Trái tim "Người Ý đích thực" đã ngừng đập

Với thế hệ trẻ, có nhiều người yêu thích ca khúc "Say tình" của ca sỹ Đàm Vĩnh Hưng, nhưng có thể ít người biết rằng, bản "Say tình" được cover từ 1 ca khúc nổi tiếng thế giới "L' Italiano" (Người Italia) của nhạc sỹ, ca sỹ người Ý lừng danh Toto Cutugno, bản nhạc quen thuộc được rất nhiều đứng tuổi ở Việt Nam yêu thích. Tất nhiên, như chúng ta đã biết, trong bản "Say tình" của Đàm Vĩnh Hưng đã không có từ nào nhắc đến người Ý cả.

Với một chất giọng khàn, Toto Cutugno thường biểu diễn với một phong cách tự nhiên, ông hát như đang kể chuyện vậy. Người ta cũng ít thấy ông cười trong khi hát, không mấy khi thấy ông có vẻ như đang trình diễn, như đang cố gắng hát cả.

Năm 1983, trên sân khấu được trang trí bằng lá cờ Ý ở Liên hoan âm nhạc huyền thoại Sanremo, Toto Cutugno đã biểu diễn "L'Italiano". Tuy chỉ đứng thứ Tư trong cuộc thi, nhưng ngay sau đó bài hát đã trở thành một "hit" toàn cầu. Tập hợp tất cả các khuôn mẫu trong một bài hát, "L'Italiano" tôn vinh mọi thứ của Ý. Từ chiếc Fiat 600, kem cạo râu, tinh dầu bạc hà cho đến bộ đồ kẻ sọc màu xanh. Và, tất nhiên, không thể loại trừ mì spaghetti "al dente" và cà phê espresso đậm đặc.

Nhiều nhà phê bình âm nhạc ở Ý thời kỳ đó cho rằng, ca khúc này là "một bộ sưu tập những lời sáo rỗng không giống ai", đó là lý do tại sao ở Ý ông thường được gọi là vua của âm nhạc Schlager, kiểu như nhạc giải trí, nhưng ông không phải là một Cantautore (ca sĩ, nhạc sĩ) đáng kính. Tuy nhiên, âm nhạc của ông đã tạo nên tên tuổi vượt ra ngoài biên giới đất nước Địa Trung Hải trong những năm 1980 và 1990. Đoạn tiếp theo điệp khúc của "L'Italiano" dường như nhằm vào những người chỉ trích ông: "Bởi vì tôi tự hào vì tôi là người Ý, một người Ý đích thực".

Theo các cuộc khảo sát, "L'Italiano" là một trong ba bài hát nổi tiếng nhất mọi thời đại ở Ý. Cho đến ngày nay, cả những người không phải người Ý và những người trẻ tuổi đều hát và nhảy theo bài hát mang tính biểu tượng này.

Một trong những thành tựu lớn nhất của Toto Cutugno đến vào năm 1990 khi ông giành chiến thắng trong Cuộc thi Bài hát Eurovision ở Zagreb với bài hát "Insieme 1992" ("Together"). Trước Cutugno, nước Ý chỉ chứng kiến những chiến thắng của Gigliola Cinquetti năm 1964. "Insieme 1992" là lời tuyên ngôn tình yêu dành cho một châu Âu thống nhất sau khi Bức tường Berlin sụp đổ. Cutugno hát về việc gắn kết các quốc gia Châu Âu lại với nhau, nắm bắt hoàn hảo tinh thần của buổi biểu diễn. Điệp khúc vang lên: "Đoàn kết, đoàn kết, châu Âu".

Từ những năm 1970, Cutugno đã là một nhạc sĩ và nhà soạn nhạc thành công, với những bản hit dành cho các ngôi sao như Michel Sardou ("En chantant", "Musica"), Joe Dassin ("L'été indien"), Mireille Mathieu ("Ciao bambino, xin lỗi"), Dalida ("Laissez-moi danser"), Gérard Lenorman ("Voici les clés") và Adriano Celentano ("Il tempo se ne va"). Ông cũng viết một bài hát cho ca sĩ người Mỹ Ray Charles; bài "Good love gone bad" đầy tâm hồn được hát bởi "High Priest of Soul".

Với 100 triệu album được bán ra, Cutugno là một siêu sao ở Ý và được nhiều người coi là đại sứ cho âm nhạc Ý trên toàn thế giới. Ông đã tham gia Lễ hội Sanremo huyền thoại với tư cách là nghệ sĩ biểu diễn với kỷ lục 15 lần, chỉ giành chiến thắng trong cuộc thi một lần vào năm 1980 với bài hát "Solo noi" (Only Us). Ông còn sáng tác bài hát cho thí sinh Sanremo thêm 15 lần nữa.

Trong khi các nhà phê bình âm nhạc Ý có thể không coi ông là một Cantautore đáng kính, nhưng âm nhạc của ông thực sự là di sản văn hóa của Ý.

Ngày 22/8/2023, Toto Cutugno đã kết thúc hành trình của mình ở tuổi 80, để lại sự thương nhớ của người hâm mộ âm nhạc toàn thế giới, trong đó có những người đã từng say đắm âm nhạc của ông ở Việt Nam.