Chiều 12/1, TAND TP.Hà Nội tuyên án sơ thẩm, phạt bị cáo Chu Ngọc Anh, cựu Bộ trưởng Bộ Khoa học Công nghệ án 3 năm tù về tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí".
Cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long bị phạt 18 năm tù về tội "Nhận hối lộ" còn bị cáo Phạm Xuân Thăng, cựu Bí thư Tỉnh ủy Hải Dương, bị phạt 5 năm tù về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ".
Bị cáo Phan Quốc Việt, Tổng giám đốc Công ty Việt Á bị phạt 29 năm tù về các tội "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng" và "Đưa hối lộ". Ông Việt hồi tháng 12/2023 bị tòa quân sự phạt 25 năm tù nhưng án chưa có hiệu lực nên chưa tổng hợp với án lần này.
Về dân sự, tòa án phân tích, Công ty Việt Á thu lợi bất chính 1.235 tỷ đồng (gồm 402 tỷ của Nhà nước) lẽ ra phải sung công số này nhưng Phan Quốc Việt đã chi 106 tỷ đồng trong số đó để đưa hối lộ và chi khoảng 200 tỷ đồng tiền "hoa hồng, cảm ơn".
Do vậy, tòa chỉ buộc Phan Quốc Việt bồi thường 402 tỷ đồng là thiệt hại tại cơ quan nhà nước 19 tỉnh thành. Riêng tỉnh Bình Dương sẽ do Việt và bị cáo Nguyễn Thành Danh, Giám đốc Công ty VNDAT phải liên đới bồi thường 29 tỷ đồng.
Án sơ thẩm thể hiện, Phan Quốc Việt, Tổng giám đốc Việt Á đã thông đồng với nhiều người tại Học viện Quân Y, Bộ Khoa học Công nghệ, Bộ Y tế để chiếm đoạt quyền sở hữu kit test Covid-19.
Việt sau đó bán kit test với giá cao tại 19 tỉnh thành và nhiều cơ quan, tổ chức, gây thiệt hại 1.235 tỷ đồng gồm 402 tỷ đồng của nhà nước.
Hội đồng xét xử nhận định, dịch Covid-19 khiến nhân dân hoang mang, hệ thống y tế và hạ tầng tại nhiều nơi bị quá tải, vỡ trận. Đây là một trong số các nguyên nhân làm phát sinh tội phạm của các bị cáo.
Hành vi phạm tội của họ là nghiêm trọng, xâm phạm trật tự an toàn xã hội; an toàn kinh tế; làm giảm danh dự của các cơ quan liên quan; gây bức xúc, bất bình trong nhân dân. Nó còn thể hiện sự suy thoái, băng hoại đạo đức của một số cán bộ.
Do vậy, tòa án sẽ phạt nghiêm nhóm đi ngược lại lợi ích của nhân dân nhưng khoan hồng với nhóm phạm tội vì áp lực chống dịch và không vụ lợi hoặc ít vụ lợi.
Về tình tiết giảm nhẹ, Hội đồng xét xử ghi nhận tất cả bị cáo đều thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải; có nhiều thành tích trong học tập, công tác. Một số còn chủ động bồi thường, khắc phục hậu quả; gia đình có công với cách mạng.
Riêng Phan Quốc Việt và Công ty Việt Á cũng có đóng góp trong quá trình phòng chống Covid-19, góp phần đẩy lùi dịch bệnh tại nhiều địa phương.
Quá trình xét xử, tòa án nhận được văn bản từ Công đoàn Văn phòng Chính phủ; Bộ Y tế; một số Sở Y tế, CDC các địa phương xin giảm nhẹ cho các bị cáo liên quan bởi bối cảnh phạm tội là tình hình chống dịch cấp bách.
Về các tình tiết tăng nặng, tòa xác định các bị cáo không có câu kết chặt chẽ, hành vi phạm tội có tính độc lập tương đối nên không áp dụng tình tiết "phạm tội có tổ chức".
Tuy vậy, Phan Quốc Việt lợi dụng Covid-19 để phạm tội nên phải bị áp dụng tình tiết "Lợi dụng dịch bệnh để phạm tội"
Tổng hợp lại, tòa án khẳng định áp dụng mức hình phạt thấp nhất của khung liền kề với một số bị cáo phạm tội nhưng không vụ lợi; phạm tội trong vai trò của người phục tùng, phụ thuộc. Một số người sẽ được áp dụng chế định án treo hoặc tuyên án bằng thời gian tạm giam.
Riêng bị cáo Nguyễn Thành Danh, cựu Giám đốc CDC Bình Dương, tòa cho hay sẽ miễn trách nhiệm hình sự vì ông có cống hiến trong chống dịch, nghỉ hưu rồi nhưng vẫn tiếp tục bảo vệ sức khỏe của người dân. Ông Danh cũng được ghi nhận không vụ lợi, nhiều lần từ chối nhận quà của Phan Quốc Việt.
Mức án sơ thẩm với 38 bị cáo trong vụ án Việt Á:
Nhóm phạm tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” và “Đưa hối lộ”:
1. Phan Quốc Việt, Tổng giám đốc Công ty Việt Á (bị tòa quân sự phạt 25 năm tù, án chưa có hiệu lực pháp luật), tổng hợp hình phạt 29 năm tù.
2. Vũ Đình Hiệp, Phó tổng giám đốc Công ty Việt Á (bị tòa quân sự phạt 6 năm tù, án chưa có hiệu lực pháp luật) 15 năm tù.
Nhóm bị truy tố tội “Nhận hối lộ”:
3. Trịnh Thanh Hùng, cựu Vụ phó thuộc Bộ Khoa học Công nghệ (bị tòa quân sự phạt 15 năm tù, án chưa có hiệu lực pháp luật) 14 năm tù.
4. Nguyễn Thanh Long, cựu Thứ trưởng Bộ Y tế, 18 năm tù.
5. Nguyễn Huỳnh, cựu Phó phòng Giá Cục Quản lý Dược, 9 năm tù.
6. Nguyễn Minh Tuấn, cựu Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị công trình Bộ Y tế, 8 năm tù.
7. Nguyễn Nam Liên, cựu Vụ trưởng Kế hoạch Tài chính Bộ Y tế, 7 năm tù.
8. Phạm Duy Tuyến, cựu Giám đốc CDC Hải Dương, 13 năm tù.
Nhóm bị truy tố tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí”:
9. Chu Ngọc Anh, cựu Bộ trưởng Bộ Khoa học Công nghệ, 3 năm tù.
10. Phạm Công Tạc, cựu Thứ trưởng Bộ Khoa học Công nghệ, 3 năm tù.
11. Nguyễn Văn Trịnh, cựu Trợ lý Phó thủ tướng, 4 năm tù.
12. Phạm Xuân Thăng, cựu Bí thư Tỉnh ủy Hải Dương, 5 năm tù.
13. Phạm Mạnh Cường, cựu Giám đốc Sở Y tế Hải Dương, 4 năm tù.
Nhóm bị truy tố tội “Đưa hối lộ”:
14. Phạm Tôn Noel Thảo, trợ lý tài chính trong Công ty Việt Á, 4 năm tù.
15. Hồ Thị Thanh Thảo, thủ quỹ Công ty Việt Á, 4 năm.
Nhóm bị truy tố tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”:
16. Trần Thị Hồng, nhân viên Công ty Việt Á, 30 tháng tù.
17. Lê Trung Nguyên, nhân viên Công ty Việt Á, 30 tháng tù.
18. Trần Tiến Lực, nhân viên Công ty Việt Á, 36 tháng tù.
19. Nguyễn Mạnh Cường, cựu Kế toán trưởng CDC Hải Dương, 30 tháng tù.
20. Nguyễn Thị Trang, cựu Giám đốc Trung tâm Tư vấn và Dịch vụ tài chính, Sở Tài chính Hải Dương, 30 tháng tù cho hưởng án treo.
21. Lâm Văn Tuấn, cựu Giám đốc CDC Bắc Giang, 5 năm tù.
22. Ngụy Thị Hậu, cựu Phó phòng Tài chính, CDC Bắc Giang, 30 tháng tù.
23. Phan Huy Văn, Giám đốc Công ty Dược vật tư y tế Phan Anh (Bắc Giang), 36 tháng tù.
24. Phan Thị Khánh Vân, nghề nghiệp tự do, 36 tháng tù.
25. Vũ Văn Doanh, Giám đốc Công ty Thẩm định giá Thăng Long, 24 tháng tù cho hưởng án treo.
26. Tạ Ngọc Chức, Giám đốc Công ty Thẩm định và đầu tư Toàn Cầu, 20 tháng tù.
27. Nguyễn Văn Định, cựu Giám đốc CDC Nghệ An, 2 năm 12 ngày tù.
28. Nguyễn Thị Hồng Thắm, cựu Kế toán trưởng CDC Nghệ An, 2 năm 12 ngày tù.
29. Hồ Công Hiếu, thẩm định viên Công ty Thẩm định giá Miền Nam, chi nhánh Nghệ An, 24 tháng tù cho hưởng án treo.
30. Nguyễn Thành Danh, cựu Giám đốc CDC Bình Dương, miễn trách nhiệm hình sự.
31. Tiêu Quốc Cường, cựu Kế toán trưởng Sở Y tế Bình Dương, 36 tháng tù.
32. Lê Thị Hồng Xuyên, nhân viên CDC Bình Dương, 24 tháng tù.
33. Trần Thanh Phong, Phó phòng tài chính, CDC Bình Dương, 24 tháng tù cho hưởng án treo.
34. Nguyễn Trường Giang, Tổng giám đốc Công ty VNDAT, 30 tháng tù.
35. Nguyễn Thị Thúy, Giám đốc dự án Công ty VNDAT, 26 tháng tù.
36. Ninh Văn Sinh, cựu Phó giám đốc Công ty định giá Trung Tín, 18 tháng tù.
Nhóm bị truy tố tội “Lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi”:
37. Nguyễn Thị Thanh Thủy, cựu Chuyên viên Nhà xuất bản Giáo dục, 30 tháng tù.
38. Nguyễn Bạch Thùy Linh, Giám đốc Công ty Công ty SNB Holdings, 30 tháng tù cho hưởng án treo.