Bạn Trung Nghĩa, quận Hoàng Mai, TP.Hà Nội hỏi: Trường hợp nào cảnh sát giao thông được phạt tại chỗ người vi phạm mà không cần lập biên bản?
Luật sư Ma Văn Giang, Công ty luật TNHH Niềm tin công lý, Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội cho biết, khi tham gia giao thông, lái xe cần chú ý quan sát, tuân thủ Luật giao thông đường bộ. Lái xe cần tránh vi phạm, dù đó là những lỗi vi phạm nhỏ nhất để đảm bao an toàn cho bản thân và những người dân xung quanh.
Điều 56 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012 quy định, các trường hợp được phép nộp phạt tại chỗ là các trường hợp xử phạt vi phạm hành chính không lập biên bản: Phạt cảnh cáo; Phạt tiền từ 250.000 đồng đối với cá nhân và 500.000 đồng với tổ chức; không áp dụng hình thức xử phạt bổ sung khác.
Trong các loại phương tiện tham gia giao thông, việc áp dụng hình thức nộp phạt tại chỗ chỉ áp dụng cho các lỗi nhẹ của xe đạp, xe đạp điện, xe gắn máy, máy kéo, xe máy chuyên dùng và người đi bộ.
Riêng ôtô, không có trường hợp vi phạm nào được nộp phạt tại chỗ do ôtô có tính chất nguy hiểm cao, các vi phạm liên quan đều bị phạt nặng hơn mức tối đa được nộp phạt tại chỗ.
Theo Khoản 1, Điều 6, Nghị định 100/2019/NĐ-CP, những lỗi dưới đây được xử phạt tại chỗ đối với xe máy bao gồm: Không chấp hành hiệu lệnh, chỉ dẫn của biển báo hiệu, vạch kẻ đường, trừ một số hành vi vi phạm; Điều khiển xe chạy quá tốc độ quy định từ 05 đến dưới 10 km/h;
Dừng xe, đỗ xe ở lòng đường đô thị gây cản trở giao thông; tụ tập từ 03 xe trở lên ở lòng đường, trong hầm đường bộ; đỗ, để xe ở lòng đường đô thị, hè phố trái quy định của pháp luật; Không nhường đường cho xe xin vượt khi có đủ điều kiện an toàn; không nhường đường cho xe đi trên đường ưu tiên, đường chính từ bất kỳ hướng nào tới tại nơi đường giao nhau;
Không có báo hiệu xin vượt trước khi vượt (ví dụ như không còi, xi-nhan khi vượt trước); Không giữ khoảng cách an toàn để xảy ra va chạm với xe chạy liền trước hoặc không giữ khoảng cách theo quy định của biển báo hiệu "Cự ly tối thiểu giữa hai xe"; Chuyển hướng không nhường quyền đi trước cho: Người đi bộ;
Xe lăn của người khuyết tật qua đường tại nơi có vạch kẻ đường dành cho người đi bộ; Xe thô sơ đang đi trên phần đường dành cho xe thô sơ; Chuyển hướng không nhường đường cho: Các xe đi ngược chiều; Người đi bộ; Xe lăn của người khuyết tật đang qua đường tại nơi không có vạch kẻ đường cho người đi bộ; Lùi xe mô tô ba bánh không quan sát hoặc không có tín hiệu báo trước; Chở người ngồi trên xe sử dụng ô (dù).
Không tuân thủ các quy định về nhường đường tại nơi đường giao nhau, trừ hành vi vi phạm sau: Không giảm tốc độ và nhường đường khi điều khiển xe chạy từ trong ngõ, đường nhánh ra đường chính; Không nhường đường cho xe xin vượt khi có đủ điều kiện an toàn; không nhường đường cho xe đi trên đường ưu tiên, đường chính từ bất kỳ hướng nào tới tại nơi đường giao nhau;
Chuyển làn đường không đúng nơi được phép hoặc không có tín hiệu báo trước; Điều khiển xe chạy dàn hàng ngang từ 3 xe trở lên; Không sử dụng đèn chiếu sáng trong thời gian từ 19h ngày hôm trước đến 5h ngày hôm sau hoặc khi sương mù, thời tiết xấu hạn chế tầm nhìn.
Tránh xe không đúng quy định; sử dụng đèn chiếu xa khi tránh xe đi ngược chiều; không nhường đường cho xe đi ngược chiều theo quy định tại nơi đường hẹp, đường dốc, nơi có chướng ngại vật. Bấm còi trong thời gian từ 22h ngày hôm trước đến 5h ngày hôm sau, sử dụng đèn chiếu xa trong đô thị, khu đông dân cư, trừ các xe ưu tiên đang đi làm nhiệm vụ theo quy định.
Xe được quyền ưu tiên lắp đặt, sử dụng thiết bị phát tín hiệu ưu tiên không đúng quy định hoặc sử dụng thiết bị phát tín hiệu ưu tiên mà không có Giấy phép của cơ quan có thẩm quyền cấp hoặc có Giấy phép của cơ quan có thẩm quyền cấp nhưng không còn giá trị sử dụng theo quy định.
Quay đầu xe tại nơi không được quay đầu xe, trừ hành vi vượt xe trong hầm đường bộ không đúng nơi quy định; quay đầu xe trong hầm đường bộ. Điều khiển xe chạy dưới tốc độ tối thiểu trên những đoạn đường bộ có quy định tốc độ tối thiểu cho phép.
Căn cứ theo Khoản 1, Điều 6, Nghị định 100 thì những vi phạm trên sẽ bị xử phạt với số tiền từ 100.000 - 200.000 đồng.
Đối với xe ôtô: Theo Nghị định 123/2021/NĐ-CP, mức phạt thấp nhất đối với người điều khiển xe ôtô và các loại xe tương tự xe ôtô vi phạm quy định giao thông sẽ là 300.000 - 400.000 đồng. Vì vậy, nếu người điều khiển xe ôtô vi phạm Luật giao thông sẽ không được áp dụng phạt hành chính tại chỗ mà phải lập biên bản.