Toàn cầu lên cơn sốt, 4 mặt hàng nông sản của Việt Nam tăng giá trị xuất khẩu

Thủy sản kỳ vọng ở thị trường Trung Quốc

7 tháng đầu năm 2023, xuất khẩu cá tra ghi nhận sụt giảm về trị giá ở cả 5 thị trường lớn nhất của Việt Nam. Trong đó, thị trường Trung Quốc giảm 32% về kim ngạch, còn 325 triệu USD; Mỹ giảm tới 59%, xuống mức 159 triệu USD.

Bà Lê Hằng – Giám đốc Truyền thông của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) nhận định, có 2 yếu tố ảnh hưởng đến sản xuất và xuất khẩu cá tra của Việt Nam thời gian qua. 

Một là, nền kinh tế thế giới suy giảm khiến nhu cầu mặt hàng này sụt giảm ở các thị trường lớn như Mỹ, EU và Trung Quốc trong khi đây vốn là 3 thị trường tiêu thụ chính của Việt Nam. Các thị trường khác cũng đối mặt với lạm phát khiến tiêu thụ sụt giảm.

Mặt khác, nửa đầu năm 2022, khi nền kinh tế các nước phục hồi sau đại dịch Covid - 19, các doanh nghiệp đã ồ ạt nhập khẩu với kỳ vọng tăng doanh số xuất khẩu và tiêu thụ cá tra trong nửa cuối năm 2022. Nhưng trái với dự đoán, lượng tiêu thụ cá tra không đạt như kỳ vọng khiến lượng tồn kho tăng cao và kéo dài đến đầu năm 2023.

Theo bà Hằng, điểm sáng trong bức tranh năm 2023 là việc xuất khẩu cá tra sang một số thị trường nhỏ đang có tăng trưởng tốt. 

Đây được coi là niềm hy vọng của các doanh nghiệp cá tra khi đang gặp khó khăn tại các thị trường lớn truyền thống. Điển hình như xuất khẩu sang thị trường Đức tăng 25%; xuất khẩu sang Phần Lan cao gấp 18 lần so với cùng kỳ năm trước; New Zealand tăng 17%; Thụy Điển với 25%, Singapore tăng nhẹ 1%.

Dự báo các tháng cuối năm 2023, VASEP cho rằng xuất khẩu cá tra sang Mỹ quý III có thể chững lại. VASEP kỳ vọng thị trường Trung Quốc sẽ hồi phục tốt hơn về nhu cầu, xuất khẩu cá tra có thể cao hơn nửa đầu năm 2023. Do đó, dự báo cả năm 2023 xuất khẩu cá tra có thể đạt 1,7 tỷ USD.

Xuất khẩu rau quả, xuất khẩu gạo thành điểm sáng

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và PTNT, xuất khẩu nông lâm thủy sản trong tháng 8/2023 đã xuất hiện những dấu hiệu tích cực, là cơ sở để ngành tiếp tục nỗ lực phấn đấu đạt được mục tiêu đề ra.

Cụ thể, trong tháng 8/2023, xuất khẩu nông lâm thủy sản ước đạt 4,36 tỷ USD, giảm 6,5% so với cùng kỳ năm trước. Lũy kế 8 tháng năm 2023, do giá trị xuất khẩu của nhiều mặt hàng xuất khẩu chính giảm so với cùng kỳ nên tổng kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản ước đạt 33,21 tỷ USD, giảm 9,5%.

Đáng chú ý, có một số nhóm mặt hàng có giá trị xuất khẩu tăng như: Nông sản 16,9 tỷ USD, tăng 11,5%, đóng góp bởi giá trị xuất khẩu nhóm hàng rau quả 3,45 tỷ USD, tăng 57,5%; gạo 3,17 tỷ USD, tăng 36,1%; hạt điều 2,23 tỷ USD, tăng 8,9%; cà phê 2,94 tỷ USD, tăng 2,3%.

Về thị trường, 8 tháng năm 2023, giá trị xuất khẩu nông lâm thủy sản tới các thị trường thuộc khu vực châu Á đạt 16 tỷ USD, tăng 0,2%; châu Mỹ 7,5 tỷ USD, giảm 27,4%; châu Âu 3,7 tỷ USD, giảm 13,8%. Trung Quốc, Mỹ và Nhật Bản tiếp tục duy trì là 3 thị trường xuất khẩu lớn nhất; giá trị xuất khẩu sang Trung Quốc chiếm tỷ trọng 21,9%, tăng 9,8%.

Xuất khẩu gạo, xuất khẩu rau quả được coi là điểm sáng trong 8 tháng năm 2023. Để khai thác tốt các cơ hội đẩy mạnh xuất khẩu gạo, đồng thời giữ vững an ninh lương thực, Bộ NNPTNT đã phối hợp Bộ Công Thương theo dõi sát sao và báo cáo kịp thời Ban chỉ đạo điều hành giá và Tổ điều hành thị trường trong nước tình hình sản xuất, nguồn cung các sản phẩm nông sản đang vào vụ thu hoạch, biến động giá cả, đặc biệt là các mặt hàng đang chịu tác động lớn từ thị trường thế giới như mặt hàng gạo.

Triển khai thực hiện Chỉ thị số 24 ngày 5/8/2023 của Thủ tướng Chính phủ về việc đảm bảo vững chắc an ninh lương thực quốc gia và thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu gạo bền vững trong giai đoạn hiện nay.

Trong thời gian tới, Bộ NNPTNT tiếp tục hướng dẫn các địa phương điều tiết kế hoạch sản xuất, thúc đẩy xuất khẩu; đẩy mạnh đàm phán, mở cửa thị trường xuất khẩu chính ngạch; chủ động xử lý các sự cố mất an toàn thực phẩm, các trường hợp lô hàng bị cảnh báo tại thị trường nhập khẩu; chuẩn bị tổ chức Festival quốc tế ngành hàng lúa gạo Việt Nam - Hậu Giang 2023.