UBND TP.Hà Nội vừa trình Chính phủ xem xét, phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án xây dựng đường sắt đô thị số 2, đoạn Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo.
Theo Tờ trình của UBND TP.Hà Nội trình Thủ tướng, chính quyền Hà Nội xin điều chỉnh quy mô xây dựng dự án.
Cụ thể tổng chiều dài tuyến số 2 vẫn giữ như quyết định 2054 tháng 11/2008 là 11,5 km, nhưng thay đổi chiều dài đoạn trên cao (tăng từ 8,5 km lên 8,9 km) và đoạn đi ngầm (giảm từ 3 km xuống 2,6 km). Số lượng đoàn tàu giảm từ 14 xuống 10 có 4 toa. Diện tích sử dụng đất từ 49 lên 51 ha.
Sơ bộ tổng mức đầu tư dự án được đề xuất điều chỉnh lên 35.588 tỷ đồng (tương đương 200.744 triệu yên), tăng hơn 16.000 tỷ đồng so với năm 2008.
Trong đó, vốn ODA vay Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) theo điều kiện vay đặc biệt dành cho đối tác kinh tế là 167.079 triệu yên, tương đương 29.672 tỷ đồng, tăng 13.187 tỷ đồng; vốn đối ứng ngân sách TP Hà Nội là 5.916 tỷ đồng (tương đương 33.665 triệu yên), tăng 2.846 tỷ đồng.
Đối với phần vốn vay ODA, UBND TP.Hà Nội sẽ vay lại 57%, ngân sách Trung ương cấp phát 43%. Đối với phần vốn đối ứng, UBND TP.Hà Nội chịu trách nhiệm thu xếp toàn bộ.
Chính quyền Hà Nội lý giải rằng, dự án được nghiên cứu lập tại giai đoạn 2007-2008, khi đó Việt Nam chưa có đầy đủ định mức, đơn giá áp dụng cho loại công trình đường sắt đô thị. Việc xác định tổng mức đầu tư của đơn vị tư vấn chỉ dựa trên cơ sở suất đầu tư của các công trình tương tự đã và đang được xây dựng ở châu Á như Thái Lan, Nhật Bản, Philippines, Ấn Độ thực hiện từ những năm 2000.
Bên cạnh đó, Hà Nội cho rằng còn thiếu kinh nghiệm thực tế nên việc tính toán cũng chỉ dừng lại những vấn đề mang tính chất bình quân đối với dự án mà chưa xem xét đầy đủ đến các yêu cầu an toàn cao; chưa tính toán đủ tổ chức vận hành, khai thác, bảo dưỡng.
TP.Hà Nội cũng đề xuất kéo dài thời gian thực hiện dự án thêm 16 năm so với mốc đặt ra ban đầu. Mốc cũ là 2009-2015, nay điều chỉnh 2009-2031 hoàn thành, đưa vào khai thác. Trong đó, UBND TP.Hà Nội phấn đấu hoàn thành, đưa vào khai thác, vận hành năm 2029 và cần thêm 2 năm đào tạo vận hành bảo dưỡng, thay vì hoàn thành vào năm 2015 như kế hoạch ban đầu.
Hà Nội giải thích do quá trình thực hiện thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án bị kéo dài, phải điều chỉnh vị trí ga C9 (ga cạnh Hồ Gươm) và các quy định về đầu tư công, quản lý vay nợ...
"Do quá trình thực hiện thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án bị kéo dài (phải điều chỉnh vị trí ga C9, thay đổi các quy định về đầu tư công, về quản lý vay nợ...), nên thời gian thực hiện dự án phải điều chỉnh để phù hợp thực tế hiện nay", đại diện UBND TP.Hà Nội cho biết.
Được biết, đây là lần kiến nghị điều chỉnh thứ tư tính từ khi Bộ KH-ĐT hoàn thành báo cáo kết quả thẩm định điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án vào tháng 5/2021 và ý kiến thống nhất của Thường trực Chính phủ về ga ngầm C9 được đề cập tại Thông báo số 328/TB-VPCP ngày 14/10/2022 của Văn phòng Chính phủ. Trong đó, riêng từ đầu năm 2024 đến nay là 3 lần.
Về kế hoạch bố trí vốn cho dự án, UBND TP Hà Nội kiến nghị Chính phủ chấp thuận thời gian bố trí vốn thực hiện dự án qua 3 thời kỳ đầu tư công trung hạn để phù hợp với thời gian điều chỉnh dự án.
Trong đó, giai đoạn 2021-2025, dự kiến bố trí khoảng 9.223 tỷ đồng; giai đoạn 2026-2030, khoảng 19.929 tỷ đồng; năm 2031, khoảng 5.581,5 tỷ đồng.
Luật Đầu tư công năm 2019 không có quy định pháp lý cụ thể về việc cân đối, bố trí vốn đầu tư công trung hạn trong 2 kỳ liên tiếp. Song, lãnh đạo UBND TP.Hà Nội khẳng định, kế hoạch vốn cho từng thời kỳ kế hoạch đầu tư công trung hạn nói trên phù hợp với hạng mục công việc dự kiến thực hiện theo tiến độ điều chỉnh dự án.
Thành phố sẽ đề xuất Thủ tướng cho phép thực hiện và báo cáo nội dung này với Quốc hội về tình hình thực hiện dự án vào kỳ họp cuối năm 2024 theo quy định tại Điều 104, Nghị định số 29/2021/NĐ-CP của Chính phủ về trình tự, thủ tục thẩm định dự án quan trọng quốc gia và giám sát, đánh giá đầu tư và cập nhật vào dự thảo quyết định chủ trương đầu tư dự án.
Nếu được cấp có thẩm quyền thông qua, UBND TP.Hà Nội bảo đảm tổng mức đầu tư và nguồn vốn vay ODA, vốn ngân sách thành phố không vượt mức vốn được phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án.
Dự án metro số 2 đoạn Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo được UBND TP.Hà Nội phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi vào tháng 11/2008. Dự án có tổng mức đầu tư 19.555 tỷ đồng, sử dụng vốn vay ODA của Chính phủ Nhật Bản và vốn đối ứng từ ngân sách nhà nước, thực hiện từ 2009 đến 2015.
Tuyến đường sắt đô thị bắt đầu từ Nam Thăng Long (khu đô thị Nam Thăng Long - Ciputra) theo đường Nguyễn Văn Huyên kéo dài - Hoàng Quốc Việt - Hoàng Hoa Thám - Thụy Khuê - Phan Đình Phùng - Hàng Giấy - Hàng Đường - Hàng Ngang - Hàng Đào - Đinh Tiên Hoàng - Hàng Bài và kết thúc tại điểm cuối giao với phố Trần Hưng Đạo. Trên tuyến có 3 nhà ga trên cao, 7 ga ngầm, vị trí khu bảo dưỡng, sửa chữa (Depot) đặt tại phường Xuân Đỉnh, quận Bắc Từ Liêm.
Hà Nội chủ trương coi đường sắt đô thị là xương sống trong hệ thống hạ tầng giao thông đô thị nên từ quy hoạch giao thông năm 2016 đến 2030, tầm nhìn 2050 thành phố đặt mục tiêu xây dựng 10 tuyến đường sắt đô thị. Đến nay đã có tuyến Cát Linh - Hà Đông và đoạn trên cao tuyến Nhổn - ga Hà Nội đưa vào hoạt động. Trong quy hoạch chung đang được điều chỉnh, thành phố bổ sung 5 tuyến đường sắt đô thị, tổng số vốn cho 15 tuyến khoảng 55 tỷ USD.