Việt Nam cam kết thúc đẩy ứng dụng công nghệ hạt nhân vì mục đích hòa bình, phát triển bền vững
Đoàn Chủ tịch Hội nghị cấp Bộ trưởng các nước thành viên Hiệp định hợp tác vùng RCA. Ảnh Bộ KHCN.
Theo nghĩa vụ luân phiên, Việt Nam vinh dự đảm nhận vai trò Chủ tịch RCA năm 2022, năm đánh dấu nhiều sự kiện kỷ niệm 50 năm Hiệp định RCA. Với vai trò Chủ tịch RCA, Việt Nam đã có nhiều đóng góp vào việc triển khai chương trình, hoạt động của RCA, các hoạt động kỷ niệm 50 năm RCA, đặc biệt chủ trì việc tổ chức Hội nghị RCA cấp Bộ trưởng.
Toàn cảnh Hội nghị cấp Bộ trưởng các nước thành viên Hiệp định hợp tác vùng RCA. Ảnh Bộ KH&CN.
Đoàn đại biểu Việt Nam tham dự Hội nghị do ông Huỳnh Thành Đạt, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam làm trưởng đoàn; ông Nguyễn Trung Kiên, Đại sứ nước CHXH Việt Nam tại Cộng hòa Áo; ông Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, Chủ tịch RCA và các cán bộ từ Bộ Khoa học và Công nghệ, Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam và Đại sứ quán Việt Nam tại Cộng hòa Áo.
Tại Hội nghị, Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt ghi nhận những đóng góp quan trọng của RCA trong việc tăng cường ứng dụng khoa học và công nghệ hạt nhân vào sự phát triển bền vững của khu vực. Bộ trưởng cũng nhấn mạnh Hội nghị RCA cấp Bộ trưởng là cơ hội để tái khẳng định cam kết của các thành viên RCA đối với các hoạt động hợp tác trong khu vực để giải quyết các thách thức hiện tại và mới nổi nhằm đạt được các Mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc. Việt Nam cũng tái khẳng định cam kết mạnh mẽ với tư cách là đối tác tích cực của IAEA và các nước thành viên RCA nhằm tăng cường hơn nữa sứ mệnh và tầm nhìn của RCA.
Đây là Hội nghị cấp Bộ trưởng lần đầu tiên được tổ chức trong khuôn khổ RCA, đánh dấu mốc kỷ niệm 50 năm RCA nhằm khẳng định cam kết mạnh mẽ và sự ủng hộ đối với chương trình RCA để tăng cường hiệu quả triển khai Hiệp định, thích ứng phù hợp với những thách thức trong giai đoạn tiếp theo. Tất cả các quốc gia thành viên RCA đã nhất trí thông qua Tuyên bố chung của Hội nghị, với nội dung chính liên quan đến cam kết về phát triển các hoạt động hợp tác khu vực để nâng cao hiệu quả chương trình RCA thông qua việc tái khẳng định vai trò của Hiệp định RCA trong việc tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển ứng dụng khoa học và công nghệ hạt nhân vì mục đích hòa bình, thể hiện vai trò của Hiệp định RCA như một thỏa thuận khu vực kiểu mẫu của IAEA trong việc thúc đẩy ứng dụng công nghệ hạt nhân cho phát triển bền vững.
Tổng Giám đốc IAEA và Bộ trưởng Bộ KH&CN khai mạc Triển lãm 50 năm RCA. Ảnh Bộ KH&CN.
Trong khuôn khổ Hội nghị, Lễ trao giải thưởng RCA đã được tổ chức để vinh danh những cá nhân, tổ chức có nhiều đóng góp cho sự phát triển của RCA trong 50 năm qua. Việt Nam vinh dự nhận được 01 giải thưởng Phát triển nguồn nhân lực cho Viện Nghiên cứu hạt nhân và 01 Giải thưởng Hợp tác khu vực cho Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam. Thay mặt các chủ tịch RCA, Chủ tịch RCA năm nay, Điều phối viên quốc gia RCA của Việt Nam đã nhận Giải thưởng Quản trị cho những cống hiến trong việc quản lý, điều phối hiệu quả những hoạt động hợp tác của RCA trong khu vực.
Nhân dịp tham dự Khóa họp này, Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt đã có buổi làm việc song phương với Tổng Giám đốc IAEA Rafael Mariano Grossi.
Trao đổi với Tổng Giám đốc IAEA, Bộ trưởng khẳng định Chính phủ Việt Nam luôn dành sự quan tâm lớn cho lĩnh vực năng lượng nguyên tử và ứng dụng năng lượng nguyên tử vì mục đích hòa bình, đồng thời, luôn coi IAEA là đối tác quan trọng.
Bộ trưởng đánh giá cao quan hệ hợp tác tốt đẹp giữa Việt Nam và IAEA, trong đó, Việt Nam đã và đang tham gia và đảm nhiệm tốt vai trò quan trọng như: Thành viên Hội đồng Thống đốc IAEA nhiệm kỳ hiện tại; tích cực tham gia vào các dự án do Tổng Giám đốc IAEA khởi xướng, đặc biệt là 2 dự án về ứng dụng hạt nhân trong giải quyết rác thải nhựa đại dương (dự án NUTEC) và trong giải quyết dịch bệnh có nguồn gốc từ động vật (Dự án ZODIAC). Đồng thời đề nghị IAEA tiếp tục hỗ trợ Việt Nam triển khai hiệu quả các hoạt động hợp tác trong thời gian tới.
Nhân dịp này, Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt đã tham dự và phát biểu tại Lễ Khai mạc Triển lãm 50 năm RCA, Hội nghị RCA cấp Bộ trưởng … được tổ chức bên lề Khóa họp Đại hội đồng lần này; tham dự cuộc họp và chứng kiến Lễ ký kết Thỏa thuận hợp tác ba bên IAEA - Việt Nam - Lào/Campuchia về phát triển ứng dụng năng lượng nguyên tử.
Hội nghị Bộ trưởng RCA năm 2022 là một dấu mốc quan trọng trong lịch sử phát triển của RCA, đánh dấu chặng đường 50 năm với những thành tựu đáng kể về ứng dụng năng lượng nguyên tử trong các lĩnh vực kinh tế – xã hội của khu vực, đồng thời mở ra một thời kỳ lịch sử mới của RCA với nhiều triển vọng phát triển hơn nữa.
Hiệp định Hợp tác Vùng châu Á – Thái Bình Dương về Nghiên cứu, Phát triển và Đào tạo liên quan đến Khoa học và Công nghệ Hạt nhân (thường gọi tắt là RCA) là một thỏa thuận liên chính phủ dưới sự bảo trợ của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), được ký kết vào ngày 12 tháng 6 năm 1972. Hiện tại, Hiệp định này có 22 quốc gia thành viên.
Thông qua việc phối hợp xây dựng và triển khai các dự án hợp tác trong khuôn khổ Hiệp định RCA, các quốc gia thành viên trao đổi kinh nghiệm chuyên môn, tiếp nhận và chuyển giao công nghệ ứng dụng khoa học và công nghệ hạt nhân trong các lĩnh vực Nông nghiệp, Công nghiệp, Y tế, Môi trường, An toàn bức xạ và Quy hoạch năng lượng. Trong hơn 50 năm qua, RCA đã thực hiện tốt vai trò thúc đẩy các hoạt động ứng dụng công nghệ hạt nhân vì mục đích hòa bình ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương, góp phần phát triển kinh tế – xã hội trong khu vực.
