Lý Thế Dân (626 – 649) hay còn gọi là Đường Thái Tông là vị hoàng đế thứ 2 của nhà Đường. Ông được mệnh danh là một trong 10 vị hoàng đế vĩ đại của lịch sử phong kiến Trung Quốc. Lý Thế Dân cũng là người mở ra thời kỳ "Trinh Quán chi trị". Đây cũng là những năm phồn thịnh nhất của triều Đường.
Ngoài những công trạng của mình, Lý Thế Dân còn nổi tiếng vì những chuyện hoang đường mà ông đã làm. Một trong số đó là quyết định chọn một người phụ nữ gần 50 tuổi làm phi tần của mình. Vậy người phụ nữ này là ai? Mỹ nhân này có ưu điểm gì có thể khiến Lý Thế Dân bất chấp tất cả để đưa nàng vào hậu cung?
Mỹ nhân này chính là Tiêu hoàng hậu. Tiêu hoàng hậu (567 – 648) hay còn gọi là Dạng Mẫn hoàng hậu, vốn là hoàng hậu của Tùy Dạng Đế Dương Quảng. Tiêu hoàng hậu là một công chúa của Lương Minh Đế của Tây Lương Quốc.
Sử sách ghi lại, Tiêu hoàng hậu được mô tả như một vật báu của nhân gian. Vừa chào đời, nàng đã xinh một bông hoa mẫu đơn, sắc đẹp tuyệt trần, dường như mọi thứ hoàn hảo nhất đều quy tụ nơi bà. Tuy nhiên, do Tiêu hoàng hậu sinh vào tháng 2 âm lịch, theo phong tục bấy giờ đây là tháng không tốt lành. Cha nàng vì tin vào điều này đã đưa nàng ra ngoài hoàng cung để nuôi.
Tiêu hoàng hậu từ nhỏ đã sống ngoài cung nên vẫn phải làm lụng vất vả như những cô gái thường dân khác. Tiêu hoàng hậu tính tình nhu mì, hiếu học, lại thông minh, nàng không chỉ xinh đẹp còn đa tài đa nghệ.
Sau này, nàng được gả cho con trai của Tùy Văn Đế là Tấn vương Dương Quảng. Năm Dương Quảng 25 tuổi, Tiêu công chúa và Tấn vương tổ chức hôn lễ, nàng trở thành vương phi khi mới 13 tuổi. Sau này, Dương Quảng lên ngôi kế vị, bà chính thức trở thành Tiêu hoàng hậu.
Tuy nhiên cuộc đời của Tiêu hoàng hậu lắm truân chuyên. Sóng gió ập tới khi Dương Quảng bị đại thần làm phản giết hại. Tiêu hoàng hậu lần lượt phải trải qua nhiều lần trở thành thê thiếp của nhiều bậc quân vương. Bà đã bị ép trở thành Thục phi của Vũ Văn Hóa Cập, thiếp của Đậu Kiến Đức, hoàng hậu của hai đời phiên vương Turkicic và cuối cùng là Tiêu Chiêu Dung trong hậu cung của Lý Thế Dân.
Được biết, khi gặp Lý Thế Dân, bà đã 48 tuổi còn hoàng đế mới 33. Tiêu hoàng hậu dù đã bước vào tuổi ngũ tuần nhưng nhan sắc vẫn rất trẻ đẹp. Do đó, tuy bà đã trải qua nhiều lần làm vợ của các vị quân vương khác nhau nhưng vẫn được Lý Thế Dân nạp vào hậu cung. Thậm chí, sau đó, Tiêu hoàng hậu còn dành được sự sủng ái của hoàng thượng. Vì sao một phụ nữ gần 50 tuổi lại dễ dàng nhận được sự ưu ái như vậy?
Theo sử sách ghi lại, Tiêu hoàng hậu qua nhiều đời chồng nhưng vẫn luôn trẻ trung, quyến rũ. Khi quân của Lý Thế Dân đánh bại người Đột Quyết, Tiêu hoàng hậu lúc đó đang là sủng phi của phiên vương được trở về quê hương.
Trong một lần gặp gỡ, Lý Thế Dân đã mê mệt vẻ đẹp của Tiêu hoàng hậu. Lúc này, dù Tiêu hoàng hậu đã 48 tuổi, hơn Lý Thế Dân gần 20 tuổi, bà lại đang mang thai, nhưng hoàng đế vẫn quyết nạp vào cung. Mặc cho quần thân ra sức can ngăn, Lý Thế Dân không màng tới những lời bình phẩm lập tức phong bà làm Chiêu Dung. Theo các nhà sử học, sở dĩ Lý Thế Dân sủng ái Tiêu hoàng hậu là bởi 2 nguyên nhân sau:
Thứ nhất, Lý Thế Dân tìm thấy cảm giác an toàn ở Tiêu hoàng hậu. Điểm này là một sự trái ngược trong tính cách của Đường Thái Tông bởi ông vốn được coi là một hoàng đế thích chém giết, tàn bạo. Tuy nhiên, Lý Thế Dân từ nhỏ đã không có được tình thương của mẹ, ông luôn cảm thấy bản thân thiếu đi thứ tình cảm ruột thịt này. Tiêu hoàng hậu đã vào độ tuổi chín mùi, ở bà có sự mặn mà, trưởng thành của người mẹ, có lẽ vì thế Lý Thế Dân thấy tâm hồn mình được an ủi. Sự thiếu thốn của hoàng đế bao lâu nay đã được lấy đầy bởi hình bóng người mẹ trong Tiêu hoàng hậu. Do đó, ông mới quyết định giữ bà lại bên mình.
Thứ hai, bởi một câu nói của Tiêu hoàng hậu. Khi đó, để mừng Tiêu Chiêu Dung tới hậu cung, Lý Thế Dân đã tổ chức một bữa tiệc chào đón. Ông đã bày tiệc với rất nhiều món cao lương mỹ vị, cho cung nữ gảy đàn hát ca cả ngày, thắp đèn sáng rực hoàng cung…
Sau đó, Lý Thế Dân hỏi Tiêu hoàng hậu rằng: "Nàng cảm thấy cảnh tượng này so với Tùy cung năm xưa thế nào?". Tiêu Chiêu Dung nhẹ nhàng đáp: "Bệ hạ là hoàng đế khai quốc, sao lại tự đem bản thân mình so với một vị vua làm mất nước?". Lý Thế Dân lập tức hiểu ẩn ý trong câu trả lời của Tiêu hoàng hậu, ngài rất hài lòng với tài ứng phó thông minh của bà. Vì thế, Lý Thế Dân càng thêm yêu mến, sủng ái Tiêu hoàng hậu.
Trên thực tế, cảnh tượng trong bữa tiệc của Lý Thế Dân tổ chức không bằng một phần của cung điện nhà Tùy. Tiệc của cung nhà Tùy được trang trí bằng 120 viên minh châu có đường kính lên tới 13cm mà không cần nến. Ngoài ra, trước điện còn được bày hàng núi pháo hoa, đốt hàng núi gỗ đàn hương, khung cảnh không khác gì tiên giới. Thế nhưng, với sự thông minh của mình, Tiêu hoàng hậu đã đưa ra một đáp án khiến cho Lý Thế Dân hài lòng. Câu trả lời này cũng là một trong những nguyên nhân khiến cho trái tim của Lý Thế Dân "thổn thức".