Du lịch bền vững có thể "gặp họa" vì phim Hollywood

Vào cuối tháng Tư, bộ phim hài lãng mạn mới mang tên "A Tourist's Guide to Love" do đạo diễn người Mỹ gốc Á Steven Tsuchida chỉ đạo, đã leo lên vị trí đầu bảng phim tiếng Anh trên toàn cầu của Netflix. Bộ phim đã lọt vào danh sách 10 phim hàng đầu của nền tảng truyền phát này ở 89 quốc gia, mang đến một diện mạo mới cho Việt Nam sau nhiều thập kỷ Hollywood chỉ tập trung vào thời kỳ Chiến tranh Việt Nam.

Với góc nhìn này, "A Tourist's Guide to Love" đã tạo ra một sự đột phá. Được quay hoàn toàn tại Việt Nam vào đầu năm 2022, bộ phim miêu tả Việt Nam là một đất nước hiện đại, hấp dẫn và đáng mơ ước.

Du lịch bền vững có thể "gặp họa" vì phim Hollywood

Mặc dù có cảnh quay chân thực, "A Tourist's Guide to Love" vẫn tập trung đi theo hướng khai thác "sách vở" của Hollywood. Cụ thể, một phụ nữ người Mỹ tìm được hạnh phúc từ tình yêu ở một nơi hoàn toàn xa lạ. "Eat, Pray, Love" (2010) là bộ phim thành công toàn cầu đầu tiên khai thác chủ đề này, có sự tham gia của nữ diễn viên Mỹ Julia Roberts trong vai Elizabeth Gilbert, người dành một năm để đi du lịch tới Ý, Ấn Độ và đảo Bali của Indonesia, nơi cô tìm thấy tình yêu với một người nước ngoài.

Bộ phim của Tsuchida theo một kịch bản tương tự, tập trung vào hành trình thay đổi của một phụ nữ Mỹ có trái tim tan vỡ (Rachael Leigh Cook thủ vai), người tham gia một tour du lịch tới Việt Nam để hiểu rõ hơn về ngành du lịch địa phương. Cuối cùng, cô từ bỏ công việc để yêu một hướng dẫn viên tour Việt Nam quyến rũ và tự do tên Sinh (do Scott Ly đóng).

Vấn đề với các phim hài lãng mạn như "Eat, Pray, Love" là chúng chỉ lướt qua bề mặt cuộc sống tại các địa điểm được đề cập tới trong nội dung. Nhiều người Ý đã phải thốt lên ngạc nhiên khi xem Julia Roberts tìm cách ăn mỳ Ý đúng cách, sự xuất hiện dày đặc của xe Vespa và "ám ảnh" phong cách machismo kiểu Ý. Bộ phim cũng lồng ghép thông tin sai lệch về các trung tâm thiền Yoga ở Rishikesh, Ấn Độ và văn hóa tập trung vào sức khỏe ở Ubud, Bali.

Tuy nhiên, "Eat, Pray, Love" và cuốn hồi ký cùng tên của Elizabeth Gilbert mà nó dựa trên, vẫn trở thành tài liệu "gối đầu giường" đối với những khách du lịch. Đặc biệt, cách Bali được mô tả trong phim như một địa điểm hấp dẫn, an toàn và vui vẻ đã tạo ra một cuộc bùng nổ du lịch trên đảo Indonesia này, thu hút hơn 16 triệu du khách thăm vào năm 2019, trước khi đại dịch Covid-19 diễn ra.

Các bom tấn Hollywood đã có tác động tương tự ở Đông Nam Á trước đó. "The Beach" (2000), do Danny Boyle đạo diễn dựa trên cuốn tiểu thuyết năm 1996 của Alex Garland và có sự tham gia của Leonardo DiCaprio, đã giúp thúc đẩy du lịch đến các hòn đảo phía nam của Thái Lan, đặc biệt là Maya Bay, ở quần đảo Phi Phi thuộc Biển Andaman, nơi mà phần lớn bộ phim được quay.

Các bộ phim nước ngoài khác, không chỉ là Mỹ, cũng đã ảnh hưởng đến việc du khách đến các điểm đến dễ tiếp cận ở Thái Lan. Trong "The Hangover Part II" (2011), do Todd Phillips đạo diễn, Bangkok trở thành một điểm đến hấp dẫn, thu hút những du khách "ham vui" bậc nhất.

Một năm sau đó, bộ phim hài vụng về Trung Quốc "Lost in Thailand" (2012) của Xu Zheng trở thành bộ phim tiếng Trung có doanh thu cao nhất trong lịch sử Trung Quốc, là cảm hứng cho 39 triệu người xem của nó đến Thái Lan. Đất nước này sau đó đã đón 11 triệu du khách Trung Quốc vào năm 2019. Tác động của những du khách bị ảnh hưởng bởi những bộ phim này có ảnh hưởng lớn đối với nền kinh tế Thái Lan, nhưng không hoàn toàn mang tính tích cực. Ví dụ, bãi biển nổi tiếng Maya Bay đã phải đóng cửa từ năm 2018 đến 2021 để phục hồi sau hậu quả của gần hai thập kỷ đón nhận khách du lịch hàng loạt.

Mặc dù còn sớm để đánh giá tác động của bộ phim "A Tourist's Guide to Love" của Tsuchida, có vẻ như nó đã tránh được số phận của "Ticket to Paradise" (2022), một bộ phim hài lãng mạn Hollywood khác được quay tại Bali, có sự tham gia của Julia Roberts và George Clooney, nhưng đã thất bại dù đi theo kịch bản quen thuộc.

Các phương tiện truyền thông và các công ty du lịch Việt Nam đã bắt đầu cung cấp các tour du lịch dẫn đường đến các địa điểm quay chính của bộ phim. Nhưng những vấn đề có thể phát sinh nếu "Hướng dẫn du lịch tình yêu" gây ra một cuộc bùng nổ du lịch do sức hút của nó.

Theo Hội đồng Du lịch và Du lịch Thế giới, ngành công nghiệp lưu trú tạo việc làm cho hàng chục triệu người ở Đông Nam Á, bao gồm gần 11 triệu người tại Indonesia, gần 8 triệu người ở Philippines và khoảng 7 triệu người ở Thái Lan. Theo Statista, một nhà cung cấp dữ liệu Đức, ngành du lịch đã đóng góp trực tiếp hơn 9% vào tổng sản phẩm quốc nội của Việt Nam vào năm 2019. Vì vậy, việc đạt được sự cân bằng đúng đắn cho du lịch bền vững là rất quan trọng đối với nền kinh tế khu vực này.