Cho phép nhà báo ghi âm diễn biến phiên tòa, bác đề nghị đổi tên TAND cấp huyện, tỉnh

Sáng 24/6, với 459 đại biểu tán thành, tương đương hơn 94%, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật Tòa án nhân dân (TAND) sửa đổi với 9 chương, 152 điều.

Trước đó, khi trình dự thảo Luật TAND sửa đổi, TAND Tối cao đề nghị các cơ quan báo chí nếu ghi âm, ghi hình phiên tòa xét xử công khai, chỉ được tiến hành trong phần khai mạc và tuyên án dưới sự đồng ý của chủ tọa.

Về vấn đề này, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội thấy, việc ghi âm, ghi hình phải bảo đảm quyền con người, quyền công dân; bảo đảm sự tôn nghiêm của phiên tòa, phiên họp và hoạt động thông tin theo quy định của pháp luật.

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga trình bày báo cáo tóm tắt giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật TAND sửa đổi.

Quá trình diễn ra phiên tòa, phiên họp, nhiều thông tin, chứng cứ được công bố nhưng chưa được kiểm chứng, nhất là thông tin về đời tư cá nhân, bí mật gia đình, bí mật kinh doanh… Chúng cần được Hội đồng xét xử xem xét, kết luận trong bản án, quyết định.

Do đó, dự thảo Luật đã được chỉnh lý theo hướng: "Cho phép ghi âm toàn bộ diễn biến phiên tòa, phiên họp; việc ghi hình chỉ được thực hiện trong thời gian khai mạc phiên tòa, phiên họp và tuyên án, công bố quyết định".

Trong trường hợp cần thiết để phục vụ nhiệm vụ chuyên môn, tòa án tiến hành ghi âm, ghi hình diễn biến phiên tòa, phiên họp; việc sử dụng, cung cấp kết quả ghi âm, ghi hình của tòa án được thực hiện theo quy định của pháp luật và giao Chánh án TANDTC quy định chi tiết.

Không đổi tên tòa án

Về đổi mới TAND cấp huyện, cấp tỉnh theo thẩm quyền xét xử, Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo xây dựng 2 phương án và xin ý kiến các vị đại biểu. Cụ thể, phương án 1 là giữ nguyên quy định của luật hiện hành về TAND cấp tỉnh, TAND cấp huyện. Phương án 2 là đổi TAND cấp tỉnh thành TAND phúc thẩm, TAND cấp huyện thành TAND sơ thẩm.

Kết quả, có 194 đại biểu tán thành phương án 1 và 170 đại biểu tán thành phương án 2. Như vậy, không có phương án nào đạt quá một nửa tổng số đại biểu tán thành nên Thường trực Ủy ban Tư pháp thống nhất tiếp tục giữ nguyên quy định TAND cấp huyện, cấp tỉnh như hiện nay. Ủy ban Thường vụ Quốc hội thấy rằng, quy định của dự thảo Luật về TAND cấp tỉnh, TAND cấp huyện là phù hợp.