Trong Phật giáo, cúng dường chủ yếu được chia thành cúng dường tài sản và cúng dường Pháp. Trong đó, cúng dường Pháp là quan trọng nhất.
Nếu đến chùa, chúng ta sẽ thấy trước tôn tượng chư Phật, Bồ Tát linh thiêng và trang nghiêm luôn có nhiều lễ vật khác nhau như trái cây, hoa, nhang, đèn, nến, nước đại từ bi, tịnh và âm nhạc Phật giáo dễ chịu...
Cúng dường gì cũng tùy tâm người cúng dường, chỉ cần thành tâm thì mọi sự đóng góp đều vô giá trị. Nhưng điều chúng ta cần hiểu là cúng dường trước Phật không phải để "khoe", không phải phô trương, làm phước "hời hợt".
1. Trái cây phải được giữ tươi, không bị hư
Trái cây cúng Phật có một ý nghĩa đặc biệt, chủ yếu có hai ý nghĩa.
Thứ nhất, chúng ta đều biết đạo Phật coi trọng đạo nhân quả nhất. Dâng hoa quả trước Phật là để nhắc nhở đại chúng hiểu nhân quả và tôn trọng nhân quả.
Dâng hoa trước Phật tượng trưng cho nhân lành, dâng quả tượng trưng cho quả lành, hoa nở hoa kết trái tức là thiện hữu thiện báo, chỉ có khuyên người làm việc thiện mới có thể chân chính cải biến vận mệnh.
Hai, chúng ta nên hiểu đạo Phật không phải là mê tín dị đoan, Phật không phải là thần linh mà là đấng giác ngộ, Phật là người quá khứ, người là Phật vị lai.
Nếu chúng sanh tinh tấn tu hành, thì cũng có thể thành Phật đạo.
Trong Phật giáo, người tu hành có ba loại chứng quả là A La Hán, Bồ Tát và Phật, trong đó A La Hán thuộc Phật giáo Tiểu Thừa, Bồ Tát và Phật thuộc Phật giáo Đại Thừa, chứng đắc "Phật" là viên mãn và hoàn mỹ nhất.
Để tránh những biểu hiện xấu, bất kính và tạo nghiệp chướng, khi dâng hoa quả trước Phật, chúng ta phải chú ý đảm bảo hoa quả tươi, nguyên vẹn, không bị thối rữa, hư hỏng.
Ngay cả khi trong quá trình cúng phát hiện quả bị hư hỏng thì cũng nên kịp thời thay thế bằng quả tốt.
2. Hoa quả phải rửa sạch trước khi cúng
Cũng như dâng nước cúng Phật, cúng Phật cũng là tâm thanh tịnh của mình, có tâm cung kính thì việc gì cũng nên làm, không nên đối phó.
Có người làm việc gì cũng rất cẩu thả, trái cây mua về không rửa sạch, đem dâng lên Phật còn dính đầy bụi đất, không rửa sạch, đem lá cây tạp... Những hành vi này là không đúng.
Làm sạch bất kỳ vật dụng nào cũng giống như làm sạch bụi bẩn trong tâm hồn chúng ta, gột rửa bụi bặm và thanh lọc tâm hồn chúng ta.
Trái cây được tẩy sạch sẽ thơm tho sạch sẽ khiến người nhìn thấy vui vẻ, tăng thêm phúc khí.
Hoa quả cúng Phật không đặc biệt chú trọng, muốn bao nhiêu tùy ý, sau khi rửa sạch hoa quả, xếp vào đĩa thành hình uy nghiêm rồi đặt trước mặt Phật.
3. Không cúng trái cây có mùi hôi
Các loại trái cây cúng Phật không có yêu cầu gì lớn, thông thường là các loại trái cây mình ăn thường xuyên như táo, chuối, lê, cam, nho, dưa hấu, thanh long,..., đều có thể chấp nhận được. Những loại trái cây này có mùi thơm hơn, giá cả phù hợp với hầu hết mọi người và họ đều có thể mua được.
Nhưng nói đến một loại trái cây - ví dụ sầu riêng, mùi của nó hầu hết mọi người đều không thể chấp nhận được, tốt hơn hết là không nên mang đi cúng dường, bởi có chút bất kính với Tam Bảo.
Người ta cho rằng từ "lê" đồng âm với nghĩa là "tách biệt", không thể dùng làm lễ vật, lời này có đáng tin không?
Trong Phật giáo không có câu nói này, Phật giáo cho rằng "quả lê" mang ý nghĩa "tiêu trừ khổ đau, đạt được hạnh phúc", là một biểu tượng tốt, có thể tin tưởng dùng làm lễ vật.
Chúng ta thường cúng dường vào buổi sáng và nhận đồ cúng dường vào buổi tối, hoặc chúng ta có thể nhận đồ cúng dường hai hoặc ba ngày một lần, tùy theo hoàn cảnh của chúng ta.
Sau khi nhận lễ vật, trái cây có thể tự ăn, hoặc chia sẻ với gia đình, hàng xóm và bạn bè, đều rất tốt.