Giải mã khẩu súng tối mật Mỹ từng đem tới Việt Nam thử nghiệm

China Lake là dòng súng phóng lựu mang tính đột phá thời điểm chúng ra đời, khi mà hầu hết các loại súng phóng lựu cầm tay chỉ có thể bắn và nạp đạn từng viên, điều này rất mất thời gian và giảm đi hiệu quả trong những trận chiến cường độ cao. Sự xuất hiện của súng phóng lựu China Lake có thể lên đạn rất nhanh giúp người lính chiếm ưu thế trước đối phương. Với những tính năng vượt trội so với súng phóng lựu M79, China Lake chỉ được trang bị cho đơn vị đặc nhiệm SEAL thay vì trang bị đại trà cho thủy quân lục chiến như súng M79.

China Lake là loại súng phóng lựu bắn nhiều lần do Trung tâm vũ khí hải quân China Lake thiết kế. Súng được thiết kế vào năm 1967, trang bị vào năm 1968. Điều đáng nói lả chỉ có khoảng 50 khẩu được sản xuất trong suốt giai đoạn từ 1968 – 2009. China Lake sử dụng cơ chế nạp đạn kiểu bơm. Súng chứa được 4 quả đạn, 3 quả nằm trong ống đạn phía trên nòng súng và một quả nằm sẵn trong nòng. Khe nạp đạn nằm ở phía sau ống đạn và phía dưới thân súng. Sau mỗi lần bắn thì người sử dụng sẽ kéo cần bơm để đẩy vỏ đạn cũ ra ngoài qua khe nhả đạn nằm phía trên thân súng và đẩy cần bơm trở về vị trí cũ để nạp viên đạn mới. Cơ chế nạp đạn của súng phóng lựu China Lake làm ta liên tưởng đến các khẩu súng Shotgun với thiết kế buồng đại song song và kiểu lên đại bơm mỗi khi khai hỏa.

Loại súng này từng được trang bị chiến đấu thử nghiệm cho đặc nhiệm hải quân Navy SEALs trong cuộc chiến tranh Việt Nam, và ngay lập tức đã nhận được sự khen ngợi từ những người lính bởi tính sát thương cũng như hiệu năng sử dụng của chúng. Súng có trọng lượng rỗng chỉ 3,7kg, và khi nạp đầy đạn trong lượng súng cũng chỉ nặng 4,6kg. Chiều dài súng 875mm, riêng độ dài nòng đạt 356mm. Súng sử dụng thước ngắm cơ khí tương tự như súng phóng lựu M79. Thước ngắm này được mở lên khi khai hỏa, và gấp lại khi người lính hành quân. Súng sử dụng loại đạn lựu cỡ 40 x 46mm SR, đây được coi là dòng đạn của súng phóng lựu cầm tay có uy lực nhất hiện nay. Súng có thể bắn được nhiều loại đạn khác nhau từ đạn nổ miểng, đạn khói, đạn cháy tới cả đạn hóa học.

Tuy loại đạn lựu cỡ 40mm có ưu điểm về sức mạnh nhưng lại bộc lộ rắc rối khi người lính phải sử dụng sức nhiều mỗi khi kéo cần bơm để lên đạn. Sơ tốc đầu nòng của đạn lựu đạt 76m/s, tầm tác chiến hiệu quả lên tới 350m. Hiện số lượng những khẩu China Lake còn lại khá hiếm hoi. Người ta chỉ có thể dễ dàng quan sát khẩu súng này tại viện bảo tàng UDT/ SEAL, Fort Pierce, Florida, Hoa Kỳ trong khi khẩu còn lại trưng bày tại bảo tàng Chứng tích chiến tranh, thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam nơi nó được gọi là khẩu M79 cải tiến.