Mỹ và Trung Quốc đứng đâu trong cuộc đua xe tự hành?

Một tương lai đầy rẫy những phương tiện tự hành vẫn có vẻ như là một điều viễn tưởng xa vời

Trong nhiều năm, Waymo của Alphabet và các nhà lãnh đạo khác đã hứa hẹn rằng, các phương tiện tự hành đang ở khúc quanh tiềm năng. Nhưng tương lai đó vẫn chưa đến. Thế tại sao lại như vậy?

James Peng, Giám đốc điều hành và đồng sáng lập của Pony.ai, một công ty xe tự hành cho biết: "Nói một cách dễ hiểu, đó là sự phức tạp. Mỗi khi có đột phá về kỹ thuật, đều có những thách thức. Chúng ta có AI, chip máy tính nhanh, cảm biến. Tất cả đều có thể giải quyết được, bằng cách lắp tất cả các mảnh lại với nhau một cách trơn tru, nhưng chỉ nhiêu đó vẫn không đủ tốt để hoàn thiện công nghệ này".

Michael Dunne, Giám đốc điều hành của công ty tư vấn công nghệ tự động ZoZoGo cho biết, bất chấp những hứa hẹn về tiết kiệm cuộc sống, chống biến đổi khí hậu và lái xe tiết kiệm chi phí, thực tế là "niết bàn của xe tự hành đã qua 10 năm. Mặc dù không phải là không thể đạt được điều đó, nhưng ngay cả những công nghệ tiên tiến nhất vẫn chưa có, và chỉ được sử dụng chủ yếu trong các khu vực hạn chế, nơi mọi thứ có thể đoán trước được. Chúng ta đang ở rất xa, rất xa so với sự chấp nhận phổ biến của loại phương tiện này". Không chỉ vậy, "mô hình kinh doanh là một thách thức lớn hơn công nghệ", ông nói. 

Các phương tiện tự lái không có vô lăng hoặc bàn đạp phanh và được nhiều người coi là một phương tiện mới. Vì thế, cần có thêm các bài kiểm tra vận hành đường để tìm ra các trục trặc kỹ thuật. Các quy định cho phép xe không người lái vẫn đang phát triển theo thành phố, tiểu bang và quốc gia. Quá trình thương mại hóa vẫn đang được tiến hành. Mối lo ngại về an toàn vẫn còn, đặc biệt là sau một vụ tai nạn chết người vào tháng 3 năm 2018 liên quan đến một trong những phương tiện của Uber ở Tempe, Arizona và nhiều sự cố liên quan đến việc xe Tesla đang vận hành ở chế độ tự lái.

Tuy nhiên, các nhà lãnh đạo thị trường đang đặt cược lớn vào công nghệ vận chuyển thông minh hơn và đang thử nghiệm khả năng tồn tại của nó, ghi lại hàng nghìn dặm đường để đào tạo các thuật toán tự lái và cảm biến AI để lái xe tốt hơn con người trong mọi loại thời tiết, và hoàn cảnh không thể đoán trước. 

Những gã khổng lồ công nghệ, nhà sản xuất ô tô và công ty khởi nghiệp bao gồm Cruise, Waymo, Baidu của GM và những công ty khác đã đầu tư hàng tỷ đô la và nhiều năm cho Nghiên cứu và Phát triển (R&D) vào thị trường mới nổi này, sẵn sàng chiếm 12% lượng đăng ký xe mới trên toàn cầu vào năm 2030. Trong khi đó, Tesla tiếp tục công việc của mình trên hệ thống lái tự động bán tự động và hệ thống tự lái hoàn toàn.

Trong giai đoạn tiếp theo của hành khách và thử nghiệm đường bộ, sự phức tạp kỹ thuật ngày càng tăng với các mô hình giao thông không thể đoán trước, và các yếu tố thời tiết như sương mù và mưa, cộng với các vấn đề chấp nhận và nhận thức xã hội vẫn còn kéo dài.

Dong Wei, phó chủ tịch kiêm giám đốc vận hành an toàn của Baidu Intelligent Driving Business Group ở Bắc Kinh cho biết: "Sẽ vẫn cần một khoảng thời gian đáng kể để xe tự hành được thương mại hóa trên quy mô lớn".

Pony.ai, xếp thứ 10 trong danh sách 2022 của CNBC Disruptor 50, cùng với Baidu ở Bắc Kinh, đã dẫn đầu ngành trong việc tung ra dịch vụ thu phí vé cho công chúng ở Trung Quốc. Hai công ty đã bắt đầu tính giá vé vào tháng 11 năm ngoái tại Bắc Kinh cho các dịch vụ robotaxi của họ, vẫn có người lái an toàn tham gia giám sát chuyến đi. Ngoài ra, Pony.ai đã bắt đầu dịch vụ robotaxi trả phí vào tháng 5 này trong quận Nam Sa của Quảng Châu. Cả hai cũng đã thử nghiệm robotaxi trả phí và rô bốt ở Mỹ, mặc dù các thử nghiệm không người lái của Pony.ai đã bị đình chỉ ở riêng California, sau khi một chiếc xe robotaxi trả phí tông vào dải phân cách và biển báo đường phố ở Fremont.

Trung Quốc đang nhắm mục tiêu giao thông thông minh như một chiến lược tăng trưởng quốc gia và đã chỉ định một số khu vực của các thành phố lớn để thử nghiệm. Michael Dunne nói: "Nếu bạn đang tìm kiếm một nơi hoàn hảo để thử nghiệm lái xe tự hành, thật khó để đánh bại Trung Quốc vì tham vọng của họ".

Trong khi thị trường Trung Quốc và Hoa Kỳ đang phát triển chặt chẽ song song, do cạnh tranh đổi mới công nghệ cao giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, và các hạn chế đối với đầu tư xuyên biên giới, một kịch bản hợp lý là "hai hệ sinh thái toàn cầu, một do Trung Quốc dẫn đầu và một do Hoa Kỳ dẫn đầu với các hệ thống và chính phủ tương ứng của họ", Dunne nói. "Trung Quốc không muốn các công ty Mỹ hút sạch nguồn lực này tại quốc gia của họ và việc Trung Quốc thử nghiệm ở Mỹ cũng gặp phải vấn đề tương tự. Các công ty taxi tự hành Trung Quốc có khả năng sẽ duy trì R&D ở Mỹ nhưng sẽ tập trung tối đa triển khai ở Trung Quốc".

Tại Hoa Kỳ, các nhà lãnh đạo ngành Waymo và Cruise dự kiến sẽ sớm ra robotaxi trả phí của riêng họ ở San Francisco sau vài tháng thử nghiệm các chuyến đi với nhân viên. Ngoài ra, Waymo có kế hoạch mở rộng các chuyến xe không người lái thu phí đến trung tâm thành phố Phoenix.

Argo-AI do Ford và VW hậu thuẫn đã bắt đầu vận hành các phương tiện thử nghiệm tự hành mà không có người lái an toàn ở Miami và Austin, Texas, di chuyển xung quanh cùng với các nhân viên. Argo đã và đang thử nghiệm công nghệ tự lái của mình trên đường phố ở 8 thành phố trên khắp Hoa Kỳ và Châu Âu, với một số phương tiện của hãng, có người lái giám sát an toàn cho con người, đang được hành khách ở Miami Beach, Florida sử dụng thông qua mạng chia sẻ xe của Lyft. Lyft có khoảng 2,5% cổ phần trong công ty.

Hàng tỷ đô la được đặt cược bởi những gã khổng lồ công nghệ, ô tô Hoa Kỳ và châu Á

Nắm bắt cơ hội, nguồn vốn đầu tư vào các công ty công nghệ xe tự lái đã vượt qua 12 tỷ đô la vào năm 2021, tăng hơn 50% so với năm 2020, theo CB Insights. Nguồn vốn của Hoa Kỳ được chi phối bởi Waymo, đứng đầu là 5,5 tỷ đô la bao gồm từ Alphabet, và bởi Cruise, được hỗ trợ với 10 tỷ đô la từ GM, Honda và các nhà đầu tư khác, với hạn mức tín dụng 5 tỷ đô la từ GM Financial. Pony.ai, được đồng sáng lập bởi cựu phát triển hàng đầu Baidu AV, Peng vào năm 2016, được tài trợ 1,1 tỷ USD, bao gồm khoản đầu tư 400 triệu USD từ Toyota.