Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao vừa ra Nghị quyết áp dụng Điều 65 Bộ luật Hình sự về án treo. Đây là biện pháp miễn chấp hành hình phạt tù có điều kiện được tòa án áp dụng cho người bị phạt tù không quá 3 năm.
Những người được áp dụng án treo phải có nhân thân tốt, có 2 tình tiết giảm nhẹ trở lên; có nơi cư trú rõ ràng hoặc làm việc ổn định để cơ quan, tổ chức giám sát, giáo dục.
Các trường hợp không được hưởng án treo gồm người phạm tội chủ mưu, cầm đầu, ngoan cố, chống đối, dùng thủ đoạn xảo quyệt…
Ngoài ra, theo quy định cũ, những người phạm tội nhiều lần hoặc một lần phạm nhiều tội không được hưởng án treo, trừ khi họ dưới 18 tuổi.
Nghị quyết mới thay đổi điều trên theo hướng những ai phạm nhiều tội một lần có thể được hưởng án treo nếu dưới 18 tuổi hoặc phạm 2 tội đều ít nghiêm trọng với vai trò giúp sức trong vụ án đồng phạm với vai trò không đáng kể.
Người phạm tội 2 lần trở lên cũng có thể được hưởng án treo nếu dưới 18 tuổi hoặc các lần phạm tội đều ít nghiêm trọng; là đồng phạm với vai trò không đáng kể; người phạm tội tự thú.
Các trường hợp phạm tội rồi bỏ trốn theo quy định cũ cũng không được hưởng án treo nhưng Nghị quyết mới sửa theo hướng có thể tuyên họ án treo nếu đầu thú trước khi có quyết định đưa vụ án ra xét xử.
Bình luận với Dân Việt, luật sư Đặng Xuân Cường, Công ty Luật TAT Law Firm đánh giá các quy định trên đã cụ thể hơn các trường hợp được hưởng án treo và đặc biệt thể hiện rõ hơn sự "nhân văn của pháp luật".
Theo luật sư, ông từng tham gia nhiều vụ án với bị cáo có hoàn cảnh hết sức khó khăn, là lao động chính trong gia đình, rất đáng được hưởng án treo nhưng tòa án không thể tuyên cho họ bởi "phạm tội nhiều lần hoặc phạm nhiều tội một lần".
Quy định mới "cởi trói" cho các cơ quan tố tụng và người tham gia tố tụng. Từ đây, những người có nhân thân tốt, phạm tội vì bị "lôi kéo, giúp sức rất ít" thì dù họ phạm tội nhiều lần vẫn có thể hưởng thêm sự khoan hồng trong khi bản án tuyên ra vẫn đảm bảo tính răn đe, giáo dục và phòng ngừa chung.