Mối đe dọa của AI với thế giới có thể "cấp bách hơn" biến đổi khí hậu?

Trí tuệ nhân tạo sáng tạo đã trở thành một từ thông dụng trong năm nay, với các ứng dụng như ChatGPT thu hút được sự yêu thích của công chúng, khiến các công ty đổ xô tung ra các sản phẩm tương tự mà họ tin rằng sẽ thay đổi bản chất công việc.

Hàng triệu người dùng đã bắt đầu thử nghiệm những công cụ như vậy, những công cụ mà những người ủng hộ cho rằng, nó có thể giúp chẩn đoán y tế, viết kịch bản, tạo bản tóm tắt pháp lý và phần mềm gỡ lỗi. Nhưng nó cũng dẫn đến mối lo ngại ngày càng tăng về cách công nghệ này có thể dẫn đến vi phạm quyền riêng tư, đưa ra quyết định sai lệch về việc làm, lừa đảo quyền lực và thúc đẩy thông tin sai lệch cho các chiến dịch.

Nắm rõ được thực trạng này, Geoffrey Hinton, được biết đến rộng rãi với tư cách là một trong những "bố già của AI", gần đây đã tuyên bố rời khỏi Alphabet, sau một thập kỷ làm việc tại công ty, nói rằng ông muốn lên tiếng về những rủi ro của công nghệ AI đang gây chấn động ngành hiện nay.

Công việc của Hinton được coi là cần thiết cho sự phát triển của các hệ thống AI đương đại. Năm 1986, ông là đồng tác giả của bài báo chuyên đề mang tính cột mốc quan trọng trong sự phát triển của mạng lưới thần kinh làm nền tảng cho công nghệ AI. Năm 2018, ông ấy đã được trao Giải thưởng Turing để ghi nhận những đột phá trong nghiên cứu của ông ấy.

Nhưng giờ đây, ông ấy là một trong số ngày càng nhiều các nhà lãnh đạo công nghệ công khai bày tỏ lo ngại về mối đe dọa có thể do AI gây ra, nếu máy móc đạt được trí thông minh cao hơn con người và nắm quyền kiểm soát hành tinh.

"Tôi không muốn giảm giá trị cấp bách của biến đổi khí hậu. Bạn không nên lo lắng về biến đổi khí hậu dù đó cũng là một rủi ro lớn", Hinton nói. "Nhưng tôi nghĩ rằng mối đe dọa từ AI đối với xã hội có thể sẽ trở nên khẩn cấp hơn”.

Ông nói thêm: "Với tình trạng biến đổi khí hậu, rất dễ dàng để đề xuất những gì bạn nên làm: bạn chỉ cần ngừng đốt carbon. Nếu bạn làm vậy, cuối cùng mọi thứ sẽ ổn. Đối với mối đe dọa từ AI, không rõ bạn nên làm gì”.

OpenAI do Microsoft hậu thuẫn đã nổ phát súng đầu tiên trong cuộc chạy đua vũ trang công nghệ vào tháng 11/2022, khi họ cung cấp công khai chatbot ChatGPT. Nó nhanh chóng trở thành ứng dụng phát triển nhanh nhất trong lịch sử, đạt 100 triệu người dùng hàng tháng chỉ sau hai tháng ra mắt.

Vào tháng 4/2023, Giám đốc điều hành Twitter, Elon Musk, đã cùng hàng nghìn người ký vào một bức thư ngỏ kêu gọi tạm dừng sáu tháng trong việc phát triển các hệ thống mạnh hơn GPT-4 mới ra mắt gần đây của OpenAI.

Các bên ký kết bao gồm Giám đốc điều hành AI Emad Mostaque, các nhà nghiên cứu tại DeepMind thuộc sở hữu của Alphabet, và những người tiên phong về AI khác là Yoshua Bengio và Stuart Russell.

Trong khi Hinton chia sẻ mối quan tâm của các bên ký kết rằng, AI có thể trở thành mối đe dọa hiện hữu đối với nhân loại, nhưng ông cũng không đồng ý với việc tạm dừng nghiên cứu.

“Điều đó hoàn toàn phi thực tế”, ông nói. “Tôi ở trong phe cho rằng đây là một rủi ro hiện hữu, và nó đã đủ gần để chúng ta phải làm việc rất chăm chỉ ngay bây giờ và dành nhiều nguồn lực để tìm ra những gì chúng ta có thể làm về nó để giải quyết”.

Tại Liên minh Châu Âu, một ủy ban gồm các nhà lập pháp đã trả lời bức thư do Musk hậu thuẫn, kêu gọi Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden triệu tập một hội nghị thượng đỉnh toàn cầu về định hướng tương lai của công nghệ AI với Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen.

Tuần trước, Ủy ban Châu Âu đã đồng ý một loạt các đề xuất mang tính bước ngoặt nhắm vào AI tổng quát, điều này sẽ buộc các công ty như OpenAI tiết lộ bất kỳ tài liệu bản quyền nào được sử dụng để đào tạo các mô hình của họ.

Trong khi đó, Biden đã có cuộc hội đàm với một số lãnh đạo công ty AI, bao gồm Giám đốc điều hành của Alphabet Sundar Pichai và Giám đốc điều hành OpenAI Sam Altman tại Nhà Trắng, trong một "cuộc thảo luận thẳng thắn và mang tính xây dựng" về nhu cầu các công ty minh bạch hơn về hệ thống AI của họ, cũng như nêu bật tầm quan trọng của việc đánh giá sự an toàn của các sản phẩm đó; và sự cần thiết phải bảo vệ chúng khỏi các cuộc tấn công ác ý, Nhà Trắng cho biết thêm.

Biden, người đã sử dụng ChatGPT và thử nghiệm nó, nói với các quan chức rằng họ phải giảm thiểu rủi ro hiện tại và tiềm ẩn mà AI gây ra cho các cá nhân, xã hội và an ninh quốc gia.

Trả lời câu hỏi về việc liệu các công ty có thống nhất với nhau về các quy định hay không, Sam Altman của OpenAI nói với các phóng viên sau cuộc họp rằng: "Thật ngạc nhiên là chúng tôi có cùng quan điểm về những gì cần phải xảy ra”.

Tại sự kiện, Chính quyền Mỹ cũng đã công bố khoản đầu tư 140 triệu đô la từ Quỹ Khoa học Quốc gia để thành lập bảy viện nghiên cứu AI mới và cho biết Văn phòng Quản lý và Ngân sách của Nhà Trắng sẽ đưa ra hướng dẫn chính sách về việc sử dụng AI của chính phủ liên bang.

Chia sẻ thêm về câu chuyện này, Hinton nói: “Các nhà lãnh đạo công nghệ hiểu rõ nhất về nó và các chính trị gia cũng phải tham gia. Nó ảnh hưởng đến tất cả chúng ta, vì vậy tất cả chúng ta phải suy nghĩ về nó”.