Ở Việt Nam có một địa phương rất đặc biệt, nằm ngay gần Thủ đô Hà Nội, ở địa đầu Đông Bắc đất nước. Tỉnh này là đầu tàu kinh tế trọng điểm phía Bắc lẫn vùng duyên hải Bắc Bộ. Đây cũng là tỉnh duy nhất vừa giáp biển lại vừa giáp Trung Quốc. Thiên nhiên ưu ái ban cho địa phương này rất nhiều “kho báu”. Bên cạnh phong cảnh tuyệt đẹp, địa thế thuận lợi còn là trữ lượng “vàng đen” than đá khổng lồ. Không nơi nào khác, tỉnh được nói đến ở đây là Quảng Ninh.
Ngày 30/10/1963, tại phiên họp toàn thể Quốc hội khóa II, kỳ họp thứ 7, các đại biểu đồng tình với quyết định hợp nhất tỉnh Hải Ninh và khu Hồng Quảng thành một tỉnh mới, đặt tên là Quảng Ninh. Thực chất chuyện này đã từng được đề cập đến từ 3 năm trước đó.
Ngày 19 và 20/2/1960, Bác Hồ về thăm tỉnh Hải Ninh. Trong lúc ngồi trên máy bay, Bác nói: “Hải Ninh và Hồng Quảng núi sông biển trời liền một dải. An Quảng, Quảng Yên là đây, xa hơn nữa là An Bang, là Hải Đông”. Bác nhớ lại thời Trần, vùng Hải Đông này có chiến thắng Bạch Đằng lừng lẫy. Cái tên Hải Đông sau đó cũng nắm phần nhiều phần trăm được chọn để đặt tên tỉnh khi hai địa phương Hải Ninh, Hồng Quảng sát nhập.
Giữa tháng 9/1963, ông Hoàng Chính (nguyên Bí thư tỉnh uỷ Hải Ninh, nguyên Chủ tịch Uỷ ban Hành chính tỉnh Quảng Ninh) đã báo cáo cái tên Hải Đông khi được Bác Hồ hỏi về chuyện đặt tên tỉnh.
Nghe xong, Bác cười nói: “Tên Hải Đông gợi nhớ thời Trần oanh liệt, nhưng thực chất nó chỉ có nghĩa chỉ vùng biển về phía Đông. Bác đã hỏi ý kiến nhiều đồng chí, Bác đề nghị lấy mỗi tỉnh một chữ cuối của khu Hồng Quảng và tỉnh Hải Ninh, ghép lại thành Quảng Ninh, vừa dễ hiểu, vừa dễ nhớ, lại có nhiều nghĩa. Quảng là rộng lớn, Ninh là yên vui, bền vững. Quảng Ninh là một vùng rộng lớn, yên vui, bền vững. Ông cha ta đã chẳng từng đặt những tên An Bang, Ninh Hải, Hải Ninh, An Quảng, Quảng Yên đó sao? Chú thấy có được không?”.
Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn quan tâm và dành tình cảm đặc biệt cho tỉnh Quảng Ninh. Có thể nhiều người chưa biết, Bác đã từng 9 lần về thăm địa phương này. Huyện đảo Cô Tô của Quảng Ninh cũng là nơi duy nhất ở Việt Nam được Người đồng ý cho dựng tượng khi còn sống.
Cũng kể từ đó, cái tên Quảng Ninh ra đời, trở thành tỉnh thành phát triển kinh tế vượt bậc của nước ta. Năm 2023 vừa, Quảng Ninh gây ấn tượng khi là nơi thu hút nhiều FDI nhất Việt Nam (đạt trên 3,1 tỉ USD). Năm qua, tổng lượng khách du lịch đến Quảng Ninh đạt 14,85 triệu lượt, tăng 42% cùng kỳ năm 2022. Kim ngạch xuất khẩu của doanh nghiệp trong tỉnh này tăng 13,5% cùng kỳ, trở thành nơi có tăng trưởng kinh tế dẫn đầu vùng đồng bằng sông Hồng.