Ấn Độ ra sao sau 4 năm ban lệnh cấm Tiktok?

Trong khi những người hâm mộ TikTok trên toàn thế giới lo lắng về việc mất quyền truy cập vào ứng dụng truyền thông xã hội cực kỳ phổ biến này nếu như nó bị cấm thì tại Ấn Độ, điều này đã thành sự thật từ năm 2020 đến nay.

Ngày 14/3 (giờ Việt Nam), Hạ viện Hoa Kỳ đã thông qua một dự luật có thể dẫn đến việc cấm TikTok trên toàn quốc. Mặc dù ứng dụng này do Trung Quốc sở hữu chưa biến mất khỏi điện thoại của người Mỹ trong thời gian gần đây, nhưng nhiều trong số 170 triệu người dùng của nó tại quốc gia này đang rất lo lắng.

Trước đó, vào tháng 6/2020, chính phủ Ấn Độ bất ngờ cấm TikTok và một số ứng dụng Trung Quốc nổi tiếng khác.

"Phải nhớ rằng khi Ấn Độ cấm TikTok và nhiều ứng dụng Trung Quốc khác, Hoa Kỳ là quốc gia đầu tiên khen ngợi quyết định đó. Cựu Bộ trưởng Ngoại giao Mike Pompeo của Mỹ đã hoan nghênh lệnh cấm đó, nói rằng quyết định đó sẽ tăng cường chủ quyền của Ấn Độ", Nikhil Pahwa, người sáng lập trang web công nghệ MediaNama đặt tại Delhi, nói.

Quyết định đột ngột của Ấn Độ khiến người dùng TikTok ở quốc gia này bị sốc. Nhưng sau bốn năm kể từ đó, nhiều người đã tìm thấy những lựa chọn thích hợp khác.

"Lệnh cấm  Tiktok đã dẫn đến việc tạo ra một cơ hội tỷ đô la. Một cộng đồng người dùng 200 triệu người cần một nơi để sinh hoạt", Pahwa nói thêm.

Cuộc sống không có TikTok

Lệnh cấm diễn ra không phải không có mặt trái. Người sử dụng TikTok Ấn Độ phải đối mặt với việc giải toả "cơn nghiện Tiktok" của mình.

Ở thời điểm năm 2020, TikTok đã trở nên cực kỳ phổ biến, khi người Ấn Độ tìm kiếm một phương pháp giải thoát họ khỏi áp lực của cách ly nghiêm ngặt vì Covid -19.

"Mọi người ở Ấn Độ đều muốn trở thành ngôi sao Bollywood và TikTok đã biến giấc mơ đó thành hiện thực. Có những người nổi tiếng chỉ sau 1 đêm nhờ Tiktok", Saptarshi Ray, trưởng nhóm sản phẩm tại Viralo, một nền tảng tiếp thị ảnh hưởng đặt tại Bengaluru chia sẻ với CNN.

Một cuộc đấu tranh dữ dội đã bắt đầu giữa các ông lớn công nghệ của Mỹ và các công ty khởi nghiệp (startup) trong nước để lấp đầy khoảng trống. Trong vòng một tuần sau khi cấm vận, Instagram do Meta sở hữu đã kiếm lời bằng cách ra mắt bản sao của TikTok, Instagram Reels, tại Ấn Độ. Google giới thiệu sản phẩm video ngắn của riêng mình là YouTube Shorts. Các ứng dụng từ nhiều công ty trong nước như MX Taka Tak và Moj cũng bắt đầu trở nên phổ biến và thu hút đầu tư.

Những startup địa phương đó sớm thua cuộc, chúng không thể sánh kịp với sự lan toả và sức mạnh tài chính của các công ty Mỹ.

Trích dẫn từ các nghiên cứu độc lập của công ty tư vấn kinh tế Oxford Economics, một phát ngôn viên của Google nói rằng "hệ sinh thái sáng tạo của YouTube" đã đóng góp khoảng 2 tỷ đô la cho nền kinh tế Ấn Độ vào năm 2022.

Theo Ray, các nhà sáng tạo nội dung Ấn Độ nhanh chóng chuyển toàn bộ nội dung cũ họ đã quay cho TikTok sang Instagram Reels và YouTube Shorts. "Một số người nổi tiếng đã tải lên bảy Reels mỗi ngày và có tới bốn đến năm triệu người đăng ký mỗi năm", ông nói.

Tuy nhiên, Clyde Fernandes, giám đốc điều hành - quản lý nghệ sĩ tại Opraahfx, một công ty tiếp thị và quản lý ảnh hưởng cho biết có không ít người nổi tiếng trên Tiktok đã không bao giờ trở lại được như xưa trên các nền tảng mới.

Các quan chức và nhà lập pháp Mỹ đã từ lâu bày tỏ lo ngại rằng chính phủ Trung Quốc có thể buộc ByteDance, công ty mẹ của TikTok, phải giao dữ liệu được thu thập từ người dùng Mỹ.

Chuyên gia an ninh mạng nói rằng những lo ngại về an ninh quốc gia xung quanh TikTok vẫn chủ yếu là giả thuyết. Các chuyên gia Ấn Độ bày tỏ việc loại bỏ nó khỏi cuộc sống số của nước này chưa hẳn dẫn đến một không gian an toàn hơn.

"Về mặt nội dung và thông tin sai lệch trên mạng, rõ ràng có thể thấy chúng ta vẫn phải đối mặt với các vấn đề nghiêm trọng như hình ảnh giả mạo (deepfakes), v.v, dù có hoặc không có TikTok. Vì vậy, tổng thể, rất khó để thấy phần nào trong cảnh quan mối đe doạ thay đổi đáng kể, giả sử TikTok được xác định là nguyên nhân chính", chuyên gia này nói.