Tỷ phú Elon Musk gây bất ngờ lấn sân sang ngành công nghiệp mới

Việc điện khí hóa ô tô đi kèm với một số lợi ích đã được thiết lập, từ việc giảm lượng khí thải carbon cho đến việc chấm dứt sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch. Nhưng có một trở ngại lớn mà các nhà sản xuất xe điện đang phải đấu tranh ngay bây giờ: là sự sẵn có của các vật liệu hiếm cần thiết cho việc chế tạo các bộ pin xe điện. Đặc biệt, việc khai thác lithium đã được chứng minh là vô cùng khó khăn, với chi phí môi trường cao đáng kể ở nhiều nơi trên thế giới.

Và đó là lý do tại sao chúng ta đang ở giữa cuộc khủng hoảng lithium ngay bây giờ, trong số đó còn có những lý do khác như nhu cầu tăng cao đối với ô tô điện, với giá lithium toàn cầu tăng vọt hơn 480% trong 12 tháng qua. Giờ đây, có vẻ như tình huống này có thể dẫn Tesla tiến vào một ngành công nghiệp mới: Khai thác lithium.

Vào năm 2020, Tesla thảo luận với Cypress Development Corp, công ty tìm cách chiết xuất lithium từ các mỏ đất sét ở tây nam Nevada, nhưng các bên đã không đạt được thỏa thuận. Gần hai năm sau khi kế hoạch bắt đầu khai thác lithium thất bại, Giám đốc điều hành Elon Musk của công ty đã báo hiệu rằng, gã khổng lồ ô tô điện cuối cùng có thể lao vào tham gia lĩnh vực kinh doanh lithium, do giá kim loại pin  này tăng vọt.

Mới đây, tỷ phú Elon Musk đã chia sẻ một dòng tweet rằng, Tesla có thể sẽ tham gia trực tiếp quy mô lớn vào lĩnh vực khai thác và tinh chế lithium, vì giá thành của kim loại này, một thành phần quan trọng trong sản xuất pin xe điện đã tăng quá cao.

"Giá của lithium đã tăng đến mức điên rồ", Musk viết trên Twitter. "Bản thân nguyên tố này không thiếu, vì liti hầu như có ở khắp mọi nơi trên Trái đất, nhưng tốc độ khai thác / tinh chế rất chậm".

Ông chủ công nghệ của Tesla và SpaceX đã phản hồi về vấn đề này qua một tweet trong bối cảnh giá trung bình của mỗi tấn lithium trong hai thập kỷ qua cho thấy sự gia tăng giá lớn kể từ năm 2021. Theo Benchmark Mineral Intelligence, giá thành của kim loại này đã tăng lên nhiều hơn 480% trong năm ngoái.

Theo Cơ quan Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ, một bộ phận của Bộ Nội vụ Hoa Kỳ, thực sự có các mỏ lithium trên khắp Hoa Kỳ.

Lithium có giá trị trong pin xe điện vì nó vừa là kim loại nhẹ nhất vừa là nguyên tố rắn ít đậm đặc nhất. Điều đó có nghĩa là pin làm bằng lithium có công suất năng lượng cao trên trọng tối ưu, điều này rất quan trọng khi tích hợp vào các phương tiện giao thông. Tuy nhiên, đây không phải là lần đầu tiên Musk nêu ý tưởng về việc Tesla khai thác lithium của riêng mình.

Có thể thấy, Lithium đã không được thoát khỏi tình trạng hỗn loạn các mặt hàng gia tăng sau cuộc chiến tranh của Nga với Ukraine. Ngay cả trước chiến tranh, giá nguyên liệu thô này đã tăng với nhu cầu tăng cao và nguồn cung bị bóp nghẹt do các tai ương trong chuỗi cung ứng do đại dịch Covid-19 gây ra. Một chỉ số về giá lithium toàn cầu do Benchmark Mineral Intelligence tổng hợp đã tăng hơn 480% trong năm qua. Trung Quốc lo lắng về giá lithium đến mức chính phủ đã triệu tập một số doanh nghiệp tham gia thị trường này đàm phán trong hai ngày vào tháng 3, tập trung vào việc ngăn chặn đà tăng giá chóng mặt.

Lithium là thành phần quan trọng trong pin xe điện và do đó, các nhà sản xuất ô tô đang chạy đua để đảm bảo nguồn cung, dự kiến nhu cầu sẽ tăng cao trong bối cảnh toàn cầu thúc đẩy quá trình điện khí hóa phương tiện giao thông. Tesla đã ký các hợp đồng cung cấp với các nhà sản xuất kim loại pin trong vài năm qua, bao gồm cả một thỏa thuận với công ty khai thác mỏ khổng lồ Vale SA.

Sau đợt tăng giá của lithium, Trung Quốc đã nói với chuỗi cung ứng pin EV của mình rằng, họ muốn giá lithium quay trở lại mức bền vững, vì giá tăng cao đã làm tăng lạm phát chi phí cho các nhà sản xuất, và cuối cùng đe dọa làm tổn hại đến nhu cầu của người tiêu dùng.

Ý tưởng của tỷ phú Elon Musk không hoàn toàn mới. Các nhà nghiên cứu đã tìm kiếm trong nhiều năm qua để chấm dứt sự phụ thuộc của chúng ta vào kim loại khó chiết xuất này. Đã có những sự phát triển của pin natri-ion giúp tăng dung lượng lên gấp 10 lần và những loại khác có thể đẩy nhanh yêu cầu về mật độ lưu trữ nhiều năng lượng hơn. Nhưng cho đến nay, vẫn chưa có gì có thể thay thế được pin lithium-ion.

Tăng giá

Tesla đã phải tăng giá vào tháng trước, với Model 3, chiếc xe rẻ nhất của hãng hiện được bán với giá hơn 46.000 USD. Musk đã tweet trong thời gian đó: "Tesla và SpaceX đang phải chứng kiến áp lực lạm phát đáng kể trong thời gian gần đây đối với nguyên liệu thô và hậu cần".

Quyết định này được đưa ra do tình trạng thiếu chip toàn cầu và giá hàng hóa tăng do chiến tranh ở Ukraine. Điều đó có nghĩa là chúng ta có thể thấy Tesla và các nhà sản xuất xe điện khác tăng giá, làm suy yếu các nỗ lực đang vận động cho việc áp dụng rộng rãi xe điện. Đây là một giai đoạn khó khăn cho các nhà sản xuất xe điện. Thảm họa lạm phát phức tạp cùng tình trạng thiếu vi mạch toàn cầu đang diễn ra và sự bất ổn chính trị do Nga xâm lược Ukraine khiến giá hàng hóa tăng cao. 

Trong khi đó, nhu cầu về một giải pháp thay thế khả thi cho pin lithium-ion chưa bao giờ khả thi hơn, và các công ty trên khắp thế giới đang tuyệt vọng tìm kiếm những cách khác để đáp ứng nhu cầu đang tăng lên. Nhưng liệu Tesla có thể xoay chuyển tình thế bằng cách khai thác các mỏ lithium của riêng mình hay không thì vẫn còn phải chờ xem trong thời gian tớn.