Động thái mới của nhà sản xuất chip số 1 thế giới: Nhật Bản hưởng lợi?

Nhà sản xuất chip Taiwan Semiconductor Manufacturing Co (TSMC) đang cân nhắc việc mở rộng tiềm năng tại Nhật Bản khi căng thẳng giữa Trung Quốc và phương Tây tiếp tục tạo ra thách thức cho công ty này, tờ The Wall Street Journal đưa tin hôm 19/10.

Trích dẫn các nguồn giấu tên, Tạp chí báo cáo rằng Chính phủ Nhật Bản đã phát đi tín hiệu muốn TSMC sẽ mở rộng qua nước họ, ngoài một nhà máy đã được xây dựng, nhưng vẫn chưa có quyết định chính thức nào được đưa ra và TSMC đang nghiên cứu tính khả thi của tín hiệu này.

TSMC, công ty sản xuất chip cho một loạt các sản phẩm điện tử lớn, bao gồm cả Apple Inc đang xây dựng nhà máy sản xuất chip đầu tiên ở Nhật Bản, nằm trên hòn đảo phía nam Kyushu. Nhà máy trị giá hàng tỷ đô la này cũng được chính phủ Nhật Bản trợ cấp.

Việc buôn bán chip bán dẫn đã biến động kể từ 12 tháng cuối năm ngoái, khi tình trạng thiếu chip phổ biến gây ảnh hưởng đến quá trình sản xuất ô tô và các ngành công nghiệp khác nhau. Đồng thời, Hoa Kỳ và các đồng minh như Nhật Bản cũng đã tăng cường tham gia phối hợp, vì liên quan đến sự gia tăng của thương mại bán dẫn Trung Quốc và trọng tâm sản xuất chip ở Đài Loan, một hòn đảo tự quản mà Bắc Kinh tuyên bố sẽ là một phần lãnh thổ của họ.

Đơn vị nhà máy sản xuất của TSMC đang được phát triển ở Nhật Bản là một phần của phản ứng cho điều đó, nó cũng sẽ giúp thúc đẩy năng lực sản xuất ở một đồng minh của Hoa Kỳ. Nhà máy này sẽ sẵn sàng đối phó với các chip kém tiên tiến thường được sử dụng trong ô tô và các bộ phận như cảm biến, và dự kiến sẽ xuất xưởng chip tân tiến vào cuối năm 2024.

Nếu mở rộng quá kế hoạch hiện tại, TSMC sẽ xem xét việc chế tạo các chip vượt trội hơn nữa ở Kyushu, những người nắm rõ thông tin này tiết lộ. Thậm chí, một phát ngôn viên của TSMC cho biết, sự phát triển của liên doanh tại Nhật Bản đang được theo dõi.

Một quan chức tại Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản, người giám sát hoạt động buôn bán chất bán dẫn từ chối bình luận về thông tin rò rỉ này.

Từng là quốc gia đứng đầu thế giới trong lĩnh vực sản xuất chất bán dẫn, Nhật Bản đã tụt lại phía sau Đài Loan. Tháng 12 năm ngoái, các nhà lập pháp Nhật Bản đã ủy quyền 774 tỷ Yên, tương đương 5,2 tỷ USD, tài trợ để xây dựng lại thương mại bán dẫn gia đình, một phần trong mục tiêu của Tokyo nhằm tăng thu nhập chip gia đình lên gần 100 tỷ USD vào năm 2030, gần gấp ba lần so với năm 2020.

Những người có liên quan trong liên doanh TSMC cho biết, các khoản trợ cấp của chính phủ Nhật đã giúp khắc phục những hạn chế phát sinh kinh phí đối với việc xây dựng ở Nhật Bản trong điều kiện năng lượng eo hẹp và nguy cơ động đất và các thảm họa thuần túy khác nhau.

Gần đây, nhu cầu về chất bán dẫn đã giảm bớt, một phần do tổng doanh thu của hệ thống máy tính cá nhân và điện thoại thông minh chậm hơn. TSMC đã điều chỉnh lại kế hoạch tài trợ xây dựng của mình trong 12 tháng tới để đáp ứng nhu cầu chậm lại và giá cả tăng.

Tuy nhiên, về lâu dài, TSMC và các nhà sản xuất chip khác có nhiều khả năng phải đối mặt với căng thẳng để mở rộng tỷ trọng sản xuất trong nước Mỹ và các đồng minh của Mỹ. TSMC có thể đang xây dựng một đơn vị sản xuất chip ở Arizona.

Gần đây, TSMC đã bày tỏ quan ngại trước đó về tình hình quan hệ giữa Trung Quốc và Đài Loan. Công ty tuyên bố rằng, nếu Trung Quốc xâm lược Đài Loan và chiếm giữ các nhà máy của TMSC, các cơ sở vật chất sẽ trở nên vô dụng vì đây là một quy trình sản xuất phức tạp mà nhân viên TMSC được đào tạo đặc biệt để xử lý. Công ty cũng đã chuyển sang xây dựng một nhà máy tại Hoa Kỳ với sự hỗ trợ tài trợ từ Đạo luật CHIPs năm 2022.

Ở một góc độ khác, các nhà lãnh đạo toàn cầu đã lên tiếng quan ngại về việc Đài Loan tiếp tục độc lập khỏi Trung Quốc. Chuyến thăm gần đây của Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Nancy Pelosi đến Đài Loan dường như càng làm gia tăng căng thẳng, khi chính phủ Trung Quốc phát động các cuộc tập trận quân sự và ngừng nhập khẩu một số mặt hàng của Đài Loan để đáp trả.

Theo Reuters, Chủ tịch TSMC Mark Liu cho biết: "Xung đột thương mại Mỹ-Trung và sự leo thang căng thẳng xuyên eo biển đã mang đến những thách thức nghiêm trọng hơn cho tất cả các ngành, bao gồm cả ngành bán dẫn". Mỹ thì đã tìm cách giảm sự phụ thuộc vào sản xuất chip nước ngoài bằng cách thông qua tài trợ để giúp thúc đẩy các cơ sở sản xuất trong nước.

TSMC không phải là nhà sản xuất công nghệ duy nhất chuyển sản xuất sang các khu vực có thể ít chịu ảnh hưởng trực tiếp từ Trung Quốc. Gần đây, Apple cho biết một số iPhone 14 mới sẽ do Foxconn sản xuất tại Ấn Độ. Foxconn, công ty có sự hiện diện lớn ở Trung Quốc, cũng đã chuyển một số cở sở lắp ráp sản phẩm của Apple sang Việt Nam, tờ Reuters đưa tin.