Cha mẹ tôi có tạo dựng được 1 căn nhà. Bây giờ mẹ tôi đã mất. Cha tôi có vợ mới nên có ý định bán căn nhà để về ở với vợ mới. Anh em chúng tôi không đồng ý, muốn giữ lại căn nhà để ở và thờ cúng mẹ. Tôi xin hỏi khi mẹ qua đời, cha tôi có quyền định đoạt tài sản hay không?
Bạn đọc Hải Quân (huyện Đức Hòa, tỉnh Long An) hỏi.
Luật sư Nguyễn Tiến Hiểu, Đoàn luật sư TP.HCM, trả lời:
Căn nhà mà cha, mẹ bạn tạo lập được là tài sản chung của hai người. Khi mẹ của bạn mất cũng chính là thời điểm mở thừa kế đối với phần tài sản riêng của mẹ bạn trong khối tài sản chung.
Do bạn không nói rõ mẹ bạn có để lại di chúc hay không nên chúng tôi tạm thời chia ra hai trường hợp như sau:
Nếu trước khi chết, mẹ bạn có để lại di chúc hợp lệ thì căn cứ vào nội dung di chúc để xác định người được hưởng di sản thừa kế.
Nếu trước khi chết, mẹ bạn không để lại di chúc thì phần tài sản của mẹ bạn sẽ được phân chia theo pháp luật.
Căn cứ theo Điều 651, Bộ Luật dân sự 2015 thì anh, em bạn và cha của bạn được xác định thuộc hàng thừa kế thứ nhất (nếu như đây là những người còn lại của hàng thừa kế thứ nhất).
Khi đó, những người thừa kế cùng hàng sẽ được hưởng phần di sản bằng nhau. Việc phân chia di sản sẽ do các đồng thừa kế thỏa thuận với nhau.
Trường hợp, việc thỏa thuận giữa các đồng thừa kế không thành thì các bên có thể khởi kiện ra tòa án có thẩm quyền để yêu cầu phân chia di sản thừa kế do mẹ bạn để lại.
Như vậy, cha của bạn không có quyền tự định đoạt toàn bộ tài sản này do tài sản là căn nhà gắn liền với phần di sản của mẹ bạn chưa được chia thừa kế.