Internet Explorer khai tử: Những kí ức đọng lại gì với người dùng?

Microsoft vô hiệu hóa vĩnh viễn Internet Explorer cho tất cả các thiết bị

Công ty Microsoft đã vô hiệu hóa vĩnh viễn phiên bản Internet Explorer dành cho máy tính để bàn trên một số phiên bản Windows 10 nhất định, và cập nhật trình duyệt mới hơn, Microsoft Edge. Tất cả các thiết bị tiêu dùng và thương mại khác chưa được chuyển hướng từ Explorer sang Microsoft Edge cũng sẽ sớm bị ảnh hưởng, công ty cho biết trong một tuyên bố. Giờ đây, khi người dùng cố gắng truy cập Internet Explorer, họ sẽ được chuyển hướng đến Edge.

Internet Explorer lần đầu tiên xuất hiện khi nào?

Microsoft đã phát hành phiên bản đầu tiên của Internet Explorer vào năm 1995, kỷ nguyên lướt web xa xưa vốn bị chi phối bởi trình duyệt phổ biến rộng rãi đầu tiên, Netscape Navigator. Sự ra mắt của Internet Explorer báo hiệu sự khởi đầu của sự kết thúc của Navigator: Microsoft tiếp tục liên kết IE với hệ điều hành Windows phổ biến của họ với nhau chặt chẽ đến mức nhiều người chỉ đơn giản sử dụng nó theo mặc định thay vì dùng Navigator.

Công ty đã tạo ra 11 phiên bản Explorer trong suốt quá trình tồn tại của mình, với phiên bản cuối cùng được phát hành vào năm 2013. Trong nhiều năm, Internet Explorer là trình duyệt phổ biến trên PC Windows – trước khi các đối thủ như Firefox của Mozilla và Chrome của Google cướp đi người dùng.

Microsoft Edge, trình duyệt mới hơn của gã khổng lồ công nghệ, đã được phát hành để thay thế Explorer vào năm 2015, nhưng cả hai cùng tồn tại trên các thiết bị cho đến tuần này.

Vào tháng 6 năm ngoái, Microsoft đã thông báo ngừng hoạt động Explorer, nhưng phải đến ngày 14/2/2023, trình duyệt này mới ngừng hoạt động đối với người dùng. Các thành phần trực quan và biểu tượng của Internet Explorer 11 trong menu bắt đầu và thanh tác vụ trên các hệ điều hành Window cũng sẽ bị loại bỏ dần vào tháng 6/2023.

"Với số lượng ngày càng tăng của các trang web không còn hỗ trợ Internet Explorer, Microsoft Edge cung cấp trải nghiệm duyệt web nhanh hơn, an toàn hơn và hiện đại hơn mà vẫn có thể mở các trang web cũ vốn phải phụ thuộc vào Internet Explorer khi cần", công ty cho biết trong thông báo của mình.

Sean Lyndersay, tổng giám đốc của Microsoft Edge Enterprise, cho biết Microsoft Edge đi kèm với chế độ Internet Explorer (chế độ IE), cho phép người dùng truy cập các trang web không được trình duyệt hiện đại hỗ trợ.

RIP Internet Explorer: Yêu hay ghét nó, không quan trọng. Câu chuyện cuộc đời của IE thật hấp dẫn

Đó là ngày 16 tháng 8 năm 1995. Là ngày mà ca khúc "Waterfalls (Thác nước)" của nhóm nhạc nữ R&B người Mỹ TLC trở thành bài hát số 1 trong nước. Bill Clinton thì đã ở trong Nhà Trắng. Và đây cũng là ngày mà công ty Microsoft đã giới thiệu một cách mới để lướt web: Internet Explorer.

Cho đến ngày 14/2/2023, trình duyệt web từng được cả một thế hệ yêu thích lẫn ghét bỏ, đã chính thức ngừng hoạt động, bị cuốn vào thùng rác của lịch sử internet.

Sự kiện này đã khơi dậy cảm giác hoài cổ mạnh mẽ đến bất ngờ về những năm 1990 và đầu những năm 2000, thời đại mà nhiều người lần đầu tiên biết đến thế giới trực tuyến thông qua các kết nối quay số, phòng trò chuyện và các trang mạng xã hội lâu đời như Friendster.

Giờ đây, Internet Explorer không còn nữa, nhiều người cho rằng đã có lúc biểu tượng nhỏ màu xanh lam với chữ "e" viết thường là dấu ấn không thể quên trong phòng ngủ thời thơ ấu, phòng ký túc xá đại học hay phòng làm việc, tất cả đều lắng đọng trong ký ức của nhiều người.

Brett Babino, 27 tuổi, một công nhân Amazon đến từ Port Arthur, Texas, cho biết: "Mặc dù tôi không sử dụng nó nữa, nhưng tôi vẫn sẽ nhớ ý tưởng về nó. Nhờ nó tôi từng được học và chơi các trò chơi trực tuyến như Club Penguin".

"Dù Internet Explorer hoạt động thật chậm", anh Babino nói, "nhưng nó đã giúp tôi vượt qua rất nhiều thứ". Anh ấy là một trong số nhiều người chúc mừng sự ra đi của Internet Explorer, bằng cách trìu mến nhớ lại tầm quan trọng của nó một thời, mặc dù nó có rất nhiều lỗi.

"Hôm nay đánh dấu sự kết thúc chính thức hỗ trợ của Microsoft cho Internet Explorer", Marques Brownlee, một nhà sản xuất video trên web, đã viết trên Twitter. "RIP cho trình cài đặt trình duyệt lướt web từng là số 1 mọi thời đại".

Còn Phòng thí nghiệm Khoa học Máy tính và Trí tuệ Nhân tạo của Viện Công nghệ Massachusetts gửi lời chia buồn. "Hãy yên nghỉ, Internet Explorer", phòng thí nghiệm này viết trên Twitter.

Michael L. Nelson, giáo sư khoa học máy tính tại Đại học Old Dominion, nói rằng quyết định của Microsoft đóng cửa Internet Explorer và chuyển người dùng sang trình duyệt mới hơn của họ, Edge, "đánh dấu sự kết thúc của một kỷ nguyên".

Ông nói: "Việc đưa Internet Explorer vào hệ điều hành Windows phổ biến và yêu cầu nó phải được sử dụng trên một số trang web của chính phủ đã khiến trình duyệt trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của hàng triệu người". Nó cũng đẩy nhanh sự sụp đổ của Netscape Navigator, trình duyệt web thương mại đầu tiên trên thế giới.

Giáo sư Nelson còn cho biết: "Internet Explorer chắc chắn không phải là trình duyệt đầu tiên, nhưng việc nó được đưa vào Windows vào giữa những năm 1990 đã thực sự giúp đưa web đến với một lượng người dùng rất lớn và khiến Internet trở nên dễ tiếp cận hơn". Mặc dù vậy, ông ấy nói: "Nó chưa bao giờ là một trình duyệt tuyệt vời".

Giáo sư Nelson nói thêm: "Nếu bạn muốn làm những thứ có hiệu suất cao hoặc muốn đi tiên phong, thì bất cứ thứ gì từ Microsoft cũng giống như việc bạn lái chiếc Toyota Camry của mẹ bạn vậy. Nó đã hoàn thành công việc nhưng không ai hào hứng với một trình duyệt thực sự hiệu suất thấp và không được yêu thích".

Trong một bài đăng trên blog về việc ngừng hoạt động của trình duyệt, Sean Lyndersay, tổng giám đốc của Microsoft Edge Enterprise, cho biết rằng, mặc dù đóng vai trò đáng chú ý trong sự phát triển của web, nhưng "danh tiếng của Internet Explorer ngày nay xứng đáng là một trong những sản phẩm từ một thời đại cũ hơn - hành vi kỳ quặc và thiếu tính bảo mật so với một trình duyệt hiện đại".

Vào những năm 1990, Microsoft buộc phải bảo vệ Internet Explorer trong một vụ kiện chống độc quyền lớn do Bộ Tư pháp Mỹ đưa ra. Bộ cáo buộc công ty đã vi phạm một sắc lệnh đồng ý trước đó khi yêu cầu các nhà sản xuất máy tính sử dụng trình duyệt của Microsoft như một điều kiện để sử dụng Windows.

Năm 2001, bộ này thông báo rằng họ không còn tìm cách chia đôi công ty, hay cho rằng Microsoft đã ràng buộc Internet Explorer với hệ điều hành Windows của họ một cách bất hợp pháp.

Nhưng Microsoft cũng gặp rắc rối với các nhà quản lý châu Âu, những người nói rằng việc buộc Internet Explorer vào Windows đã mang lại cho thị trường này một lợi thế cạnh tranh không công bằng so với các đối thủ.

Nhưng cũng trong những năm kể từ đó, nhiều người dùng Internet Explorer đã chuyển sang Google Chrome, Firefox hoặc Safari, họ thấy chúng nhanh hơn, an toàn hơn và ít có khả năng gặp sự cố hơn. Trong khi người dùng phàn nàn rằng IE chậm, dễ bị treo và dễ bị hack. Thị phần của IE, vào đầu những năm 2000 là hơn 90%, nhưng bắt đầu giảm dần khi người dùng tìm thấy các lựa chọn thay thế hấp dẫn hơn. Brett Babino cho biết, khi anh ấy tải xuống Chrome vào năm 2015, anh thấy rằng nó cung cấp nhiều tính năng và tiện ích mở rộng hơn và nó "đẹp mắt hơn về mặt thẩm mỹ". Anh ấy không bao giờ nhấp vào Internet Explorer nữa kể từ đó: "Nó chỉ mờ dần đi trước khi mất bóng vào ngày hôm nay".