Lễ hội đền Trần tổ chức như thế nào để không xảy ra tình trạng "cướp lộc", giẫm đạp đêm khai ấn?

Hàng nghìn người đổ về đền Trần trước giờ khai ấn

Trưa ngày 4/2 (tức 14 tháng Giêng), hàng nghìn du khách thập phương đã về đền Trần, phường Lộc Vượng, TP.Nam Định, tỉnh Nam Định làm lễ, dâng hương trước đêm khai ấn. Mặc dù trời mưa nặng hạt nhưng lòng ai nấy đều háo hức. Khắp các lối ra vào khu di tích đền Trần đông đúc người dân chiêm bái, dâng hương. 

Lễ hội khai ấn đền Trần năm 2023 diễn ra từ ngày 1 đến 6/2 (từ ngày 11 đến 16 tháng giêng năm Quý Mão) với nhiều hoạt động. Trong đó, nghi thức khai ấn sẽ diễn ra trong đêm 14, lễ phát ấn lúc 5 giờ ngày 15 tháng giêng. Đây là một lễ hội truyền thống, thu hút rất đông du khách thập phương tới dâng dương, cầu may mắn dịp đầu năm. 

Do 3 năm trước không tổ chức vì dịch Covid-19, đồng thời lễ khai ấn năm nay lại rơi vào 2 ngày nghỉ cuối tuần nên du khách đổ về đền Trần dự báo sẽ đông hơn mọi năm rất nhiều. Các phương án bảo đảm an ninh trật tự, phòng chống dịch đã được UBND TP.Nam Định thông tin rộng rãi đến người dân và du khách.

Nhằm tránh tình trạng quá tải dẫn tới việc chen lấn, xô đẩy xin ấn trong đêm, năm nay, việc phát ấn đền Trần được lùi lại và bắt đầu từ 5 giờ ngày 15 tháng Giêng, chứ không phát luôn ngay sau lễ khai ấn như những năm trước. Ngoài ra, nhằm bảo đảm an toàn cho du khách tham dự, ban tổ chức lễ hội đã cho lắp camera an ninh tại khu vực làm lễ và nhiều vị trí trong các đền để có biện pháp xử lý những người có hành vi phản cảm, như ném tiền vào kiệu ấn, "cướp" lộc trong đêm khai ấn.

Trao đổi với PV Dân Việt, ông Nguyễn Đức Bình, Trưởng Ban Quản lý Di tích lịch sử đền Trần - chùa Tháp cho biết, công tác tổ chức lễ hội xuân Quý Mão 2023 được UBND TP.Nam Định hết sức quan tâm, sau 3 năm tạm dừng tổ chức lễ hội do dịch Covid-19, công tác tổ chức lễ hội năm nay được tiến hành sớm bằng việc tham gia của các ngành, UBND TP, trưởng ban tổ chức, các tiểu ban tuyên truyền, nghi lễ, an ninh, hậu cần, cùng sự tham gia của thanh tra liên ngành kiểm soát giá cả, dịch vụ các hàng quán bán trên địa bàn, khu di tích. 

"Có 2 nghi lễ được tái hiện một cách đầy đủ và sát với lịch sử là lễ rước kiệu Ngọc Lộ và lễ rước Nước, tế Cá. Lễ rước kiệu Ngọc Lộ là lễ rước chân linh Đức Phật Trần Nhân Tông từ chùa Phổ Minh sang đền Trần để chứng kiến nghi thức khai ấn. Lễ rước Nước, tế Cá nhằm tri ân tổ nghiệp, phát huy tinh thần yêu nước, yêu nghề, cổ vũ lối sống gần với tự nhiên. Cá được tế xong sẽ phóng sinh tại sông Hồng, làm phong phú đời sống văn hóa, tinh thần. Các nghi lễ này được phục dựng đúng nguyên bản", ông Bình cho biết.

Ban tổ chức nói gì trước quan niệm nhận ấn đền Trần sẽ được thăng quan tiến chức?

Theo ông Bình, mọi công tác được đảm bảo để khu di tích văn minh, công tác tổ chức thực hiện đượcsự phối hợp rất chặt chẽ với UBND phường Lộc Vượng, nhân dân tham gia tích cực, du khách về khu di tích nhận thấy cảnh quan đã nhận được sự đầu tư bài bản.

"Bãi đỗ xe, lối vào được tổ chức, phân luồng từ sớm để du khách về tham gia lễ hội nhận thấy thông thoáng, thuận tiện. Việc tiếp nhận các đoàn khách và nhân dân về dâng lễ đầu năm được lực lượng công an thành phố xây dựng kế hoạch độc lập được Giám đốc Công an tỉnh và lãnh đạo thành phố phê duyệt. Với sự vào cuộc của các cấp ngành… đã tạo không khí hết sức đông vui, du khách hân hoan phấn khởi... Mong người người nhà nhà sức khoẻ, bình an, công việc thuận lợi, cuộc sống ấm no, hạnh phúc", ông Bình chia sẻ.

Cũng theo ông Bình, nhân dân đã hiểu được rõ ý nghĩa của Lễ hội khai ấn đền Trần. "Trước đây một số người nghĩ rằng nhận ấn đền Trần sẽ được thăng quan tiến chức nhưng không phải. Chúng ta nên hiểu rằng đây là nghi thức tâm linh của các bậc tiền nhân nhà Trần cùng với con cháu nhà Trần hiện nay đang duy trì nghi lễ này với mong muốn rằng mỗi mùa xuân về, sau một năm lao động công tác kết thúc ngày nghỉ Tết vua Trần tổ chức lễ hội với tâm ý ban cho phúc lộc muôn nhà về sức khoẻ, bình an, hạnh phúc, mong quốc gia được hưng thịnh, hạnh phúc đến với nhân dân được dài lâu, đối với nhân dân luôn luôn cố gắng học tập, lao động tốt để hoàn thành những công việc trong năm", ông Bình nhấn mạnh.

Đại diện ban tổ chức cũng mong rằng nhân dân bố trí thời gian hợp lý, cố gắng không tập trung đông người, không chen lấn xô đẩy đêm ngày 14, rạng sáng ngày 15 tháng Giêng để lễ hội diễn ra thuận lợi, văn minh, lịch sự tạo nên nét đẹp văn hoá của những người tham gia lễ hội nói chung và lễ hội đền Trần Nam Định nói riêng.

Bà Nguyễn Thị Như, Phó Chủ tịch UBND TP.Nam Định, Trưởng BTC Lễ hội khai ấn đền Trần Nam Định 2023 cho biết sau 3 năm không tổ chức, lễ khai ấn năm nay diễn ra vào thứ bảy nên dự báo lượng khách rất đông. Vì thế, nhiều phương án bảo đảm an ninh trật tự, an toàn cháy nổ đã được đặt ra.

"4 điểm phát ấn được tổ chức khoa học, bảo đảm an toàn cho nhân dân vào, ra nhận ấn. Lượng ấn cũng bảo đảm cho du khách tham gia xin lộc đầu xuân. Ngoài ra, lực lượng an ninh trật tự, công an đã tập dượt, triển khai các phương án bảo đảm an ninh lễ hội. BTC lễ hội sẽ tiếp tục duy trì hệ thống camera an ninh, nếu phát hiện cá nhân nào, nhất là cán bộ, đảng viên, có các hành vi phản cảm trong lễ hội sẽ thông báo về cơ quan, đơn vị để có biện pháp xử lý", bà Như thông tin.