Một giảng viên đại học ở Bắc Kinh bị cáo buộc đã yêu cầu sinh viên dọn dẹp căn hộ của mình và thậm chí giúp con gái ruột gian lận trong các kỳ thi. Đây chỉ là vụ việc mới nhất trong một loạt các tranh cãi tương tự liên quan đến các giảng viên tại nước này.
Zheng Feng, làm việc tại Đại học Bưu chính Viễn thông Bắc Kinh (BUPT), bị phát hiện vi phạm các quy định của trường và sẽ bị cấm vĩnh viễn việc giảng dạy trong trường.
Tranh cãi về Zheng lần đầu tiên nổ ra vào tuần trước, khi một bức thư ngỏ của 15 sinh viên tại BUPT lan truyền trên mạng xã hội Trung Quốc. Trong tài liệu dài 23 trang, các sinh viên cáo buộc Zheng buộc họ thực hiện hàng loạt công việc tay chân từ mua bữa sáng cho bà cho đến giúp con gái làm bài tập về nhà.
Zheng, người làm việc tại khoa Kỹ thuật Thông tin và Truyền thông của trường đại học, cũng bị cáo buộc đe dọa và xúc phạm sinh viên. Theo tài liệu, một số sinh viên cảm thấy hành vi của Zheng quá khó chịu nên phải tìm cách điều trị chứng lo âu và trầm cảm.
"Giáo viên Zheng đối xử với chúng tôi như thể chúng tôi là nô lệ. Ngày càng nhiều việc không liên quan đến nghiên cứu khoa học đang chiếm thời gian của chúng tôi, cùng với đó là những lời lăng mạ và ngược đãi không có dấu hiệu kết thúc", các sinh viên viết.
Bức thư cho rằng Zheng đã có thể duy trì các hành vi này trong một thời gian dài do đòn bẩy đáng kể mà cô nắm giữ đối với học sinh của mình. Tại Khoa Kỹ thuật Thông tin và Truyền thông và nhiều cơ sở giáo dục đại học khác, phần lớn bài tập của sinh viên sau đại học được đánh giá trực tiếp bởi các giáo viên hướng dẫn học tập của họ, nghĩa là những người này có ảnh hưởng đáng kể đến điểm cuối kỳ của sinh viên.
Theo bức thư, Zheng buộc các sinh viên phải ở trong phòng thí nghiệm hơn 10 giờ một ngày, kể cả trong các kỳ nghỉ. Nếu họ phàn nàn, bà sẽ đe dọa đuổi họ khỏi dự án hoặc ám chỉ rằng cô có quyền trì hoãn việc tốt nghiệp của họ. Bà cũng giữ lại phần lớn số tiền mà sinh viên được cho là nhận được khi thực tập tại một doanh nghiệp địa phương.
Theo bức thư, một số sinh viên thậm chí còn bị Zheng ép giúp con gái bà gian lận trong các kỳ thi ở trường và viết báo cáo để đứa trẻ sử dụng trong các cuộc thi học thuật.
Vụ việc đã gây ra sự phẫn nộ rộng rãi ở Trung Quốc trong tuần này, với một hashtag liên quan thu hút 88 triệu lượt xem trên nền tảng mạng xã hội Weibo tính đến chiều 10/4.
Một phần phản ứng dữ dội này bắt nguồn từ việc trường hợp của Zheng không phải là cá biệt. Trong những năm gần đây, một loạt các học giả đã bị buộc tội bóc lột sinh viên của họ và về bản chất, họ đối xử với sinh viên như những trợ lý cá nhân..
Hồi tháng 1/2024, 11 sinh viên Đại học Nông nghiệp Hoa Trung ở thành phố Vũ Hán miền trung Trung Quốc đã tố cáo giảng viên của họ về gian lận học thuật và có hành vi sai trái. Một tháng sau, trường đại học xác nhận rằng giáo sư bị cáo buộc đã bị sa thải, lý do là việc ông đối xử không phù hợp với sinh viên cũng như hiệu suất kém trong việc cố vấn và giảng dạy.
Năm ngoái, một bài luận có tựa đề "Tại sao cô ấy đổi giảng viên?" chia sẻ một số ví dụ về mối quan hệ giảng viên - sinh viên mất cân bằng bên trong các trường đại học Trung Quốc đã gây ra cuộc thảo luận rộng rãi trên mạng xã hội - đặc biệt là tuyên bố rằng các giảng viên thường đối xử với sinh viên của họ như nhân viên.
Cai Junyan, 24 tuổi, nghiên cứu sinh ngành khoa học máy tính tại một trường đại học ở tỉnh Quảng Đông phía nam, chia sẻ anh đã được giảng viên của mình yêu cầu soạn hồ sơ cho con của họ, tham dự các cuộc họp phụ huynh - giáo viên với ông và làm những việc lặt vặt. Những nhiệm vụ này đôi khi chiếm toàn bộ thời gian cuối tuần của anh, mặc dù Cai nói thêm rằng giảng viên đã trả cho anh khoảng 300 nhân dân tệ (40 đô la Mỹ) cho mỗi việc.
"Hầu hết thời gian, học sau đại học giống như làm việc cho một ông chủ. Nhiều giáo viên chỉ coi sinh viên là công cụ nghiên cứu - là lao động giá rẻ", Cai nói.
Một nghiên cứu sinh quản trị kinh doanh họ Lin cho biết giảng viên của cô đã bắt cô trả lời các câu hỏi phỏng vấn và xem các khóa học trực tuyến thay cho họ. Cô ấy nói người ông thường trả cho cô ấy trung bình 300-400 nhân dân tệ mỗi tháng cho công việc này.
Dong Chenyu, một giáo sư tại Trường Báo chí và Truyền thông của Đại học Nhân dân Trung Quốc, chia sẻ với truyền thông việc cần làm là điều chỉnh hành vi của giảng viên, chẳng hạn như thiết lập một hệ thống phản hồi để mang lại tiếng nói cho sinh viên trong các trường đại học.