Giáo dục khai phóng - Lối đi riêng ở một ngôi trường phố núi

Chọn giáo dục từ gốc rễ 

Triết lý "Giáo dục khai phóng" đã được rất nhiều trường học tại các nước tiên tiến áp dụng, nhưng ở Việt Nam nó vẫn còn là khái niệm tương đối mới mẻ. Tuy nhiên, ngay từ những ngày đầu thành lập và đi vào hoạt động (năm học 2016 – 2017), Trường Tiểu học, THCS &THPT Hoàng Việt (Trường Hoàng Việt) ở TP. Buôn Ma Thuột (Đắk Lắk) đã chọn là phương châm giáo dục để kiên trì theo đuổi trong hành trình phát triển. 

Giáo dục khai phóng là triết lý giáo dục chú trọng "dạy người" thay thế cho xu hướng "dạy chữ" – hay dạy kiến thức theo cách giáo dục truyền thống. Chia sẻ về điều này, Nhà giáo ưu tú Trần Đức Huyên - Hiệu trưởng Trường Hoàng Việt cho biết, nền tảng cho triết lý giáo dục khai phóng mà trường hướng đến chính là 5 chân kiềng: Đạo đức - Trí tuệ - Nghị lực - Thể chất - Kỹ năng. "Giáo dục không phải là chuẩn bị cho cấp học tiếp theo mà là để chuẩn bị cho trẻ trước đời sống thực tế khi trưởng thành".

Phương châm giáo dục đó đã biến những buổi học trên lớp của học sinh Trường Hoàng Việt thành những buổi trải nghiệm tuyệt vời dưới sự hướng dẫn thực nghiệm của các giáo viên. Với tôn chỉ học từ bản chất, hiểu tường tận gốc rễ vấn đề, các hoạt động giảng dạy STEM, các hoạt động trải nghiệm, thực hành, làm dự án, thuyết trình đội nhóm… được đặc biệt quan tâm ở cả 3 cấp học. 

"Muốn cho học sinh học qua làm thì giáo viên phải tổ chức được cho học sinh làm để học. Cách làm này đã giúp học sinh Trường Hoàng Việt phát huy tối đa tinh thần tự học, tránh việc "học vẹt" kiến thức theo cách học truyền thống. Bên cạnh đó, tất cả học sinh đều thường xuyên được hướng dẫn và rèn luyện các giá trị đạo đức gồm: "Lễ phép - Biết ơn - Hiếu thảo - Trung thực - Trách nhiệm", vị lãnh đạo nhà trường chia sẻ.

Theo đuổi phương châm giáo dục "hiểu từ gốc rễ" nên ngay từ những ngày đầu lên ý tưởng xây dựng,Trường Hoàng Việt đã có thiết kế như một "ngôi trường trong mơ" đối với bất kỳ bạn nhỏ nào. Trường không chỉ được tọa lạc trên diện tích rộng rãi (23 ha) mà còn được đặc biệt phân thành 2 khu. Khu trường học được xây dựng khang trang với hệ thống cơ sở vật chất hiện đại gồm: Phòng học tiện nghi, thư viện đa dạng đầu sách, phòng nghiên cứu, phòng sáng tạo, khu thể thao cao cấp, khu nội trú riêng biệt cho nam và nữ với 1.500 chỗ ở… Hiện nay nhà trường có  91 lớp với gần 2.700 học sinh, có 400 cán bộ công nhân viên, trong đó có 220 giáo viên.

Khu trang trại trải nghiệm rộng tới 12 ha là nơi không chỉ giúp học sinh của trường thực hành các kỹ năng sống mà còn là nơi sản xuất, nuôi trồng trực tiếp ra các loại thực phẩm sạch, chất lượng nhất đưa đến chính bếp ăn của nhà trường. Quy trình khép kín này khiến các bậc phụ huynh không phải lo lắng về vấn đề an toàn thực phẩm tại trường học. 

Hành trình đem về "trái ngọt"

Năm học 2021 - 2022 là năm học thứ 6 trường Hoàng Việt đi vào hoạt động, 6 năm là khoảng thời gian chưa dài nhưng cũng đủ để ngôi trường đặc biệt này làm nên những kỳ tích nho nhỏ cho các lứa học sinh của mình.

Các hoạt động trải nghiệm đã giúp học sinh trường Hoàng Việt tự tin "ra biển lớn". Điền hình trong"Cuộc thi Khởi nghiệp dành cho Học sinh - Sinh viên toàn quốc năm 2020" do Bộ GDĐT tổ chức tại Thủ đô Hà Nội, với dự án "Sản xuất và kinh doanh ống hút từ hạt bơ", các em học sinh của trường Hoàng Việt đã xuất sắc vượt qua hơn 200 dự án trên cả nước để đạt giải Nhất và được trao Cúp vàng của Cuộc thi.

Triết lý giáo dục khai phóng, không những giúp học sinh bứt phá mà vẫn giữ được nền tảng vững vàng về chất lượng giáo dục đại trà theo chuẩn của Bộ GDĐT. Trong các kỳ thi tốt nghiệp THPT, từ 3 năm nay (từ khi Trường Hoàng Việt có học sinh tham gia) trường liên tiếp đạt 100% học sinh đậu tốt nghiệp THPT và nằm trong Top đầu các trường THPT có điểm trung bình tốt nghiệp cao nhất của tỉnh Đắk Lắk.

Không những thế, học sinh cấp 3 của trường Hoàng Việt còn liên tiếp "ghi danh" trên bảng vàng của các trường đại học uy tín trong nước và quốc tế. Đặc biệt, đã có không ít học sinh trúng tuyển, đạt học bổng và theo học tại các trường đại học ở nước ngoài như Hoa Kỳ, Úc, Nhật Bản, New Zeland, Canada…. Thậm chí, trong năm học đặc biệt 2021 - 2022, do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19, Nhà trường phải tổ chức dạy trực tuyến trong phần phần lớn thời gian của năm học. Tuy nhiên, tháng 5/2022 vừa qua trường có em Võ Đức Dũng – học sinh lớp 12A2 đạt học bổng và trúng tuyển vào Đại Học Fulbright Hoa Kỳ.

Với những nỗ lực vươn lên trong hoạt động đổi mới giáo dục, vừa qua, Trường Hoàng Việt vinh dự được Chính phủ tặng Cờ thi đua "Tập thể hoàn thành xuất sắc, toàn diện nhiệm vụ công tác giáo dục và đào tạo, dẫn đầu phong trào thi đua yêu nước năm học 2020 - 2021 của tỉnh Đắk Lắk".

Đây là niềm tự hào và phần thưởng vinh dự mà các cơ quan quản lý ghi nhận cho hiệu quả của mô hình "giáo dục khai phóng", định hướng, triết lý giáo dục rõ ràng cùng sự phấn đấu của tập thể trường Hoàng Việt đã cùng nhau đi xuyên qua những giai đoạn đầy thách thức. Đây cũng là cách giúp Nhà trường khẳng định được giá trị mang tính đặc trưng của mình trong hệ thống giáo dục Việt Nam.