Mãnh tướng nào có biệt danh “Thú mặt xanh”, giao đấu bất phân thắng bại với Lâm Xung?

Thanh Diện Thú Dương Chí

Dương Chí, ngoại hiệu là Thanh Diện Thú (Thú mặt xanh - do từ nhỏ có một vết bớt màu xanh trên mặt), sao Thiên Âm Tinh, ngồi ghế thứ 17 trong Lương Sơn Bạc, cháu Ngũ hầu Dương Lệnh Công nổi tiếng, là dòng dõi năm đời của Dương gia tướng, lưu lạc ở Quan Tây.

Khi còn ít tuổi có thi võ cử, rồi làm đến chức Điện Tư Chế sứ quân, sau được giao nhiệm vụ tải đá hoa về nộp kinh sư. Chẳng may đi đến giữa sông Hoàng Hà, bị cơn phong ba đánh đắm thuyền, mất cả đá hoa cho nên phải trốn đi nơi khác, mà không dám về kinh nữa. Cuộc gặp gỡ tình cờ với Lâm Xung để lại mối lương duyên cho đến tận sau này, cả hai đã cùng giao đấu một trận kịch liệt nhưng bất phân thắng bại, từ đây người ta dễ dàng đặt câu hỏi về vị trí của Dương Chí trong Thuỷ Hử (Xếp hàng thứ 17, không có tên trong ngũ hổ tướng). 

Từ giã Lương Sơn Bạc, Dương Chí không biết đi đâu bèn về kinh chịu tội. Tuy được triều đình ân xá, nhưng bị Cao Cầu đuổi đi. Trong lúc túng thiếu ông đành đi bán bảo đao, bị một tên lưu manh tên Ngưu Nhị sinh sự, ông giết hắn rồi lên đầu thú. Quan xử ông bị đày đến phủ Đại Danh, được Lương Trung thư (tên thật là Lương Thế Kiệt) - con rể thái sư Sái Kinhyêu mến, đưa về hầu hạ dưới trướng. Lương Thế Kiệt mở sảnh diễn võ cho Dương Chí có cơ hội trổ tài. Dương Chí đấu võ với Phó bài quân Chu Cẩn và Chính bài quân - Cấp Tiên Phong Sách Siêu. Sau trận đấu võ, Dương Chí được thăng chức quan Đề hạt, ông đồng ý kết nghĩa anh em với Sách Siêu.

Sau đi vận chuyển châu báu chúc thọ Sái Kinh, uống phải thuốc mê của Bạch Thắng, bị Tiều Cái, Ngô Dụng, Lưu Đường...cướp hết số châu báu. Dương Chí định tự tử thì gặp Thao Đao Quỷ-Tào Chính rủ đi cướp lấy chùa Bảo Châu trên núi Nhị Long Sơn, lại gặp Hoa Hòa Thượng-Lỗ Trí Thâm, cùng cướp chùa Bảo Châu, lấy đó làm nơi an thân. Sau này chiêu nạp được thêm Võ Tòng, Trương Thanh, Tôn Nhị Nương, Thi Ân, tất cả cùng lên Lương Sơn Bạc.

Đoạn này cũng thấy rõ là Dương Chí đã bị Ngô Dụng, Bạch Thắng... lên kế hoạch để lừa chiếm số châu báu, vô tình đẩy họ Dương vào tình thế "mất tất" và lại lên đường lên Lương Sơn Bạc, không khác gì Lâm Xung bị Ngô Dụng khích giết chết Vương Luân.

Sau này đánh Phương Lạp, trong trận Tô Châu, Dương Chí bị Phương Thiên Định chặt mất một chân bên trái. Các binh sĩ xông vào cứu Dương Chí nên Phương Thiên Định phải bỏ chạy. Từ đó Dương Chí phải bị khiêng trên cáng ở chiến trường. Cuộc chiến với Phương Lạp kết thúc, đoàn quân Tống Giang rút về. Dương Chí bị bệnh mà mất. 

Trong tác phẩm "Đãng Khấu Chí", tại hồi 40, khi quân Lương Sơn tiến công Thanh Chân sơn, giao chiến với quân của Phó Ngọc. Các tướng lần lượt giao phong, 5 ngày vẫn không đánh đổ được Ngọc. Đến ngày thứ 6, Lý Thành xuất chiến thì bị Ngô Dụng dùng kế bắt được. Tống Giang muốn dùng Lý Thành ra sức thuyết phục Lý thiên vương nhập hội. Lý Thành vờ đồng ý nhưng trong bụng đã có mưu khác.

Hôm sau, Vân Thiên Bưu dẫn quân tiếp ứng, cử Văn Đạt giao chiến, bên này Dương Chí xuất mã. Lý Thành ở sau Dương Chí, nâng thương định đâm, lòng bỗng thấy không nỡ, rồi nghiến răng rít lên: "Hôm nay đã đến nước này, thần mất đi một người bạn, nhà vua thêm một bầy tôi trung!". Rồi thúc ngựa nâng thương phóng thẳng từ sau lưng Dương Chí, thấu ra tận phía trước. Thương thay Thiên Ám tinh, đến chết cũng không ngờ người giết mình lại chính là bạn mình

Thực tế, Dương Chí là một nhân vật có thật trong lịch sử, trong Tam triều bắc minh hội biên, ông là thủ lĩnh nghĩa quân được triều đình nhà Tống chiêu an, đi tiên phong chống quân Kim. Tuy vậy, những ghi chép lịch sử về Dương Chí lại không có nhiều.