TP.HCM: Vướng tiêu chí lên quận, 5 huyện ngoại thành lựa chọn lên thành phố

UBND TP.HCM mới đây đã có báo cáo 3 năm triển khai thực hiện đề án chuyển một số huyện thành quận hoặc thành phố trực thuộc TP.HCM giai đoạn 2021 - 2030.

Theo báo cáo, UBND TP.HCM đánh giá mô hình chuyển đổi lên đơn vị hành chính quận đối với 5 huyện Bình Chánh, Hóc Môn, Nhà Bè, Củ Chi, Cần Giờ là rất khó đạt được giai đoạn từ nay đến năm 2030.

Nguyên nhân do quy định bắt buộc các huyện phải đạt theo tiêu chí của đô thị loại đặc biệt, đồng thời phải có đủ 100% các xã đủ tiêu chí để chuyển đổi sang phường. Trong khi đó, hầu hết các địa phương như huyện Cần Giờ, Củ Chi, Bình Chánh đang còn diện tích đất nông nghiệp khá nhiều.

Do vậy, mô hình thành phố thuộc thành phố là phương án được lựa chọn của cả 5 huyện. Điều này sẽ đáp ứng mục tiêu chuyển các đơn vị hành chính huyện thành đơn vị hành chính cấp đô thị, nhưng vẫn giữ lại một số khu vực nông nghiệp ngoại thành của đơn vị hành chính mới trực thuộc.

Đặc biệt, có huyện như Bình Chánh đang phấn đấu đạt tiêu chí đô thị loại III và làm thủ tục đề nghị công nhận thành phố thuộc TPHCM vào năm 2025.

Ngoài ra, đối với một số huyện còn thiếu tiêu chí dài hạn, các đơn vị lập đề án đề xuất tiếp tục cho nghiên cứu bổ sung để hoàn thiện, có thể tính đến phương án gợi mở về khả năng sáp nhập các huyện liền kề có tiêu chí chưa đạt để bổ trợ hoàn thiện lẫn nhau.

Theo ước tính, nhu cầu tổng vốn đầu tư cho 5 huyện giai đoạn 2021 - 2030 rất lớn, dự kiến khoảng 242.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, qua kết quả phân tích của Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP.HCM, cơ hội thu lại giá trị gia tăng từ đất nếu khai thác tốt, theo ước tính có thể đạt khoảng 528.000 tỷ đồng trên địa bàn 5 huyện trong 10 năm tới.

Để đảm bảo tiến độ và tính khả thi trong huy động nguồn vốn, TP.HCM cần ưu tiên đầu tư các dự án, đề án mang tính động lực trước, làm đòn bẩy để phát triển lan tỏa ra các khu vực khác trên địa bàn 5 huyện ngoại thành.

Đồng thời, cần vận dụng cơ chế chính sách khai thác tối đa giá trị gia tăng từ đất trong quá trình đầu tư, phát triển trên địa bàn các huyện, thông qua phương thức điều tiết và nguồn thuế, phí cùng mô hình điều tiết phù hợp.

Về phương hướng, với nhiệm vụ giai đoạn 2023 - 2025, UBND TPHCM sẽ tiếp tục đôn đốc, chỉ đạo các sở, ngành, 5 huyện có liên quan đẩy nhanh hoàn thiện, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt đề án đầu tư - xây dựng các huyện thành quận (hoặc thành phố thuộc TP.HCM) của UBND 5 huyện. Sau đó, thành phố tổ chức triển khai thực hiện đề án đầu tư - xây dựng các huyện thành quận (hoặc thành phố thuộc TP.HCM) giai đoạn 2021 - 2030.