Vì sao người suy giảm miễn dịch không đáp ứng tốt với vaccine Covid-19?

Bác sĩ Phạm Mạnh Hoàn – cố vấn chuyên môn Bệnh viện đa khoa Tâm Anh cho biết, bản chất của việc tiêm vaccine Covid-19 là đưa các thành phần cấu tạo đặc trưng của SARS-CoV-2, được coi là kháng nguyên vào trong cơ thể và hệ thống miễn dịch của cơ thể sinh ra các kháng thể chống lại các kháng nguyên là SARS-CoV-2, từ đó giúp chống lại sự lây lan và tiến triển nặng của bệnh Covid-19.

Chính vì vậy, việc sử dụng vaccine Covid-19 là cách để cơ thể tự tạo ra kháng thể chống lại Covid-19, được gọi là phương thức gây đáp ứng miễn dịch chủ động, có nghĩa là cơ thể chủ động tự sinh ra kháng thể chống lại SARS-CoV-2.

Tuy nhiên, có một nhóm lớn là những người có hệ miễn dịch đang bị suy giảm do bệnh lý (như HIV), hoặc do thuốc điều trị gây ức chế hệ miễn dịch (ung thư đang thực hiện hóa trị, xạ trị) hoặc người đã được ghép tạng như ghép thận, ghép gan… hàng ngày phải dùng thuốc ức chế miễn dịch để chống thải ghép. Vì vậy, những người này khi được tiêm vaccine Covid-19 thì hệ miễn dịch của cơ thể họ sẽ không đủ khả năng sinh ra kháng thể chống lại Covid-19 và nếu mắc bệnh dễ có nguy cơ tiến triển nặng hoặc tử vong.

Để bảo vệ "nhóm người yếu thế" trước Covid-19 như người suy giảm miễn dịch bẩm sinh, HIV, ung thư, ghép tạng (ghép gan, ghép thận, ghép tim…), người bị bệnh lý khớp (viêm khớp dạng thấp, thoái hóa khớp đang được điều trị bằng các thuốc điều biến sinh học), người mắc các bệnh hệ thống đang được điều trị bằng các thuốc ức chế miễn dịch (dùng corticoid liều cao…), người bị phản ứng nghiêm trọng với vaccine Covid-19 vẫn có được kháng thể để tự bảo vệ mình trước Covid-19, kháng thể đơn dòng Evusheld ngừa Covid-19 là giải pháp hiệu quả nhất trong giai đoạn hiện nay.

"Đây được gọi là phương thức gây đáp ứng miễn dịch thụ động, có nghĩa là cơ thể không có khả năng sinh ra đủ kháng thể chống lại Covid-19 khi được tiêm vaccine mà phải nhận kháng thể đơn dòng từ bên ngoài đưa vào. Điều này giống như mặc cho người suy giảm miễn dịch thêm "áo giáp" trước khi xung trận. 

Nhờ đó, khi người bệnh gặp SARS-CoV-2 thì các kháng thể đơn dòng này ngay lập tức sẽ vô hiệu hóa tác nhân gây bệnh SARS-CoV-2, giúp người bệnh tránh nguy cơ mắc bệnh hoặc giảm nguy cơ tiến triển nặng hoặc tử vong khi nhiễm Covid-19. Các kháng thể đơn dòng này đặc biệt phù hợp cho những người bị suy giảm miễn dịch không có khả năng tự tạo ra kháng thể chống lại Covid – 19 sau khi tiêm vaccine Covid-19", BS Hoàn giải thích.

Evusheld - kháng thể đơn dòng dự phòng Covid-19 đầu tiên trên thế giới chính thức được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cấp phép cho điều trị dự phòng trước phơi nhiễm SARS-CoV-2. Các bác sĩ cho biết, Evusheld không thay thế vaccine cho cộng đồng nhưng chính thức đã tạo thêm lá chắn mới cho "người bệnh yếu thế".

Tại khu vực Đông Nam Á, sau Singapore thì Việt Nam là quốc gia thứ 2 đặt mua thành công kháng thể đơn dòng Evusheld. Vì Evusheld không phải vaccine Covid-19 cho cộng đồng nên đối tượng được ưu tiên tiêm ngừa cần được bác sĩ lựa chọn, chỉ định phù hợp.