Phát biểu chỉ đạo tại Diễn đàn Kinh tế TP.HCM lần thứ 4 năm 2023, khai mạc hôm nay, 15/9, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nhận định diễn đàn quy tụ được các chuyên gia có uy tín trong và ngoài nước, sẽ mang lại những giải pháp hay, những bài học kinh nghiệm quý, giúp TP.HCM triển khai hiệu quả chủ trương, chiến lược và chính sách về tăng trưởng xanh và phát triển bền vững.
"Thay mặt Thủ tướng Chính phủ, tôi đánh giá cao TP.HCM chọn chủ đề tăng trưởng xanh của Diễn đàn Kinh tế TP.HCM lần thứ 4 năm 2023, nhằm chuyển hướng và tạo động lực mới cho nền kinh tế TP theo hướng xanh và bền vững, đóng góp quan trọng về thực hiện cam kết và mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính của quốc gia", Phó Thủ tướng nói.
Theo Phó Thủ tướng Lê Minh Khái, Việt Nam ủng hộ và luôn đồng hành cùng Liên Hiệp quốc trong việc thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững. Tại COP 26, Thủ tướng đã cam kết mạnh mẽ Việt Nam sẽ đạt phát thải ròng bằng không vào năm 2050.
Chiến lược quốc gia và Kế hoạch hành động về Tăng trưởng xanh đã được Thủ tướng Chính phủ ban hành với mục tiêu giảm phát thải, xanh hóa các lĩnh vực kinh tế và phát triển có tính bao trùm. Đề án phát triển kinh tế tuần hoàn cũng đã được phê duyệt.
Tuy nhiên, để thực hiện được các cam kết quốc tế, cũng như triển khai hiệu quả các chủ trương lớn về phát triển bền vững, chỉ có nỗ lực hay quyết tâm chính trị vẫn chưa đủ, mà cần sự thấu hiểu, ủng hộ và chung tay của người dân, sự sáng tạo và tham gia mạnh mẽ của cộng đồng doanh nghiệp và địa phương, tính đồng bộ và hiệu quả của chính sách, đồng thời còn cần huy động một nguồn lực to lớn từ xã hội và các nhà đầu tư, các tổ chức tài chính trong và ngoài nước.
Theo đánh giá của Chính phủ, TP.HCM là địa phương có quy mô kinh tế lớn nhất nước, đóng góp khoảng 1/5 GDP, hơn 1/4 thu ngân sách quốc gia, dẫn đầu cả nước về thu hút FDI và xuất nhập khẩu, số doanh nghiệp đang hoạt động chiếm gần 30% cả nước.
Tuy vậy, TP.HCM cũng là địa phương có tổng lượng phát thải khí nhà kính lớn nhất: 57,6 triệu tấn, chiếm 23,3% cả nước. Về cơ bản nền kinh tế của TP chủ yếu vẫn phát triển theo hướng kinh tế tuyến tính và chưa được xanh hóa. Công tác bảo vệ môi trường có nhiều tiến bộ song còn nhiều vấn đề đặt ra, nhiều việc phải làm tích cực hơn.
Phó Thủ tướng Lê Minh Khái chỉ đạo TP.HCM tập trung 3 vấn đề chính.
Thứ nhất, Diễn đàn là cơ hội trao đổi, học hỏi cùng tiến tới nhận thức chung để hành động. Về kinh tế xanh, tăng trưởng xanh và kinh tế tuần hoàn, Việt Nam nói chung và TP.HCM nói riêng mới bắt đầu triển khai nên chưa có nhiều kinh nghiệm.
"Diễn đàn Kinh tế TP.HCM lần thứ 4 năm 2023, với chủ đề 'Tăng trưởng xanh - Hành trình hướng tới giảm phát thải ròng bằng không', là cơ hội tốt nhất để doanh nghiệp nhận thức lại mô hình kinh doanh truyền thống, tiếp cận với các cơ hội kinh doanh mới, mạnh dạn liên kết hợp tác và huy động nguồn lực để chuyển đổi mô hình kinh doanh và hướng đến hiệu quả về lâu dài.
Sự chậm trễ chuyển đổi sẽ khiến doanh nghiệp tụt hậu trong việc đáp ứng nhu cầu khác nhau về tăng trưởng xanh đã và đang ngày càng phổ biến", Phó Thủ tướng Lê Minh Khái, nói.
Sự hiện diện của nhiều chuyên gia, nhà khoa học trong lĩnh vực phát triển bền vững; đại diện lãnh đạo địa phương một số quốc gia giàu kinh nghiệm như Bỉ, Đức, Anh, Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc,… các tổ chức quốc tế lớn như WEF, UNDP, ADB,… các nhà quản trị từ các doanh nghiệp... là cơ hội rất tốt để để các địa phương chia sẻ và học hỏi các bài học kinh nghiệm, các chính sách, mô hình.
Thứ hai, TP.HCM cần tận dụng tốt cơ hội kết nối và hợp tác. Chuyển đổi xanh, và tăng trưởng xanh tạo ra nhiều cơ hội kinh doanh mới, nhưng cũng đòi hỏi nguồn lực lớn. Bao gồm tài chính, để các doanh nghiệp đầu tư công nghệ, giảm thiểu chi phí sản xuất và xử lý chất thải.
Nhân lực để thực hiện được các ý tưởng và giải pháp về kinh tế xanh.
Công nghệ, là yếu tố quyết định để có thể nâng cao hiệu quả sản xuất, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.
Các nguồn lực trên, đặc biệt cách thức để huy động được nguồn tài chính xanh, ngoài vai trò các ngân hàng rất cần sự tham gia và hợp tác chặt chẽ của các tổ chức tài chính quốc tế, với các cam kết hỗ trợ cho phát triển.
Ngoài ra, cơ hội kinh doanh từ năng lượng tái tạo; giao thông; chuỗi cung ứng hàng hóa xanh..., đang tạo ra nhiều cơ hội hợp tác kinh doanh hấp dẫn cho các doanh nghiệp trong và ngoài nước, thu hút nguồn lực to lớn từ xã hội.
"Trong bối cảnh thế giới mới, phương thức triển khai tăng trưởng xanh có nhiều thay đổi với cách tiếp cận đi vào thực chất hơn, Việt Nam nói chung và TP.HCM nói riêng vẫn cần nhiều hỗ trợ từ các bên liên quan trong và ngoài nước", ông Khái nhấn mạnh.
Cuối cùng, các hoạt động tiếp nối sau Diễn đàn. Theo Phó Thủ tướng, diễn đàn được coi như một khởi động. Những hành động trong thực tế tiếp theo mới quyết định sự thành công.
Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cũng chỉ đạo các Bộ ngành liên quan lắng nghe, trao đổi về các ý kiến từ các bài học kinh nghiệm, đề xuất của doanh nghiệp, đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện các chính sách hỗ trợ, các tiêu chí xanh, các mô hình thử nghiệm.
"Với đặc thù về đô thị, quy mô dân số, tính năng động của nền kinh tế, TP.HCM là nơi thử nghiệm rất tốt các chính sách thúc đẩy kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn. Đặc biệt trong bối cảnh TP.HCM có Nghị quyết 98 về thí điểm một số cơ chế chính sách đặc thù", ông Khái nói thêm.