Dân Việt

Khám phá công trình nghìn năm tuổi với lối kiến trúc độc đáo “có một không hai” ở Thủ đô

Thảo Quyên - Bích Thuận 03/03/2023 11:00 GMT+7
Với kiến trúc độc đáo, vẻ đẹp nhuốm màu thời gian và mang nhiều giá trị thiêng liêng, chùa Một Cột (Hà Nội) sở hữu một sức hút mãnh liệt đối với cả du khách trong và ngoài nước.

Clip ngôi chùa cổ ở Hà Nội. Thực hiện. Thảo Quyên - Bích Thuận.

Khám phá công trình nghìn năm tuổi với lối kiến trúc độc đáo “có một không hai” ở Thủ đô - Ảnh 2.

Chùa Một Cột là một trong những địa điểm tham quan nổi tiếng ở Hà Nội, thu hút lượng lớn du khách ghé thăm mỗi ngày. Chùa được vua Lý xây dựng trên đất thôn Thanh Bảo, huyện Quảng Đức, phía tây Hoàng thành Thǎng Long xưa. Ngày nay, chùa thuộc quận Ba Đình, nằm ở công viên phía sau phố Ông Ích Khiêm, cạnh quần thể Quảng trường Ba Đình và Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ảnh: Thảo Quyên.

Khám phá công trình nghìn năm tuổi với lối kiến trúc độc đáo “có một không hai” ở Thủ đô - Ảnh 3.

Năm 1049, chùa bắt đầu được khởi công xây dựng dựa trên giấc mộng thấy Phật Quan Âm trên toà sen của vua Lý Thái Tông. Đến đời vua Lý Nhân Tông, chùa được cải tạo, xây hồ Linh Chiểu và trang trí thêm một toà sen mạ vàng ở đỉnh cột. Ẩn trong tòa sen là một ngôi đền sơn tím, điêu khắc hình chim thần trên mái nhà, phía trong có tượng Quan Thế Âm mạ vàng. Ảnh: Thảo Quyên.

Khám phá công trình nghìn năm tuổi với lối kiến trúc độc đáo “có một không hai” ở Thủ đô - Ảnh 4.

Cột trụ của chùa Một Cột được dựng bằng 2 cột đá chồng lên nhau tạo thành khối trụ đứng có chiều cao 4m chưa tính phần chìm phía dưới chân. Đường kính cột đá rộng 1,2m gồm hai khúc chồng lên nhau thành một khối, bên trên có hệ thống đòn gỗ làm giá đỡ. Ảnh: Thảo Quyên.

Khám phá công trình nghìn năm tuổi với lối kiến trúc độc đáo “có một không hai” ở Thủ đô - Ảnh 5.

Mái chùa được lợp bằng ngói vảy truyền thống màu đỏ, bốn góc uốn cong, trên đỉnh đắp hình "Lưỡng long chầu nguyệt". Trong quan niệm người Việt, rồng luôn là con vật linh thiêng, biểu tượng cho quyền uy, sức mạnh. Và hình ảnh "Lưỡng long chầu nguyệt" trên các mái đình đền, chùa chiền không chỉ biểu tượng cho sức mạnh thần thánh mà còn ẩn trong đó những giá trị nhân văn, phản chiếu trí tuệ, ước vọng của con người. Ảnh: Thào Quyên.

Khám phá công trình nghìn năm tuổi với lối kiến trúc độc đáo “có một không hai” ở Thủ đô - Ảnh 6.

Đài Liên Hoa có kết cấu hình vuông, mỗi chiều dài 3m. Bên trong đài Liên Hoa đặt tượng Phật Quan Âm với lối trang trí tinh xảo, sắc nét. Xung quanh bày biện nhiều đồ thờ: đôi lục bình gốm sứ, bộ ấm chén thờ, lư hương bằng đồng... Trên trần phía trong cùng đặt tấm hoành phi nhỏ ghi 3 chữ vàng "Liên Hoa Đài" trên nền sơn đỏ. Ảnh: Thảo Quyên.

Khám phá công trình nghìn năm tuổi với lối kiến trúc độc đáo “có một không hai” ở Thủ đô - Ảnh 7.

Ngôi chùa dựng trên cột vươn lên khỏi mặt nước là kiến trúc hết sức độc đáo, gợi hình tượng một bông sen vươn thẳng lên khỏi ao. Ao được bao bọc bởi hàng lan can làm bằng những viên gạch sành tráng men xanh. Kiến trúc chùa xây dựng gần với kiến trúc còn để lại thời Nguyễn. Ảnh: Thảo Quyên.

Khám phá công trình nghìn năm tuổi với lối kiến trúc độc đáo “có một không hai” ở Thủ đô - Ảnh 8.

Kiến trúc của chùa Một Cột hết sức độc đáo, mô phỏng một đoá hoa sen nở trên mặt nước - loài hoa tượng trưng cho sự tinh khiết và cao quý của Phật pháp. Vì vậy mà dân gian vẫn gọi chùa Một Cột là Liên Hoa Đài. Cấu trúc của chùa hiện nay gồm có: Cột trụ, đài Liên Hoa, mái chùa. Ảnh: Thảo Quyên.

Khám phá công trình nghìn năm tuổi với lối kiến trúc độc đáo “có một không hai” ở Thủ đô - Ảnh 9.

Ngày nay, mỗi khi đến Hà Nội, chùa Một Cột lại thu hút đông đảo du khách ghé thăm. Sau gần 1000 năm tồn tại, chùa Một Cột được Bộ Văn hóa thông tin và Du lịch xếp hạng Di tích lịch sử kiến trúc nghệ thuật quốc gia (1962), được ghi danh trong sách kỷ lục Guiness Việt Nam "Ngôi chùa có kiến trúc độc đáo nhất Việt Nam". Hiện đây là một trong những ngôi chùa nổi tiếng và được nhắc đến nhiều nhất trong lịch sử Việt Nam cũng như trong giới nghiên cứu trong và ngoài nước. Ảnh: Thảo Quyên.

Khám phá công trình nghìn năm tuổi với lối kiến trúc độc đáo “có một không hai” ở Thủ đô - Ảnh 10.

Qua bao thăng trầm, chùa Một Cột đã trải qua không ít lần trùng tu, phục dựng. Năm 1955, Nhà nước cho tái dựng chùa theo thiết kế của kiến trúc sư Nguyễn Bá Lăng. Bà Nguyễn Hương Thảo (Thái Bình), một du khách tham quan tại chùa Một Cột cho hay: Chùa Một Cột không chỉ được đánh giá là ngôi chùa có kiến trúc nghệ thuật độc nhất ở Việt Nam cũng như châu Á mà còn được biết đến là điểm đến tâm linh, trở thành biểu tượng văn hóa ngàn năm của Thủ đô Hà Nội. "Khi đến đây, chúng tôi thấy khá ấn tượng với lối kiến trúc độc đáo tại chùa Một Cột. Nếu có dịp tôi nhất định sẽ quay trở lại đây thêm nhiều lần nữa", bà Thảo chia sẻ.