HLV Philippe Troussier: "Người huấn luyện sư tử" và bí quyết tạo phép màu

Vào đầu những năm 2000, Hidetoshi Nakata là thần tượng số một của bóng đá Nhật Bản. Nhưng tiền vệ khi ấy đang chơi cho Parma không thích HLV Philippe Troussier, người quá hà khắc và muốn triệt tiêu thái độ ngôi sao của anh. Thuyền trưởng ĐT Nhật Bản đã gây sốc cho cả xứ mặt trời mọc với tuyên bố sẵn sàng loại Nakata khỏi danh sách tham dự World Cup 2002.

Truyền thông Nhật phần lớn đứng về Nakata. Họ nói rằng Troussier luôn tìm cớ để hạ bệ “Beckham của Nhật Bản" bởi có thành kiến sâu đậm. Là một người thích kiểm soát, ông cấm các cầu thủ dùng điện thoại di động hay đến cửa hàng tiện lợi mua đồ ăn vặt. Đặc biệt, quy định nghiêm ngặt về chuyện áo xống. “Đừng có ăn mặc lôi thôi như Nakata”, Troussier yêu cầu.

Đúng là Troussier có chủ ý, nhưng điều này tốt cho chính Nakata và ĐT Nhật Bản. Theo một trích dẫn từ Washington Post, ông nhận thấy nhiều cầu thủ không thoải mái, có xu hướng đánh mất mình khi chơi bên cạnh ngôi sao trở về từ Serie A.

“Họ có sự tôn trọng thái quá, thậm chí sợ hãi trước người đàn anh nổi tiếng”, ông nói. “Tôi không đến để dạy người Nhật chơi bóng. Họ kỹ thuật sẵn rồi. Công việc của tôi, bằng tính cách khắc nghiệt, là tạo ra một tập thể gắn kết, giàu thể lực, kỷ luật, cứng rắn và tự chủ”.

Việc vị trí của Nakata không còn mặc nhiên trong đội hình xuất phát đã khiến quá trình biến đổi ĐT Nhật diễn ra nhanh hơn. Các cầu thủ cuối cùng cũng tự tin phát huy các phẩm chất của mình, còn Nakata cúi đầu, chấp nhận phương pháp của “Phù thủy trắng”.

Sau khi giúp ĐT Nhật Bản vô địch Asian Cup 2000, á quân FIFA Confederations Cup 2001, HLV người Pháp tiếp tục đưa họ vào đến vòng 1/8 World Cup 2022. Từ ghét bỏ, người Nhật chuyển sang tôn sùng Troussier. Những từ ngữ như “độc tài”, “xa cách”, “kiêu ngạo” rơi vào quên lãng. Thay vào đó là những mỹ từ “Troussier Japan”, “Troussier kantoku - nhà lãnh đạo” hay “Người giỏi nhất”.

Trong suốt 40 năm của sự nghiệp huấn luyện, Troussier làm nên vô số chiến tích, biến các đội bóng nhỏ thành một hiện tượng và hai lần dự World Cup. Cùng với đó là rất nhiều tranh cãi xoay quanh tính cách có phần độc đoán.

Ông từng tống Victor Ikpeba và Jay Jay Okocha lên băng ghế dự bị hồi dẫn dắt Nigeria, rời ghế HLV ĐT Bờ Biển Ngà sau khi gọi Chủ tịch LĐBĐ là kẻ ngốc. Cuộc nổi dậy của các cầu thủ CLB Kaizer Chiefs (Nam Phi) và cáo buộc hành hạ, đối xử tệ bạc với học trò trên sân tập ở ĐT Nam Phi khiến ông mất ghế. Huyền thoại ĐT Pháp Bixente Lizarazu còn tuyên bố “muốn ngắt đầu Troussier” sau các mâu thuẫn ở Marseille.

Với Troussier, bí quyết thành công chính là kỷ luật sắt. Hơi trái ngược với cựu HLV ĐT Việt Nam Park Hang-seo, chiến lược gia người Pháp không đến để trở thành bạn bè tâm giao với các cầu thủ. Theo ông, HLV giống như người huấn luyện sư tử. “Bạn đang phải đối phó với con mãnh thú sẽ xơi tái bạn trong nháy mắt, vì vậy phải mạnh mẽ, ép nó làm những điều có thể nó không muốn làm”, Troussier nói.

“Phù thủy trắng” lãnh đạo theo phong cách chỉ huy, với sự cứng rắn, nghiêm khắc và không ngại tạo ra các cuộc chiến. Troussier rời Pháp chính vì đất nước ông không có văn hóa ra lệnh, chỉ có đối thoại, mà ông thì có quá nhiều triết lý mới mẻ, những ý tưởng đột phá có thể khiến cầu thủ bị sốc. Được biết đến với khả năng tìm kiếm tài năng trẻ và đào tạo họ thành siêu sao, ông tự tin loại bỏ bất kỳ ai chống đối.

Dẫn dắt ĐT Việt Nam ở tuổi 67, Troussier đã nền tính hơn nhiều. Tuy nhiên đây vẫn là một vị HLV không bao giờ thỏa hiệp và luôn giữ cái đầu lạnh trước “bầy sư tử”. Nhìn lại sự nghiệp với đủ thăng trầm của tân HLV ĐT Việt Nam, có một điều khá chắc, chỉ cần đi theo ông, phép màu sẽ được tạo ra.

Hợp đồng giữa VFF và HLV Philippe Troussier có thời hạn tới 31/7/2026. Trước mắt, HLV người Pháp sẽ đảm nhận công việc ở cả đội tuyển Việt Nam lẫn U23 Việt Nam. Ông sẽ hoàn thiện ban huấn luyện ngay trong tháng 2 trước khi bắt đầu công việc với mức lương không cao hơn nhiều so với HLV Park Hang-seo.