Hà Nội thong dong xe đạp

Hơn 30 năm trước, lần đầu tiên tôi được ra Hà Nội, lúc đó thủ đô chỉ có những đoàn tàu điện leng keng, và bóng dáng những người lao động tan tầm gò mình trên những chiếc xe đẹp, nơi ghi đông xe sáng buộc cặp lồng cơm, chiều treo bó rau lạng thịt. 

Lúc đó nhìn Hà Nội đơn giản và không xa xôi lắm như bây giờ.

Rồi cơn bão xe máy Tàu bùng nổ, đường phố đặc quánh khói xe, những điểm tắc đường đi vào kinh hoàng với những cái tên: Như Ngã Tư Sở "Khổ", Ô Chợ Dừa... như một lẽ thường xe đạp bị đưa vào diện chậm phát triển trên đường phố thủ đô. 

Những cái tên như Thống Nhất, bị hạ cấp, Xuân Hòa bị giải thể. Xe đạp của Pháp, Đức, Tiệp, thiếu nhi Liên Xô cũng dần lãng quên. Chỉ duy có mấy cái xe thồ gạo xáo, xe chở rau, chở hoa thì vẫn nhúc nhắc không bị cho ra rìa, vì người nghèo vẫn cần lắm.

Tâm lí của cư dân thủ đô có một diễn tiến như một vòng tròn: Đầu tiên người ta bỏ xe đạp, để sắm xe máy, xong đó người ta bớt đi xe máy, để tậu ô tô.

Nhưng cái gì cũng có hai mặt của nó, những căn bệnh của người đi xe máy, ô tô bắt đầu xuất hiện đau vai gáy, khớp gối ... Lúc này người ta lại hiểu và thương nhớ xe đạp nhiều hơn.

Thế rồi độ 3 năm trở lại đây, xe đạp đã quay lại trên những con phố ở Hà Nội trong một tư thế rất lãng mạn, đẹp và thi vị. 

Bây giờ  bất kể mùa nào, bất kể giờ nào những con đường quanh Hồ Tây người ta đạp xe đông lắm, mà tuổi nào cũng đạp xe được. Nhưng hay nhất là những buổi sáng, từ khắp các con phố của Hà Nội. 

Những chiếc xe đạp chậm rãi hướng đến những địa điểm đạp xe lý tưởng như Hồ Tây, Hồ Hoàn Kiếm. Những cua đơ tự tìm đến nhau một cách đồng điệu, tạo thành từng hội, từng nhóm, họ cần mẫn đạp xe quanh những cung đường yêu thích.  

Rồi những chiếc xe đạp lại tỏa đi khắp phố phương rất năng động và cũng rất cơ động. Xe đạp đang được hồi sinh, bắt đầu từ phong trào thể dục, nhưng rồi lại được công chức sử dụng đi làm, học sinh đi học. 

Giờ trên đường phố Hà Nội  cảnh công chức đạp xe đến  công sở thì không còn là việc hiếm nữa, nó tạo ra một sự mềm mại cần thiết cho phố phường Hà Nội và rất hợp trong thời tiết mùa thu. 

Xe đạp bây giờ không chỉ là phương tiện đi lại, mà còn là một thú chơi khó cưỡng, bởi xe đạp cũng sang trọng, cũng đắt đỏ và an toàn không kém gì ô tô xe máy.

Nói về xe đạp ở Hà Nội thì phải kể thêm về những người hoài cổ, chơi xe đạp poro của Pháp. Họ có những câu lạc bộ cùng sở thích cùng đam mê, có thể nói chuyện với nhau cả ngày về xe đạp, từ những chiếc bánh xe xa xưa bằng gỗ, rồi chiếc yên bằng da, đến cái ghi đông xe qua các thời kỳ. 

Người ta mê xe đạp như mê đồ trang sức. Thỉnh thoảng bắt gặp ở phố Phan Đình Phùng những chiếc xe đạp có tuổi đời cả trăm năm dựng trước quán cà phê,  bỗng thấy phố xá hôm nay có cảm giác mềm mại và cổ xưa đáng nhớ.

Sự thong dong của xe đạp Hà Nội phải kể đến những chiếc xe đạp chở hoa góc phố Thụy Khuê – Mai Xuân Thưởng, hoa bán theo mùa theo tháng. Những chiếc xe đạp chở các mẹt hoa ở đây khiến cho người ta rất dễ nao lòng, nhìn những chiếc xe hoa, xinh xinh, sặc sỡ đó, người ta có cảm giác rất ít sự lam lũ trong những người bán hàng rong. 

Có một văn sỹ đã từng nói với tôi "chính những chiếc xe đạp bán hoa đã tạo ra một nét đặc trưng của Hà Nội, mà không thể lẫn vào đâu được, nó tạo ra cho phố phường một sức sống, một màu sắc và một sự thong dong đến lạ kỳ".