Dù là chủ đề gây ra nhiều tranh cãi nhất trong lịch sử Trung Quốc, nhưng người ta không thể phủ nhận những gì mà Tào Tháo đã làm được. Hình tượng Tào Tháo được mô tả khá tiêu cực, đặc biệt là trong tác phẩm Tam Quốc diễn nghĩa, thế nhưng tài năng và sự mưu lược của con người này đã để lại cho hậu thế những bài học vô cùng giá trị.
Những câu nói của Tào Tháo không chỉ là từng là kim chỉ nam giúp ông tạo được những thành công to lớn trong cuộc đời mình, mà còn khiến người đời sau phải suy ngẫm rất nhiều.
“Người không vì mình trời tru, đất diệt”, có thể nói rằng đây là triết lý sống của Tào Tháo.
Chính sự đa nghi của bản thân khiến ông không thể tin vào ai khác ngoài chính mình. Với Tào Tháo, bất cứ ai bên cạnh cũng có thể trở mặt, quay lưng với mình, nên con người này chọn các sống ngờ vực và luôn nắm thế chủ động chứ không bao giờ để bản thân bị đâm sau lưng. Còn đối với chúng ta, câu nói này ý muốn nhắc nhở đừng quá tin người mà hãy có chút đề phòng bởi không gì là không thể xảy ra ở cuộc sống này.
Điều này ý muốn nói bản lĩnh của con người, luôn tin vào tài năng và quyết định của mình. Dù kết quả có như thế nào, thì tuyệt đối cũng không phủ nhận những gì mình đã làm được.
Ở đây, Tào Tháo muốn nói rằng, đừng bao giờ phơi hết “ruột gan” của mình cho người khác biết cũng như để họ thấu rõ tâm can của mình, và người thông minh là người biết giấu những điều cần giấu.
Đừng ngủ quên trên chiến thắng và đừng chết vì thất bại. Luôn lấy thất bại và chiến thắng để rút ra những bài học cho bản thân để bước những bước khôn ngoan hơn.
Luôn học cách đón nhận và buông bỏ đúng lúc, tuyệt đối không để tình cảm chi phối lí trí quá nhiều sẽ làm hỏng việc lớn.
Tào Tháo nổi tiếng là nhà chính trị – quân sự rất giỏi trong việc dùng người.
Và đây chính là một trong những thuật dùng người giúp ông thành công trong sự nghiệp nhà binh của của mình. Trong bất cứ việc gì, một khi đã chọn thì phải tin vào nó. Lòng tin có sức mạnh rất lớn đối với cuộc đời mỗi người. Thắng hay bại cũng ở đó mà nên.
Phụ nữ luôn rất cảm tính. Trước những việc quan trọng, họ thường sẽ đắn đo rất nhiều về những rủi ro có thể ập đến và đó cũng thường là tâm lí chung của con người.
Thế nên, với chuyện nhà binh, càng đi ngược lại với cảm tính thì họ càng dễ chiến thắng. Bởi việc đầu tiên là họ đã vượt qua nỗi sợ hãi của con người để chiến đấu, thì chiến thắng sẽ là điều dễ nắm bắt hơn.
Ở đây không phải ý muốn nói sự thích thú tầm thường giữa quan hệ nam nữ, mà ám chỉ đến thứ quan trọng nhất của kẻ thù.
Ở đây vừa hàm ý rằng, Tào Tháo muốn có được những thứ kẻ thù có và nắm thóp được điểm yếu của kẻ thù để tấn công.
Không nhận sai vì như vậy là nhu nhược, nhưng bản thân phải luôn biết điều khiến mình thất bại để lấy làm bài học lớn, khắc cốt ghi tâm và thay đổi để không đi vào vết xe đổ lần nữa.
Nam nhi chí lớn nhất định phải có bản lĩnh và can đảm, nhưng không được vồ vập mà điềm tĩnh suy xét. Có như vậy, thì mới tạo nên được những thành công và thành tựu trong sự nghiệp.
Ở đây Tào Tháo lại chú trọng vào cảm xúc của con người trong khi hành sự, nếu không có cảm giác tức giận, oán hận thì nhiệt tâm cũng như trí tuệ sẽ ngày một thờ ơ, dễ dàng chẳng quan tâm đến điều gì nữa cả.
Dù bị người đời lấy tên để ám chỉ cho kiểu người tệ bạc, dối trá, bất nhân bất nghĩa, nhưng nói một cách công bằng, Tào Tháo chính là một trong những nhà chính trị – quân sự kiệt xuất trong lịch sử Trung Hoa.