Doanh nghiệp phản ánh có quy chuẩn, tiêu chuẩn ban hành "giật cục, nhanh quá, sốc quá"

Ngày 20/8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật.

Đề xuất bổ sung quy định Chiến lược tiêu chuẩn hóa quốc gia

Trình bày tờ trình của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt cho biết, dự thảo luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật đề xuất sửa đổi 19 điều của 5 chương.

Các nội dung sửa đổi, bổ sung tập trung vào các nhóm nội dung chính sách đã được Chính phủ thông qua, như đảm bảo thúc đẩy hội nhập quốc tế sâu rộng và triển khai đầy đủ các cam kết quốc tế về yêu cầu minh bạch hóa. Thúc đẩy xã hội hóa hoạt động xây dựng, phổ biến và áp dụng tiêu chuẩn. Tăng cường tính hiệu quả của hoạt động đánh giá sự phù hợp.

Cùng đó, theo ông Huỳnh Thành Đạt, dự thảo luật cũng sẽ hoàn thiện quy định về nguyên tắc, đối tượng, căn cứ, trình tự, thủ tục xây dựng, thẩm định, công bố tiêu chuẩn Việt Nam, ban hành quy chuẩn Việt Nam, quy chuẩn địa phương; nâng cao hiệu quả hoạt động xây dựng, quản lý tiêu chuẩn cơ sở theo hướng chặt chẽ hơn…

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Lê Quang Huy cho hay, Thường trực Ủy ban này cơ bản nhất trí bổ sung quy định về Chiến lược tiêu chuẩn hóa quốc gia. Nhưng cơ quan thẩm tra đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu quy định rõ giai đoạn, thời kỳ, quan điểm, mục tiêu, tầm nhìn của chiến lược...

Cơ quan thẩm tra cũng đề nghị dự thảo luật cần nghiên cứu, bổ sung quy định về điều kiện hoạt động của tổ chức đánh giá sự phù hợp để bảo đảm tính cạnh tranh, khách quan và hiệu quả của hoạt động này, đặc biệt là hoạt động chứng nhận hợp chuẩn, hợp quy.

Quy chuẩn, tiêu chuẩn có cái "giật cục, nhanh quá, sốc quá"

Góp ý tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, các doanh nghiệp có phản ánh quy chuẩn kỹ thuật đâu đó còn thiếu thống nhất, cách hiểu cũng chưa rõ ràng dẫn đến trong quá trình triển khai thực hiện có vướng mắc.

Ông dẫn chứng quy chuẩn về an toàn về cháy của các công trình, hay quy chuẩn điều kiện, đầu tư kinh doanh về thương mại.

"Doanh nghiệp cũng phản ánh quá trình chúng ta ban hành các quy chuẩn, tiêu chuẩn có cái "giật cục", nhanh quá, sốc quá mà không có lộ trình để thực hiện. Vấn đề như thế tạo ra chi phí tuân thủ của doanh nghiệp tăng lên, ảnh hưởng đến cạnh tranh hàng hoá của doanh nghiệp. Đây là vấn đề cần phải sửa đổi để có quy định, tránh các vướng mắc bất cập", ông Thanh nói.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cho rằng, các tiêu chuẩn kỹ thuật cũng là nội dung cần quan tâm khi tham gia sâu vào hội nhập kinh tế quốc tế. Các sản phẩm hàng hóa đưa vào thị trường quốc tế phải tuân thủ các tiêu chuẩn, xuất xứ hàng hoá phải rõ ràng. Ví dụ hàng hoá vào thị trường Mỹ thì phải đáp ứng tiêu chuẩn của thị trường Mỹ, hay vào EU thì phải theo tiêu chuẩn EU.

Dự thảo quy định cho các tổ chức, doanh nghiệp được tham gia vào quá trình xây dựng các tiêu chuẩn, quy chuẩn là rất đúng. Tuy nhiên, ông Thanh đề nghị có tiêu chí, điều kiện quy định trách nhiệm, cũng như hình thức của các doanh nghiệp tham gia vào quá trình này.

"Tham vấn ý kiến cộng đồng doanh nghiệp hết sức quan trọng, vì họ là đối tượng chịu tác động trực tiếp của các quy định", ông Thanh nhấn mạnh.

Về trách nhiệm quản lý nhà nước trong xây dựng, thẩm định, công bố tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường cho biết, dự thảo quy định Bộ Khoa học Công nghệ tổ chức thẩm định dự thảo tiêu chuẩn quốc gia với thời gian thẩm định không quá 30 ngày, kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ.

"30 ngày có đủ không?", ông Bùi Văn Cường băn khoăn và cho rằng, 30 ngày có thể không đủ để thẩm định một bộ quy chuẩn, tiêu chuẩn.

Tổng thư ký Quốc hội cũng đề nghị nghiên cứu trách nhiệm của các cơ quan khi ban hành quy chuẩn, tiêu chuẩn như: trách nhiệm thế nào khi ban hành những quy định có bất cập, thậm chí có quy chuẩn, tiêu chuẩn cao hơn thực tiễn làm nguồn lực Nhà nước bị lãng phí. Hay có những quy chuẩn, tiêu chuẩn đặt ra để người dân, doanh nghiệp phải "thế này, thế kia".

"Nếu như vậy thì trách nhiệm thế nào? Đây là câu chuyện cần hết sức lưu tâm nghiên cứu thêm để quy định cho đầy đủ", ông Cường góp ý.