Tỷ phú điều hành Tesla, Elon Musk cho biết, ông chi gần 20 triệu USD mỗi tháng để duy trì các dịch vụ vệ tinh ở Ukraine. Gần đây, ông nói rằng SpaceX đã chi khoảng 80 triệu đô la để kích hoạt và hỗ trợ Starlink ở đó, và sẽ vượt quá 100 triệu đô la vào cuối năm nay. Cho đến nay, khoảng 20.000 đơn vị vệ tinh Starlink đã được tặng cho Ukraine.
Vì thế mà tỷ phú Elon Musk cho biết hôm 14/10 rằng, công ty tên lửa SpaceX của ông không thể tài trợ vô thời hạn cho dịch vụ internet vệ tinh Starlink ở Ukraine, vốn đã giúp dân thường và quân đội của đất nước này trực tuyến trong cuộc chiến với Nga.
Bình luận của Musk trên Twitter được đưa ra sau khi báo chí đưa tin SpaceX đã yêu cầu Lầu Năm Góc tiếp quản tài trợ cho việc sử dụng Starlink của chính phủ và quân đội Ukraine, mà SpaceX tuyên bố sẽ tiêu tốn hơn 120 triệu USD trong thời gian còn lại của năm và có thể trị giá gần 400 triệu USD trong 12 tháng tới.
"Chúng tôi không có tư cách tài trợ thêm các thiết bị đầu cuối cho Ukraine hoặc tài trợ cho các thiết bị đầu cuối hiện có trong một khoảng thời gian không xác định", Musk tuyên bố.
Trong số các tài liệu SpaceX gửi tới Lầu Năm Góc và được CNN xem là một yêu cầu trực tiếp chưa được báo cáo trước đó được gửi đến Musk vào tháng 7 của tướng chỉ huy quân đội Ukraine, Tướng Valerii Zaluzhniy, khi yêu cầu gần thêm 8.000 thiết bị đầu cuối Starlink khác.
Trong một bức thư riêng gửi tới Lầu Năm Góc, một nhà tư vấn bên ngoài làm việc cho SpaceX đã viết: "SpaceX phải đối mặt với những quyết định vô cùng khó khăn ở đây. Tôi không nghĩ rằng họ có đủ khả năng tài chính để cung cấp bất kỳ thiết bị đầu cuối hoặc dịch vụ bổ sung nào nữa theo yêu cầu của Tướng Zaluzhniy".
Một quan chức quốc phòng cấp cao của Mỹ nói với các phóng viên rằng, Bộ Quốc phòng Mỹ sẽ không xác nhận rằng các cuộc đàm phán đang diễn ra với công ty có liên quan đến việc trợ cấp thanh toán, nhưng cho biết Lầu Năm Góc đang "tiếp tục nói chuyện với SpaceX và các công ty khác về khả năng của SATCOM".
Vốn dĩ, nền tảng internet liên lạc Starlink đã rất "hiệu quả đặc biệt trên chiến trường" cho phép người Ukraine có nhiều kết nối thiết bị trong môi trường chiến đấu, một quan chức quân sự cấp cao của Mỹ cho biết.
"SpaceX không yêu cầu bù đắp các chi phí trong quá khứ, nhưng cũng không thể tài trợ vô thời hạn cho hệ thống hiện tại hay gửi thêm vài nghìn thiết bị đầu cuối có mức sử dụng dữ liệu lớn hơn 100 lần so với các hộ gia đình điển hình sử dụng hệ thống. Điều này là không hợp lý", Musk viết trên Twitter. "Thậm chí, chúng tôi cũng phải phòng thủ trước các cuộc tấn công và gây nhiễu mạng, vốn đang ngày càng trở nên khó khăn hơn".
Trước đó, Đài CNN đưa tin rằng SpaceX đã gửi một lá thư tới Lầu Năm Góc nói rằng họ không thể tiếp tục tài trợ cho dịch vụ Starlink ở Ukraine, và họ có thể phải ngừng tài trợ trừ khi quân đội Mỹ phải cấp cho công ty hàng chục triệu đô la mỗi tháng.
Musk đã kích hoạt Starlink, dịch vụ internet vệ tinh băng thông rộng ở Ukraine vào cuối tháng 2 sau khi dịch vụ internet quốc gia này bị gián đoạn vì cuộc xâm lược của Nga. SpaceX kể từ đó đã cung cấp cho Ukraine hàng nghìn thiết bị đầu cuối. Starlink là một công cụ liên lạc quan trọng cho các lực lượng Ukraine trong cuộc chiến chống lại các lực lượng Nga.
Trong động thái mới nhất, một cố vấn của Tổng thống Ukraine cho biết, họ sẽ tìm ra giải pháp để giữ cho dịch vụ internet Starlink hoạt động ở Ukraine. Và Mykhailo Fedorov, phó thủ tướng Ukraine, đã ủng hộ điều này trên Telegram.
"Các thiết bị đầu cuối của Starlink đã hoạt động, đang hoạt động và sẽ hoạt động. Đừng lo lắng", Mykhailo viết, thêm biểu tượng cảm xúc hình mặt cười vào cuối dòng.
Ukraine cho biết trong tuần này, các dịch vụ Starlink đã giúp khôi phục cơ sở hạ tầng năng lượng và thông tin liên lạc ở các khu vực quan trọng sau hơn 100 cuộc tấn công bằng tên lửa hành trình của Nga.
Vị tỷ phú này cũng đã đấu tranh trực tuyến với các quan chức Ukraine về một kế hoạch hòa bình mà ông đưa ra mà Ukraine cho rằng quá hào phóng với Nga.
Musk đã thu hút sự chỉ trích rộng rãi từ người dân Ukraine về kế hoạch hòa bình của mình, trong đó ông đề xuất Ukraine nhượng lại vĩnh viễn khu vực Crimea cho Nga, các cuộc trưng cầu dân ý mới được tổ chức dưới sự bảo trợ của Liên hợp quốc để xác định số phận của vùng lãnh thổ do Nga kiểm soát và Ukraine nên đồng ý trung lập.
Ukraine cho biết họ sẽ không bao giờ đồng ý nhượng lại đất đai bị vũ lực chiếm đoạt, và các cuộc trưng cầu dân ý hợp pháp không thể được tổ chức tại vùng lãnh thổ bị chiếm đóng, nơi nhiều người đã bị giết hoặc bị đuổi ra ngoài.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy nằm trong số những người chỉ trích đề xuất của Musk. Ông đã đề xuất cuộc thăm dò trên Twitter của riêng mình: "Bạn thích @elonmusk nào hơn? Một người ủng hộ Ukraine (hoặc) một người ủng hộ Nga".
Thậm chí, đại sứ sắp mãn nhiệm của Ukraine tại Đức, Andrij Melnyk, cũng lên án kế hoạch này trong một dòng tweet nói về Musk bằng những từ ngữ tục tĩu. Còn đại diện đảng Cộng hòa Hoa Kỳ Adam Kingzinger trích dẫn bình luận của Musk trên Twitter, viết rằng: "Tôi không chắc một người như thế này có thể đáng được tin cậy để làm ăn với chính phủ của chúng ta nữa hay không".