Ngày 5/1 Sở Y tế TP.HCM cho biết, TP.HCM chưa phát hiện biến thể phụ XBB.1.5 của chủng Omicron, nhưng dự báo biến thể phụ này xâm nhập TP.HCM là khó tránh khỏi, nhất là dịp Tết Nguyên đán 2023 sắp tới.
Theo kết quả giải trình tự gene từ Đơn vị nghiên cứu lâm sàng Đại học Oxford, đã phát hiện 3/52 mẫu phết họng (từ người bệnh đang điều trị tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP.HCM) có biến thể XBB trong tháng 12/2022.
Bên cạnh đó, hệ thống giám sát biến thể SARS-CoV-2 từ cộng đồng trên địa bàn TP.HCM do Trung tâm kiểm soát bệnh tật TP.HCM (HCDC) phối hợp Viện Pasteur TP.HCM thực hiện, ghi nhận có 3 mẫu là biến thể XBB, xuất hiện vào trung tuần tháng 11/2022; chiếm ưu thế vẫn là biến thể BA.2.75. Cả 2 hệ thống giám sát tại bệnh viện và tại cộng đồng của TP.HCM đều chưa phát hiện biến thể XBB.1.5.
Theo báo cáo của HCDC, số ca mắc mới trong khoảng thời gian trung tuần tháng 11/2022 đến nay là 208 trường hợp mỗi tuần, thấp hơn thời gian trước đó (trung bình mỗi tuần có 301 ca mắc mới). Bên cạnh đó, số ca nặng điều trị tại các bệnh viện cũng có dấu hiệu giảm nhẹ, hiện còn 7 trường hợp nặng (do bệnh nền đi kèm) đang thở máy, trong đó có 4 trường hợp do bệnh viện ở tỉnh chuyển đến.
Theo Sở Y tế TP.HCM, biến thể XBB là một biến thể thuộc chủng Omicron đã lưu hành tại 35 quốc gia trên thế giới từ tháng 10/2022. Tại châu Á, biến thể này đã xuất hiện tại Singapore, Ấn Độ…
Biến thể phụ XBB.1.5 là một nhóm phụ của XBB đang lưu hành tại Mỹ từ tháng 10/2022. Hiện chưa có bằng chứng cho thấy biến thể phụ XBB và XBB.1.5 gây bệnh nặng hơn so với các biến thể khác của chủng Omicron.
Theo công bố mới nhất của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), biến thể phụ XBB.1.5 đã xuất hiện tại 25 quốc gia trên thế giới (Mỹ, các nước châu Âu, Hàn Quốc…). Bà Maria Van Kerkhove, Trưởng nhóm chuyên môn Covid-19 của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết, số người nhiễm XBB.1.5 đã tăng gấp đôi ở Mỹ cứ sau khoảng hai tuần. Đây là biến thể phụ dễ lây truyền nhất được phát hiện. Lý do là bởi các đột biến nằm trong biến thể phụ này của chủng Omicron cho phép virus bám vào tế bào và nhân lên dễ dàng.
Theo PGS.TS Đỗ Văn Dũng, Trưởng khoa Y tế công cộng, Trường Đại học Y Dược TP.HCM, các biến thể phụ XBB của chủng Omicron xuất hiện từ việc tái tổ hợp của các biến thể phụ BA.2.10.1 và BA.2.75.
Biến thể phụ XBB đã được phát hiện trên 35 quốc gia từ đầu tháng 10/2022. Các nghiên cứu ban đầu cho thấy biến thể phụ này không làm tăng độc lực của virus, nhưng có khả năng lẩn tránh miễn dịch một phần. Vì vậy các biến thể phụ này làm tăng nguy cơ tái nhiễm Covid-19 ở người đã từng nhiễm với các biến thể Covid-19 cũ, nhưng có lẽ không gia tăng nguy cơ tái nhiễm ở người đã bị nhiễm các biến chủng Omicron.
Tại Việt Nam, do sự gia tăng giao lưu đi lại của người dân vào dịp lễ, tết nên sự xuất hiện của biến thể phụ XBB.1.5 trong thời gian tới là khó tránh khỏi. Điều quan trọng là tiêm vaccine phòng Covid-19 vẫn có hiệu quả bảo vệ cơ thể không mắc bệnh nặng và giảm nguy cơ tử vong đối với các biến thể của Omicron.
Theo Sở Y tế TP.HCM, sự xuất hiện nhiều biến thể mới của chủng Omicron là không ngoài dự báo của các chuyên gia dịch tễ học. Việc thông tin cho người dân về những biến thể này cần sự chính xác để tránh tạo tâm lý hoang mang, lo lắng quá mức nhưng cũng không chủ quan, lơ là trong công tác phòng, chống dịch.
Trước những nguy cơ, diễn biến phức tạp của các dịch bệnh, sự xuất hiện các biến thể mới của chủng Omicron, UBND TP.HCM đã chỉ đạo tiếp tục tập trung, thực hiện hiệu quả công tác phòng chống dịch Covid-19; chủ động, sẵn sàng cho mọi tình huống, không để dịch bệnh bùng phát trở lại.