Bách khoa Hà Nội công bố phương thức xét tuyển dựa trên điểm thi tốt nghiệp THPT 2022 chỉ chiếm 10 - 20% cho một số chương trình đào tạo. Xét tuyển theo kết quả kỳ thi đánh giá tư duy của trường được coi là phương thức tuyển sinh chính với 60 - 70% tổng chỉ tiêu, số còn lại là chỉ tiêu cho phương thức xét tuyển tài năng.
Trường ĐH Kinh tế - Luật (ĐH Quốc gia TP.HCM) năm nay tăng chỉ tiêu từng phương thức, đặc biệt là tăng chỉ tiêu xét tuyển phương thức xét kết quả điểm thi kỳ thi đánh giá năng lực do ĐH Quốc gia TP.HCM tổ chức năm 2022 từ 40% - 60% tổng chỉ tiêu. Phương thức ưu tiên xét tuyển tăng từ 20% tổng chỉ tiêu.
Điểm đáng chú ý nhất trong tuyển sinh năm 2022 là các trường đã phát huy tính tự chủ trong tuyển sinh, mở rộng địa điểm, tăng các đợt tổ chức kỳ thi riêng như thi đánh giá năng lực, đánh giá tư duy, thi năng khiếu, phỏng vấn…
Theo GS.TS Nguyễn Tiến Thảo, Giám đốc Trung tâm Khảo thí, Phó trưởng Ban Đào tạo (ĐH Quốc gia Hà Nội), đến nay đã có hàng chục trường đại học chính thức đăng ký sử dụng kết quả bài thi đánh giá năng lực để xét tuyển năm 2022.
Mùa tuyển sinh 2022, 6 trường đại học khác cũng tham gia tổ chức và sử dụng kết quả kỳ thi đánh giá tư duy do Trường ĐH Bách khoa Hà Nội chủ trì năm 2022 gồm Đại học Xây dựng Hà Nội, Đại học Công nghệ giao thông vận tải, Đại học Giao thông vận tải, Đại học Mỏ - Địa chất, Trường Đại học Thăng Long,Đại học Thủy lợi.
Đề cập đến vấn đề thi và tuyển sinh năm 2022, Thứ trưởng Bộ GDĐT Hoàng Minh Sơn cho biết, các cơ sở giáo dục đại học tiếp tục thực hiện quyền tự chủ. Bộ khuyến cáo các trường, ngành học có mức độ cạnh tranh cao chỉ sử dụng kết quả thi tốt nghiệp trung học phổ thông làm công cụ sàng lọc, sơ tuyển, sau đó, cần có thêm các hình thức chọn lọc bổ sung. Các đại học quốc gia, đại học vùng và các trường, nhóm trường đại học có đủ điều kiện có thể tổ chức các kỳ thi đánh giá để làm căn cứ xét tuyển và chia sẻ, hỗ trợ trường khác có nhu cầu.
Từ năm 2022, Trường ĐH Bách khoa TP.HCM (ĐH Quốc gia TP.HCM) dự kiến phương thức chủ đạo trong tuyển sinh của trường là kết hợp các tiêu chí để đánh giá toàn diện năng lực thí sinh, trong đó bao gồm năng lực học tập, hoạt động xã hội, hoạt động văn thể mỹ, bài luận, thư giới thiệu, phỏng vấn.
Còn trường ĐH Công nghệ Thông tin (ĐH Quốc gia TP.HCM) năm 2022 xét tuyển thẳng các tài năng thể thao, các thí sinh đạt Huy chương Vàng, Bạc, Đồng ở các giải thể thao quốc tế chính thức, bao gồm: Giải vô địch thế giới, Cúp thế giới, Thế vận hội Olympic, Đại hội Thể thao châu Á (ASIAD)…
Tại trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn (ĐH Quốc gia TP.HCM), trong số 6 phương thức tuyển sinh mà trường đưa ra năm 2022 thì có phương thức tuyển sinh thí sinh đạt giải Nhất, Nhì, Ba học sinh giỏi cấp tỉnh/thành phố, thí sinh đạt thành tích cao trong hoạt động xã hội, văn nghệ, thể thao...
Chia sẻ với Dân Việt, Th.S Trần Nam - Trưởng phòng Truyền thông và Quan hệ doanh nghiệp nhà trường - cho biết, điểm mới trong tuyển sinh năm 2022 là nhà trường bổ sung phương thức xét tuyển thí sinh đạt thành tích cao trong hoạt động xã hội, văn nghệ, thể thao... với tối đa 5% chỉ tiêu.
"Việc tuyển sinh chỉ dựa vào các điểm số sẽ không phản ánh hết năng lực toàn diện hay phát hiện ra những nhân tố có tài năng hay năng khiếu đặc biệt, nhân tố có tố chất lãnh đạo... Với phương thức này, nhà trường kỳ vọng sẽ tuyển thêm được những tài năng cho xã hội", Th.S Trần Nam nói.
Ông Nam cũng dành lời khuyên cho các thí sinh có ý định xét tuyển và trường: "Nhà trường dành nhiều chỉ tiêu cho phương thức dùng điểm thi kỳ thi đánh giá năng lực ĐH Quốc gia TP.HCM, ĐH Quốc gia Hà Nội và kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2022 nên đây là hai phương thức mà các thí sinh nên ưu tiên sử dụng. Một điểm đáng lưu ý là hiện nay với xu hướng phát triển kinh tế, giao thương, đối ngoại… thì các ngành ngôn ngữ có nhu cầu tuyển dụng cao. Các thí sinh nên tham khảo thêm các ngành học ngôn ngữ, khu vực học như: Ngôn ngữ Đức, Ngôn ngữ Ý, Ngôn ngữ Tây Ban Nha, Ngôn ngữ Nga, các chuyên ngành tại khoa Đông Phương học như: Ả Rập học, Ấn Độ học, Indonesia học, Thái Lan học, Úc học, Trung Quốc học…".