Tại buổi làm việc, ông Lương Quốc Đoàn - Ủy viên T.Ư Đảng, Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch T.Ư Hội NDVN đã báo cáo tóm tắt kết quả công tác Hội và phong trào nông dân từ năm 2018 đến nay; một số nhiệm vụ trọng tâm năm 2022; công tác triển khai các đề án theo sự phân công của Bộ Chính trị, Ban Bí thư.
Theo Chủ tịch Lương Quốc Đoàn, từ năm 2018 đến nay, Hội ND tập trung xây dựng tổ chức Hội và giai cấp nông dân Việt Nam vững mạnh; vận động nông dân phát triển nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, giảm nghèo bền vững; tham gia xây dựng Đảng chính quyền vững mạnh…
"Những kết quả đạt được tiếp tục khẳng định vị thế, vai trò của Hội NDVN. Sự đoàn kết trong nông dân và tổ chức Hội ND ngày càng được củng cố vững mạnh, là cầu nối giữa Đảng, chính quyền với nông dân" - Chủ tịch Lương Quốc Đoàn khẳng định.
Qua sơ kết giữa nhiệm kỳ, T.Ư Hội NDVN đã tập hợp lại những vấn đề nổi lên, những vấn đề mới nảy sinh trong quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp, nông thôn.
Cụ thể, cùng với xu hướng giảm tỷ lệ lao động trong trong nông nghiệp, sự phân tầng trong nội bộ giai cấp nông dân với những nhu cầu khác nhau, các chỉ số thu nhập và mức độ thụ hưởng khác nhau đang diễn ra ngày càng rõ rệt nhưng chưa có một nghiên cứu định lượng tổng thể quy mô quốc gia. Trong đó, đáng chú ý là sự xuất hiện của đội ngũ công nhân nông nghiệp và nông dân trí thức.
Thứ 2, vai trò "chủ thể" của nông dân trong xây dựng nông thôn mới nói riêng và các hoạt động kinh tế xã hội ở nông thôn đã được Đảng, Nhà nước khẳng định trong nhiều nghị quyết, kết luận nhưng nhìn chung thực tế chưa được đề cao.
Thứ 3, hiện tượng di cư từ nông thôn ra thành thị và xuất khẩu lao động có xu hướng tăng mạnh với nhiều mặt tích cực và hạn chế đan xen.
Thứ 4, số hoá trong nông nghiệp đã trở thành xu hướng mạnh mẽ, mang lại nhiều giá trị tực tiễn. Tuy nhiên đa số cán bộ, hội viên, nông dân Việt Nam chưa tiếp cận lĩnh vực này.
Thứ 5, liên kết, hợp tác sản xuất theo chuỗi giá trị là xu thế và yêu cầu trong quá trình phát triển, liên kết "4 nhà", trong đó liên kết trung tâm "Nhà nông – Doanh nghiệp" nhiều nơi gặp thử thách, thậm chí đứt gãy.
Thứ 6, khởi nghiệp nông nghiệp đang bắt đầu hình thành "dòng chảy" rõ nét, dù chưa thành phong trào lớn nhưng ngày càng thu hút nhiều thanh niên, doanh nhân trẻ.
Thứ 7, nông dân tham gia cổ phần hoá đất chưa trở thành một xu hướng hợp tác lớn như mong muốn của nông dân lẫn doanh nghiệp.
Những kết quả nổi bật công tác Hội và phong trào nông dân (từ năm 2018 đến nay)
- Kết nạp 668.470 hội viên mới
- Bình quân hàng năm có trên 3,7 triệu hộ nông dân SXKD giỏi
- Tổng nguồn vốn Quỹ HTND đạt 4.037 tỷ đồng, hỗ trợ trên 151.000 hộ vay.
- Trên 295.000 nông dân được tham gia các khoá đào tạo, học nghề.
- Thành lập được 10.700 mô hình kinh tế tập thể
- Xây dựng trên 20.000 mô hình nông dân tự quản an ninh trật tự.
Thứ 8, dịch bệnh Covid-19 bùng phát, nông dân cũng như doanh nghiệp đối tác nhà nông nhiều nơi bị ảnh hưởng nặng nề.
"Nông dân là đối tượng chịu thiệt thòi nhất khi giá vật tư đầu vào tăng phi mã,cụ thể giá phân bón tăng 250%, giá thức ăn chăn nuôi cũng tăng, trong khi đó đầu ra nông sản gặp nhiều khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch. Nông dân cần được hỗ trợ sản xuất và tiêu thụ nông sản" - Chủ tịch Lương Quốc Đoàn nhấn mạnh.
Thứ 9, biến đổi khí hậu và thiên tai, thời tiết khắc nghiệt… đã tác động tới sản xuất nông nghiệp, cũng như đời sống nông thôn.
Thứ 10, người dân nông thôn chưa thật sự an tâm trước hiện tượng một số giá trị văn hoá truyền thống khu vực nông thôn bị phai nhạt.
15 nhiệm vụ trọng tâm, 32 nhóm giải pháp
Để thực hiện tốt các hoạt động công tác Hội và phong trào nông dân 2022, Ban Chấp hành T.Ư Hội NDVN đề ra 15 nhiệm vụ trọng tâm. Trong đó, tập trung xây dựng Đề án "Xây dựng Hội NDVN giai cấp nông dân Việt Nam trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá và hội nhập quốc tế đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045" theo sự phân công chỉ đạo của Bộ Chính trị.
Hội tập trung tuyên truyền, phổ biến đến cán bộ, hội viên, nông dân về nội dung các văn kiện Đại hội XIII của Đảng; chủ trương, chính sách, pháp luật về phát triển nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh.
Một nhiệm vụ trọng tâm nữa là Hội NDVN tập trung triển khai chương trình hành động số 08 của BCH T.Ư Hội NDVN khoá VII thực hiện Nghị quyết Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng; với 32 nhóm giải pháp cụ thể, sát với thực tiễn nhiệm vụ chính trị của Hội.
Bên cạnh đó, Hội tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động dịch vụ, tư vấn, đào tạo nghề, hỗ trợ nông dân cũng như tìm giải pháp hỗ trợ nông dân khởi nghiệp, tham gia nền kinh tế số nông nghiệp.
Nhằm phát huy vai trò trung tâm, nòng cốt của Hội NDVN trong phong trào nông dân và công cuộc xây dựng nông thôn mới, Chủ tịch T.Ư Hội NDVN Lương Quốc Đoàn đã đưa ra nhiều đề xuất, kiến nghị với Bộ Chính trị, Ban Bí thư.
Theo đó, Hội NDVN đề nghị Bộ Chính trị, Ban Bí thư trong các Chỉ thị, Nghị quyết, Kết luận về nông nghiệp, nông dân, nông thôn quan tâm đánh giá đúng vai trò, vị trí của nông dân và Hội NDVN. Điều này thể hiện từ quan điểm, mục tiêu, đến giao nhiệm vụ cho Hội, từ đó có cơ chế nguồn lực cho Hội ND tham gia các chương trình, đề án phát triển kinh tế – xã hội.
Hội NDVN cũng kiến nghị Bộ Chính trị, Ban Bí thư có chủ trương, hành lang pháp lý, nội dung, giải pháp xây dựng củng cố liên minh công nhân, nông dân – trí thức trong điều kiện, tình hình mới.
Người đứng đầu T.Ư Hội NDVN cũng đề nghị Ban Bí thư có ý kiến với Ban Cán sự Đảng Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xem xét chỉ đạo 7 nội dung liên quan đến nông nghiệp, nông dân, nông thôn.
Chủ tịch Hội NDVN Lương Quốc Đoàn cho biết: Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đề ra mục tiêu giảm tỷ lệ lao động nông nghiệp xuống 25% vào năm 2025, 20% vào năm 2030; tăng tỷ đô thị hoá lên 45% năm 2025, 50% năm 2030.
Như vậy, xu hướng dịch chuyển lao động từ nông thôn ra thành thị tăng mạnh, một bộ phận nông dân sẽ chuyển thành công nhân. Tuy nhiên, họ không đủ điều kiện để trở thành cư dân đô thị do thu nhập thấp và điều kiện nhà ở.
Vì vậy, khi xảy ra biến động xã hội, lực lượng lao động này và lao động tự do khác lại dồn dập hồi hương, tạo nên áp lực lớn cho nông thôn như trong đợt bùng phát dịch Covid- 19 lần thứ 4 vừa qua. Vì vậy, đề nghị Chính phủ cần có chính sách phát triển đô thị ngay tại nông thôn, để người nông dân có cơ hội phát triển kinh tế nông thôn, "ly nông không ly hương".
Về vấn đề đất đai, Chính phủ cần có cơ chế, chính sách thu hồi đất sử dụng không đúng mục đích, lãng phí; thu hồi đất, bồi thường theo giá thị trường và đảm bảo sinh kế, việc làm, an sinh xã hội cho nông dân; tăng thời gian giao đất, mở rộng hạn điền sử dụng đất nông nghiệp; khuyến khích tập trung, góp vốn bằng quyền sử dụng đất để nông dân liên kết, hợp tác, sản xuất, sống dựa vào đất.
Phát biểu kết luận buổi làm việc, Trưởng ban Dân vận T.Ư Bùi Thị Minh Hoài biểu dương, ghi nhận những kết quả đạt được trong công tác Hội và phong trào nông dân trong thời gian qua.
"Hội NDVN đã lãnh đạo, chỉ đạo công tác Hội và phong trào nông dân thực hiện đầy đủ, toàn diện 5 chức năng, nhiệm vụ. Đặc biệt, Hội NDVN đã tăng trưởng ấn tượng nguồn vốn Quỹ Hỗ trợ nông dân ngày càng lớn mạnh. Điểm sáng cần được đánh giá, nhìn nhận đó là những việc cũ nhưng đã được Hội làm mới, đặc biệt là công tác đào tạo, dạy nghề cho nông dân. Từ phong trào nông dân giỏi đã xuất hiện nhiều triệu phú, tỷ phú nông dân" - bà Bùi Thị Minh Hoài nhấn mạnh.
Khi nghe Hội NDVN báo cáo về những vấn đề mới nảy sinh được tổng kết từ thực tiễn công tác Hội và phong trào nông dân trong tình hình mới, Trưởng ban Dân vận Trung ương rất trăn trở.
Với trách nhiệm là Trưởng ban Dân vận T.Ư, bà Bùi Thị Minh Hoài giao cho Phó Trưởng ban Dân vận T.Ư Phạm Tất Thắng tổ chức nghiên cứu toàn bộ những vấn đề này. "Đây là nhưng vấn đề rất hay, phát sinh từ thực tiễn, để tới đây phối hợp T.Ư Hội NDVN cùng tham gia xây dựng và hoàn thiện đề án trình Bộ Chính trị" -Trưởng ban Dân vận T.Ư nói.
Đối với nhiệm vụ công tác Hội, phong trào nông dân năm 2022, và chuẩn bị cho nhiệm kỳ Đại hội Hội NDVN lần thứ VIII, Trưởng ban Dân vận T.Ư đề nghị Hội NDVN chỉ đạo, khi báo cáo Bộ Chính trị về những vấn đề này cần được đánh giá từ cơ sở đánh giá lên.
Trưởng Ban Dân vận T.Ư Bùi Thị Minh Hoài đề nghị: Những vấn đề mới hiện nay đó là tích tụ ruộng đất, thúc đẩy liên kết vùng, giao quyền sử dụng đất lâu dài cho nông dân… cần có sự vào cuộc của Hội ND nghiên cứu, góp tiếng nói và đề xuất với Quốc hội ban hành Luật hoặc Nghị định. Bên cạnh đó, Hội NDVN cần quan tâm lãnh đạo và thực hiện tốt việc vận động, hỗ trợ nông dân tham gia bảo hiểm nông nghiệp, bảo hiểm tự nguyện.
Tạo kênh tiêu thụ nông sản cho nông dân
"Đối với tỉnh Ninh Bình, mặc dù khó khăn nhưng từ đầu năm 2022 đến nay UBND tỉnh đã chuyển sang Quỹ Hỗ trợ nông dân 7 tỷ đồng trích từ ngân sách. Đối với chuỗi của hàng an toàn do Hội Nông dân phát động. Đến thời điểm này 22 cửa hàng trên địa bàn tỉnh duy trì tốt sau 6 năm đi vào hoạt động. Ngoài ra còn có 1 cửa hàng ở Hà Nội và 1 cửa hàng ở Hòa Bình. Đây là hướng đi rất thiết thực, không chỉ cung cấp thực phẩm an toàn chất lượng đến người tiêu dùng mà còn là kênh tiêu thụ nông sản cho nông dân".
Ông Đinh Hồng Thái - Chủ tịch Hội ND tỉnh Ninh Bình
Thực hiện gần 50 lớp đào tạo cho hội viên
"Đối với hoạt động của Trung tâm dạy nghề và hỗ trợ nông dân đã có những yêu cầu ở mức cao hơn. Hàng năm thực hiện trực tiếp từ ngân sách, đào tạo 20-30 lớp sơ cấp và ngắn hạn. Ngoài ra phối hợp với các huyện, thành thị đào tạo khoảng 40 - 50 lớp cho nông dân. Bên cạnh đó, hoạt động hỗ trợ nông dân được đẩy mạnh, nổi bật là hỗ trợ phân bón cho nông dân. Hàng năm cung ứng gần 10.000 tấn phân bón cho nông dân"
Bà Nguyễn Thị Phương Hạnh - Chủ tịch Hội ND tỉnh Phú Thọ