Cận cảnh những ngôi nhà cổ hàng trăm năm còn sót lại ở Hà Đông (Hà Nội)
Thị xã Hà Đông (tỉnh Hà Tây cũ) đã từng là một trong những đô thị cổ sầm uất ở phía Bắc. Nằm giáp ranh với thành phố Hà Nội. Trải qua hơn một trăm năm hình thành và phát triển, Thị xã Hà Đông nay đã sáp nhập về thành phố Hà Nội. Tuy vậy, Hà Đông vẫn còn đó những căn nhà, những khu phố cổ sầm uất nằm im ắng bên bờ sông Nhuệ Giang.
Ở quận Hà Đông, các khu phố Trần Hưng Đạo, Bà Triệu, Trưng Trắc, Trưng Nhị, Bùi Bằng Đoàn... được xem là những tuyến phố trung tâm của thị xã Hà Đông xưa kia.
Ông Trần Hữu Minh (sinh năm 1954), người hiện đang sinh sống ở một số hàng chục ngôi nhà cổ ở Hà Đông chia sẻ: "Những ngôi nhà này từ thời cha ông để lại. Tôi lớn lên đã sống trong ngôi nhà đó, hiện tại có khoảng hơn 40 người đang sinh sống trong ngôi nhà cổ này".
Ngôi nhà cổ mà ông Minh đang sinh sống có diện tích khoảng 150 m2, hiện đang là nơi sinh sống của 6 hộ gia đình. Cánh cửa sổ bằng gỗ đã cũ kỹ, mục nát, ống thoát nước xa xưa nay vẫn còn tồn tại ở một góc căn nhà.
Trên phố Trần Hưng Đạo (Hà Đông) vẫn còn nhiều ngôi nhà cổ như thế. Trải qua năm tháng, những căn nhà mang dáng dấp của một tỉnh lỵ sôi động khi xưa vẫn còn giữ được khá nguyên vẹn. Nhìn hình ảnh như thế này khiến nhiều người liên tưởng tới những con phố cổ ở trung tâm quận Hoàn Kiếm (Hà Nội).
Một người dân khác đang sinh sống trong căn nhà 46 Trần Hưng Đạo (Hà Đông) chia sẻ: "Lúc tôi còn bé đã thấy ngôi nhà ở đây rồi. Từ đó đến nay, căn nhà vẫn giữ nguyên vẹn, không sửa sang lại gì. Bên ngoài là cánh cửa gỗ, bên trong vẫn giữ từ viên gạch đất nung, cầu thang gỗ, trần cót ép. Trông thế thôi chứ đây toàn là gỗ lim đấy".
Hình ảnh căn nhà cổ số 8A trên phố Phan Bội Châu (Hà Đông), hiện tại ngôi nhà này đang được cho thuê để mở quán cà phê. Nhiều người thích phong cách cổ xưa vẫn thường hay qua nơi đây để tìm lại những nét hoài cổ.
Tầng 2 của căn nhà vẫn còn gần như nguyên bản từ cửa sổ cho đến những nét họa tiết được trang trí xung quanh căn nhà.
Có những căn nhà được xây dựng từ năm 1926 vẫn còn được giữ nguyên vẹn kiến trúc từ hình dáng. Một số vị trí của căn nhà vôi vữa đã mục nát.
Một căn nhà khác nằm trên phố Trần Hưng Đạo (Hà Đông) được xây dựng từ năm 1930.
Theo cách quy hoạch, toàn bộ tuyến phố được coi là trung tâm xưa kia đều được bố trí xung quanh chợ trung tâm của tỉnh lỵ là chợ Hà Đông cũ. Các tuyến phố chính như Trần Hưng Đạo, Bà Triệu, Phan Bội Châu... đều nằm xung quanh chợ Hà Đông.
Chợ Hà Đông được xây dựng mới, khang trang và hiện đại. Thị xã Hà Đông chính thức thành lập vào ngày 6-12-1904, cho đến nay đã tồn tại hơn một trăm năm.
Năm 2008, Hà Đông trở thành một quận của TP Hà Nội. Sau khi sáp nhập địa giới hành chính, Thị xã Hà Đông trở thành quận rộng thứ hai của Hà Nội, song vẫn còn đó bóng dáng của một đô thị cổ trung sầm uất của tỉnh lỵ trước kia.