"Mặc áo mới" cho cá chạch sụn, nông dân thu nhập cả chục triệu đồng mỗi tháng

Nuôi giống cá mới, thu nhập gấp 4-5 lần trồng lúa

5 năm trở lại đây, Hợp tác xã Sản xuất, tiêu thụ cây con đặc sản an toàn Yên Hòa, xã Yên Hòa (Yên Mô, Ninh Bình) đã đưa cá chạch sụn – một con nuôi đặc sản mới từ Đài Loan vào nuôi thử nghiệm. Trong năm 2021, ước tính 90 tấn cá chạch sụn được tiêu thụ. Đồng thời, HTX đã kết nối cho các thành viên ký kết, bao tiêu sản phẩm với giá trị lên tới hàng chục tỉ đồng. Thu nhập từ nghề nuôi cá chạch sụn này khiến bao nông dân mơ ước.

Vốn là một nông dân chỉ quen với cấy lúa, trồng màu, đến nay, ông Nguyễn Công Thuấn - thành viên của HTX Sản xuất tiêu thụ cây, con đặc sản an toàn Yên Hòa đã thuần thục với nghề nuôi cá chạch sụn. Hiện tại, ông Thuấn đang nuôi 3 ao cá chạch sụn với diện tích 5.000m2 mặt nước. Thu nhập cao gấp 4 – 5 lần trồng lúa, giá thu mua ổn định từ 80.000 đồng – 90.000 đồng/kg.

Ông Thuấn phấn khởi chia sẻ: "Trước chỉ cấy lúa đủ ăn là may rồi. Từ ngày vào Hợp tác xã Sản xuất tiêu thụ cây, con đặc sản an toàn Yên Hòa từ năm 2018 đến nay, gia đình tôi nuôi con cá chạch sụn khấm khá hơn hẳn. Trong nhà muốn sắm cái ti vi mới, cái tủ lạnh, cái xe máy đã dễ dàng hơn rất nhiều".

Không chỉ ông Thuấn, đến nay, Hợp tác xã Sản xuất tiêu thụ cây, con đặc sản an toàn Yên Hòa đã thu hút 48 thành viên tham gia nuôi cá chạch sụn, doanh thu năm 2021 lên tới cả chục tỉ đồng.

Trước đó, năm 2018, HTX sản xuất tiêu thụ cây, con đặc sản an toàn Yên Hòa được thành lập với 19 thành viên ban đầu với số vốn điều lệ 81 triệu đồng. Hợp tác xã ra đời với phương thức hoạt động sản xuất, kinh doanh theo mô hình hợp tác xã kiểu mới, mục đích chính là xây dựng và phát triển các mô hình kinh tế quy mô lớn, quảng bá xây dựng thương hiệu các sản phẩm đặc trưng, là cầu  nối - trung gian liên kết tiêu thụ các sản phẩm cho các thành viên.  

Trải qua 4 năm hoạt động, đến nay HTX đã thu hút được 48 thành viên tham gia với diện tích mặt nước nuôi cá chạch sụn lên tới 8ha. Việc đưa vào thử nghiệm nuôi cá chạch sụn giống và thương phẩm đã đem lại thành công cho HTX bởi đây là con đặc sản mới ở nước ta, đồng thời, loại cá này dễ nuôi, kháng bệnh tốt.

Ông Mai Quang Kìn - Chủ tịch HĐQT HTX Sản xuất, tiêu thụ cây con đặc sản an toàn Yên Hòa cho biết: "Nuôi cá chạch sụn dễ hơn cá truyền thống bởi giống cá này mùa đông chịu lạnh, mùa hè chịu nóng. Đặc biệt, cá chạch sụn không bị chết khi giao mùa, không cần sục nước, quy trình sản xuất dễ dàng, chỉ cần nguồn nước sạch. Giá trị kinh tế của cá chạch sụn cũng cao hơn con cá truyền thống, được các nhà hàng khách sạn, du lịch tò mò tìm hiểu mua và thưởng thức. Hiện nay, chúng tôi đã phân phối cá chạch sụn tới hầu khắp các nhà hàng, khách sạn, người dân trên cả nước".

"Mặc áo mới", đưa cá chạch sụn lên sàn thương mại điện tử

Ninh Bình vốn nổi tiếng với món cá kho rau dăm. Từ khi thành lập Hợp tác xã Sản xuất tiêu thụ cây, con đặc sản an toàn Yên Hòa, ông Mai Quang Kìn – Chủ tịch Hội đồng quản trị của Hợp tác xã luôn đau đáu phải đưa con cá chạch sụn vào chế biến sâu. Nói là làm, ông Kìn tổ chức các thành viên, tiến hành thử nghiệm kho những niêu chạch sụn đầu tiên.

Với những gia vị dân dã như rau dăm, riềng, ớt… cùng kỹ thuật kho cầu kì từ ủ tro đến đốt than, canh lửa sau hơn 8 tiếng đồng hồ đã ra được sản phẩm cá chạch sụn mềm, ngọt thịt, thơm mùi gia vị. Thế nhưng, khi sản phẩm đang trên đà phát triển, dịch bệnh Covid- 19 ập đến đã khiến công việc chế biến cá chạch sụn của Hợp tác xã lao đao.

Trước khó khăn đó, HTX Sản xuất tiêu thụ cây, con đặc sản an toàn Yên Hòa đã có quyết định táo bạo khi thay "chiếc áo mới" cho cá chạch sụn, nhận diện thương hiệu, dán tem truy xuất nguồn gốc đồng thời gửi hồ sơ lên Cục sở hữu trí tuệ bảo hộ nhãn hiệu độc quyền cho cá chạch sụn. Nhờ đó, sản phẩm khi ra thị trường ngày càng được người tiêu dùng quan tâm.

Ông Mai Quang Kìn chia sẻ: "Hợp tác xã Sản xuất tiêu thụ cây, con đặc sản an toàn Yên Hòa đã  làm giấy chứng bảo hộ nhãn hộ độc quyền cho con cá chạch sụn. Từ giấy chứng nhận đó, trong lĩnh vực Kinh doanh, cá chạch sụn xuất hàng ra ngoài đã khiến khách hàng rất yên tâm, tin tưởng vì họ biết sản phẩm của Hợp tác xã là độc quyền. Qua đó gia tăng chất lượng, thu nhập cho nông dân". 

Năm 2020, dịch bệnh Covid- 19 bùng phát. Hoạt động giao thương của các Hợp tác xã đều bị ngưng trệ. Đứng trước khó khăn đó, Ủy ban nhân dân xã Yên Hòa đã đứng ra tập huấn, nâng cao kĩ năng bán hàng cho các thành viên Hợp tác xã thông qua việc đưa sản phẩm chế biến từ cá chạch sụn lên sàn thương mại điện tử như Voso.vn hay Postmart. Kênh bán hàng từ thương mại điện tử góp phần nhận diện thương hiệu cho sản phẩm cá chạch sụn của Hợp tác xã được quảng bá rộng rãi trên thị trường.

Ông Hoàng Văn Cảnh – Phó chủ tịch UBND xã Yên Hòa cho biết thêm: "Chúng tôi hỗ trợ Hợp tác xã chuyển đổi số từ tháng 8/2020. Khi chưa thực hiện chuyển đổi số, sản phẩm ban đầu rất sơ khai, chưa có tem truy xuất nguồn gốc, chưa nhận diện được thương hiệu, sản phẩm khó tiếp cận thị trường. Sau khi thành viên Hợp tác xã được tập huấn kĩ năng thương mại điện tử, doanh thu Hợp tác xã đã tăng từ 4,5 – 5 lần so với trước đây".

Nhờ nhanh nhạy nắm bắt thị trường, cùng với việc đưa vào chế biến sâu các sản phẩm cá chạch sụn, mỗi tháng, Hợp tác xã sản xuất tiêu thụ cây con đặc sản an toàn Yên Hòa đã bán ra thị trường khoảng 300 niêu cá kho, 6 tấn cá chạch sụn đông lạnh. Trong năm 2021, ước tính 90 tấn cá chạch sụn được tiêu thụ. Đồng thời, HTX đã kết nối cho các thành viên ký kết, bao tiêu sản phẩm với giá trị lên tới hàng chục tỉ đồng. Con nuôi mới đã thay đổi một vùng quê thuần nông, đời sống nông dân khấm khá.