Năm 2023, kinh tế Việt Nam và thế giới đang trong giai đoạn suy thoái, khó khăn nhất sau đại dịch Covid-19. Điều này đã tác động tiêu cực đến thị trường ô tô trong nước, lượng mua sụt giảm dù các hãng xe vẫn kiên trì khuyến mại, dân buôn xe cũ lao đao vì giá thấp, khó khăn khi định danh biển số.
Theo báo cáo bán hàng của Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), tháng 8/2023, doanh số bán hàng của toàn thị trường đạt 22.540 xe, giảm 9% so với tháng 7 và giảm 27% so với cùng kỳ năm 2022.
Trong đó, bao gồm 17.335 xe du lịch (giảm 10%), 5.036 xe thương mại (giảm 5%) và 169 xe chuyên dụng (tăng 14%). Các thương hiệu khác như Hyundai, VinFast cũng ghi nhận mức giảm ở những tháng thấp điểm nhất trong năm của thị trường ô tô.
Nhận thấy rõ sự khó khăn của thị trường, các hãng xe và đại lý đua nhau kích cầu tiêu dùng, cùng với đó là Chính sách hỗ trợ 50% lệ phí trước bạ từ Chính phủ. Chưa bao giờ, thị trường ô tô chứng kiến ưu đãi song song như thời điểm hiện tại. Trước đây, mỗi khi Chính phủ ưu đãi 50% lệ phí trước bạ, các hãng đều cắt giảm khuyến mại, nhưng giờ là song song cùng ưu đãi.
Không chỉ 1-2 tháng, các hãng đã giảm liên tục đến 4 tháng kéo dài từ tháng 6 đến nay khi cả các dòng xe chủ lực doanh số cũng ghi nhận mức giảm sâu.
Đơn cử như Honda, giảm tất cả các dòng xe với mức ưu đãi 50-100% lệ phí trước bạ, Ford Everest, Hyundai Santa Fe, Tucson, Accent, Toyota Vios, Corolla Cross, Mitsubishi Xpander,... cũng đang ghi nhận mức ưu đãi đến cả trăm triệu đồng nhằm "níu" chân khách hàng.
"Thời điểm này, có khách giữ doanh số là may lắm rồi chứ không mong đến lãi hay hoa hồng nữa. Thậm chí, tôi còn phải cam kết giảm thêm, khách mới chịu mua xe thời điểm này", anh Hoàng Tâm, nhân viên bán hàng một đại lý tại Hà Nội chia sẻ.
Không chỉ đua nhau giảm giá, các hãng còn liên tục tung ra thị trường những dòng xe mới mang đến nhiều lựa chọn hơn cho khách hàng. Tuy nhiên, thị trường khó khăn, người dân cắt giảm chi tiêu nên việc có thêm xe mới cũng không nhận được nhiều sự quan tâm, đặc biệt nhiều mẫu xe vẫn có quá cao, chưa phù hợp với số đông thời điểm hiện tại.
"Nhiều mẫu xe mới, nhưng điểm chung khi ra mắt là mức giá tương đối cao so với kỳ vọng của những người có nhu cầu như tôi. Thời điểm này, để mua một chiếc xe, tôi phải cân nhắc nhiều yếu tố, nhưng giá bán vẫn là quan trọng nhất nên khi để giá cao, đương nhiên người dùng sẽ không còn nhu cầu tìm hiểu để xem có phù hợp với mình hay không", chú Phạm Văn Trường, Cầu Giấy, Hà Nội cho biết.
Theo dự đoán của nhiều người, thị trường ô tô năm 2023 sẽ khó nóng như những năm trước vào thời điểm cuối năm khi nền kinh tế chưa có dấu hiệu hồi phục. Các hãng vẫn kích bằng nhiều khuyến mại, nhưng nhu cầu của người dân vẫn chưa thể tăng lại trong ngắn hạn.
Không chỉ xe mới gặp khó khi nhu cầu của thị trường sụt giảm mà dân buôn xe cũ cũng đang trong thời điểm lao đao nhất trong nhiều năm trở lại đây.
"Kể từ khi Covid-19, chưa bao giờ xe cũ lại khó khăn đến vậy. Các hãng giảm xe mới cả trăm triệu đồng nên những dòng xe siêu lướt rất khó bán thời điểm này bởi ngang giá thì ít người chọn xe cũ nữa", anh Vinh, quản lý bán hàng của một salon xe cũ ở Cầu Giấy, Hà Nội chia sẻ.
Chung quan điểm về sự khó khăn của thị trường, anh Đức Tuấn, quản lý salon xe cũ ở đường Nguyễn Chánh, Cầu Giấy cho biết, lượng khách giảm nhiều so với thời điểm này của năm ngoái, người chốt mua cũng ít hẳn.
"Năm ngoái, thời điểm này thị trường gần như đã dần phục hồi, nhưng hiện tại khách hỏi thôi cũng đã hiếm rồi và chủ yếu tham khảo giá. 10 người hỏi, chắc chỉ được 1 người chốt mua xe, mà đó là giảm giá sâu rồi, chấp nhận lỗ với những xe đã tồn đọng vốn 2-3 tháng", anh Tuấn nói.
Ngoài phải đối mặt với thách thức về giá và thị trường suy thoái khi nhu cầu của người dùng giảm sút rõ rệt, dân buôn xe cũ còn gặp khó khi đi ngách riêng của ngành.
Theo đó, kể từ khi áp dụng biển số định danh, dân buôn xe cũ đã mất nhiều thời gian hơn khi sang tên đổi chủ cho khách hàng. Bên cạnh việc rút hồ sơ, salon xe cũ sẽ còn phải tìm chủ cũ để nhờ thu hồi biển số mới có thể đăng ký cho khách hàng mua xe cũ.
"Mất rất nhiều thời gian để sang tên, đổi chủ xe cũ. Tâm lý của người bán xe bán xong là xong như trước đây, nhưng giờ sẽ phải thêm bước thu hồi biển số và chờ đợi đủ thời gian để sang tên cho khách hàng mới. Chủ cũ cũng bận nên để sắp xếp thời gian ra cơ quan công an thu hồi cũng là vấn đề lớn. Chưa kể, không ít xe đã qua nhiều đời chủ nên việc này càng trở nên khó khăn hơn", anh Quang Vinh, chủ cửa hàng salon xe cũ, nói.
Với rất nhiều yếu tố trên, nhiều chuyên gia nhận định thị trường ô tô cũ/mới đều khó phục hồi trong 3 tháng còn lại của năm 2023. Kinh tế khó khăn, nhu cầu suy giảm vẫ là nguyên nhân chính khiến thị trường ô tô trầm lắng.